دانشنامه اسلامی
نویسنده به دلیل علاقهای که به نظامالملک داشته، کتاب را به نام او، نامگذاری کرده است.
اثر حاضر، شاهدی زنده بر تحولی فرعی و غیر اصلی است که امامالحرمین، آرای کلامی خویش از جمله در مسئله حدوث عالم و صفات الهی را به آن ختم نموده است.
کتاب با مقدمه مفصلی از محقق در هفت فصل آغاز شده و مطالب در یک مقدمه و سه قسم و هر قسم در چندین فصل، سامان یافته است
اثر حاضر، در واقع جزئی از کتاب مفصلتر نویسنده تحت عنوان «العقیدة النظامیة فی الأرکان الإسلامیة» میباشد که به دست ما نرسیده است.
در مقدمه محقق ضمن اشاره به موضوع کتاب و بیان این نکته که اثر حاضر به اعتقاد برخی، آخرین کتاب اعتقادی است که از جوینی به دست ما رسیده است، در خلال هفت فصل، ابتدا اوضاع سیاسی و اجتماعی، دینی و فرهنگی دوران نویسنده مورد مطالعه قرار گرفته و سپس، اطلاعاتی پیرامون زندگانی، شیوخ و اساتید، شاگردان و تألیفات وی، ارائه گردیده و در پایان، به توصیف نسخ خطی کتاب پرداخته شده است.
