دانشنامه اسلامی
ابن طاووس این کتاب را در چهار بخش ترتیب داده است که سه بخش نخست آن نقل قول ها و ذکر روایاتی از سه کتاب در مورد ملاحم و فتن و مهدویت و آخرالزمان شناسی و بخش چهارم نیز به مثابه کشکولی است که در آن از کتب مختلف (عمدتا شیعی)، مطالبی را در حوزه های گوناگون، از جمله درباره ملاحم و فتن و آخرالزمان شناسی، آورده است.
ابن طاووس این کتاب را به ترتیب «باب» طبقه بندی کرده است و از هر منبعی ابوابی را، هر چند بدون هیچ دسته بندی خاصی، نقل می کند؛ به این معنا که ابتدا به ذکر مطالبی از کتاب الفتن ابن حماد می پردازد و در قالب چند باب مطالبی را از این منبع نقل می کند. سپس به سراغ منبع دوم و سوم رفته و در ابواب جدید - که با شماره های جدیدی آغاز می شوند - مطالب هر کدام را نقل می کند. هر چند بخش چهارم کتاب - که در موضوعات مختلف و از منابع مختلف است - نه در قالب باب، بلکه در قالب فصل های مختصر و بدون شماره، آمده است.
کتاب حاضر - که در نگاه نخست بخش عمده آن درباره آخرالزمان شناسی و نشانه های ظهور به نظر می آید - در دیدگاه محدثان و عالمان شیعه، پس از سید اهمیت فراوانی یافته است و از احادیث آن به مثابه روایاتی درباره علامت های ظهور بهره برده اند. علامه مجلسی روایات الفتن را به نقل از ابن طاووس گزارش کرده و دیگر محدثان بعدی نیز چنین کرده اند.
از سطح محدثان و عالمان رده بالا و محقق شیعه نیز که بگذریم، کتاب التشریف بالمنن ابن طاووس، همانند دیگر کتب او به دلیل جایگاه ویژه ای که سید در میان علما دارد، در میان علما و طلاب و حوزه های علمیه شیعه، از اهمیت فراوانی برخوردار است و اکثریت بر این گمان اند که این کتاب از احادیث معتبر شیعی و در خصوص مهدویت و علایم ظهور نگاشته شده است؛ به گونه ای که نام کتاب در بسیاری از چاپ ها از التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن به الملاحم و الفتن فی ظهور الغائب المنتظر تغییر داده است.
[ویکی فقه] الملاحم و الفتن فی ظهور الغائب المنتظر (کتاب). کتاب الملاحم و الفتن برای کسانی که مایلند نسبت به اخباری که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم و ائمه علیهم السّلام و نیز اصحاب این بزرگان از حوادث آینده داده اند، آگاهی یابند کتابی بس ارزشمند و گرانبهاست.
علاوه بر این، مطالب این کتاب گواهی بر صدق نبوت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم است چرا که در آن از وقایعی خبر داده شده است که عینا در متن واقع رخ داده اند. نیز در این کتاب بشارتهایی راجع به وقوع عصر طلایی در آینده آمده که در آن عصر دین به جایگاه اصلی خویش بازمی گردد و دل ها بدان آرام گرفته و فساد ریشه کن می شود.از این رو کتاب از طرفی اثری حدیثی است، از طرفی مجموعه ای از معجزات را فراهم آورده و از ناحیه دیگر نسبت به عدالتی که هم زمان با ظهور حضرت صاحب الزمان علیه السّلام بر جهان حکم فرما می شود، بشارت داده است.
منابع کتاب
مؤلف اخبار این کتاب را از سه منبع موثق و مطمئن که در زمینه ملاحم و فتن نگاشته شده جمع آوری کرده است:۱- کتاب الفتن، نوشته نعیم بن حماد خزاعی که به عهد صحابه و تابعین نزدیک بوده است. ۲- کتاب الفتن، نوشته ابو صالح سلیلی بن احمد بن عیسی بن شیخ حسانی. تاریخ نسخه اصلی این کتاب سال ۳۰۷ ق است و به خط خود مؤلف نگاشته شده است. ۳- کتاب الفتن، نوشته ابو یحیی زکریا بن یحیی بن حارث بزاز که تاریخ نگارش آن ۳۹۱ قمری است.
ترتیب کتاب
این کتاب در سه بخش تنظیم گشته است:
← بخش اول
...
