دانشنامه اسلامی
انصاب، جمع نُصُب، هر چیزی است که برای هدفی معین، چون پرستش، راهنمایی افراد، ترساندن و فراری دادن حیوانات، تقرب جستن به خدا و مانند آن نصب می شود. نُصُب جمع نصیب یا نصیبه هر چیزی جز خدای متعالی است که پرستش می شود.
در اصطلاح
انصاب در اصطلاح در دو معنا به کار رفته است:۱. سنگ هایی که در دوران جاهلیت پیرامون کعبه نصب می شد تا با تکریم آن ها و قربانی کردن برای آن ها به بت ها تقرب جویند. گاه این سنگ ها را به دلخواه با سنگ های بهتر عوض می کردند و شمار آن ها را ۳۶۰ تخته گفته اند. ۲. سنگ ها یا هر چیز دیگری که مورد پرستش قرار می گرفت. مشرکان این سنگ ها را با خود حمل می کردند و هرگاه سنگ بهتری می یافتند سنگ پیشین را رها می کردند.
تفاوت با اوثان و اصنام
تفاوت انصاب با « اوثان » و « اصنام » که مشرکان آن ها را نیز می پرستیدند این است که اوثان از سنگ و چوب ساخته می شد و دارای پیکره بود؛ اما صورت نداشت. اصنام با چوب یا سنگ های گرانبها یا جواهرات معدنی ساخته می شد و برای آن پیکره و صورت می تراشیدند و به جواهرات و فلزات گرانب ها می آراستند ؛ ولی انصاب بدون صورت و پیکره بوده و یا خود پرستش می شد یا مقابل اصنام قرار می گرفت و خون قربانی بر آن ریخته می شد.
گستره بت پرستی
...
