دانشنامه اسلامی
با توجه به اینکه تفاسیر قدیمی به مثابه دائرة المعارفی بزرگ هستند، من به بیان مستقیم معنای آیه اهتمام ورزیدم، به گونه ای که هرگاه انسان بخواهد یک آیه و یا تفسیر آن را بخواند مقصود از آن آیه در ذهن او نقش ببندد. این نخستین گام در موفقیت تفسیر است.
زیرا مهم این است که انسان مضمون آیه را به عنوان کلّ پیوسته و ناگسسته بفهمد و سپس چگونگی پیوند آیه را به ما قبل و ما بعدش، درک کند، چون آیات قرآن، هدف و غرض مشخصی را دنبال می کنند، و من این شیوه را در تفسیر«المنیر» انتخاب کردم. زمانی که من در دبی رئیس دانشکده شریعت و قانون در دانشگاه امارات بودم و زن و فرزندی با من نبود، مدت پنج سال با فراغ بال در آن جا درنگ کردم به برخی کارهای علمی پرداختم و همه این فرصت پنج ساله را تابستان و زمستان به کار این تفسیر اشتغال داشتم و دو سال هم در دمشق، به چاپ و نشر آن پرداختم که هفت سال کار می شود.( فصلنامه بینات شماره 2 مصاحبه با دکتر وهبه زحیلی ص 113)
نام کامل تفسیر«التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج» می باشد. دکتر وهبه زحیلی در آغاز، طی مقدمه ای کوتاه( 7 صفحه) به انگیزه خود از تدوین این تفسیر، شیوه تفسیر و منابع و مآخذ آن می پردازد. آن گاه برابر شیوه معمول بیشتر مفسران که در آغاز تفسیر، برخی از مباحث علوم قرآنی را یادآور می شوند، به بحث و بررسی مختصر درباره بعضی از مباحث می پردازد که حدود 35 صفحه را در بر می گیرد. مباحث علوم قرآنی مطرح شده، در این بخش بدین ترتیب است: تعریف قرآن، اسامی قرآن، کیفیت نزول، مکی و مدنی، اول ما نزل، آخر ما نزل، جمع قرآن در زمان رسول الله( ص) در زمان ابو بکر و عثمان، رسم الخط عثمانی، قراءات هفت گانه و سبعة احرف، اعجاز قرآن و وجوه آن، عربیت قرآن، ترجمه قرآن، حروف مقطعه، تشبیه، استعاره، کنایه، تعریض و مجاز در قرآن.
ایشان به اختصار درباره هر یک از گزاره های یاد شده مطالبی را مطرح و دیدگاه خود را درباره آن بیان داشته است. و نیز ایشان به مانند برخی تفاسیر در ذیل بعضی آیات، مباحث عمده علوم قرآنی را آورده است. مثلا در ذیل آیه 7 سوره آل عمران( ج 3 ص 149) درباره محکم و متشابه نکاتی یادآور شده است. از این رو مباحث مهم علوم قرآنی به اختصار در مقدمه تفسیر و در ضمن تفسیر آیات قرآنی مطرح شده است که برای دستیابی و اطلاع از موارد عنوان شده، رجوع به جلد 16 تفسیر که در بردارنده فهرست موضوعات قرآن و تفسیر است، ضروی می نماید.
پس از مقدمه تفسیر و مباحث علوم قرآنی، تفسیر آیات آغاز گردیده و از ابتدای قرآن تا پایان آن به ترتیب سوره ها، هر سوره به چندین بخش تقسیم گردیده و نکته های گوناگون تفسیری آن مطرح شده است.
[ویکی فقه] التفسیر المنیر فی العقیده و الشریعة و المنهج (کتاب). التفسیر المنیر فی العقیده و الشریعة و المنهج تالیف دکتر وهبه زحیلی است.
دکتر وهبه زحیلی در این باره می نویسد: «چون من نیاز شدیدی را میان گروههای گوناگون مردم، که از نظر فرهنگی در حد متوسطی هستند، احساس کردم و به این نتیجه رسیدم که مردم علاقه دارند، محتوای کتاب الهی را بدانند و بر این عقیده اند که از مهم ترین چیزهایی که در پیشگاه خداوند از انسان مورد پرسش قرار می گیرد، قرآن کریم است، چه این که اگر فرد مسلمان به قرآن عمل کرد،حجت بنفع وی و در صورت عمل نکردن، حجت علیه اوست، بر آن شدم تفسیری برای پاسخگویی به نیازهای آنان بنویسم.با توجه به اینکه تفاسیر قدیمی به مثابه دائرة المعارفی بزرگ هستند، من به بیان مستقیم معنای آیه اهتمام ورزیدم، به گونه ای که هرگاه انسان بخواهد یک آیه و یا تفسیر آن را بخواند مقصود از آن آیه در ذهن او نقش ببندد. این نخستین گام در موفقیت تفسیر است.زیرا مهم این است که انسان مضمون آیه را به عنوان کل پیوسته و ناگسسته بفهمد و سپس چگونگی پیوند آیه را به ما قبل و ما بعدش، درک کند، چون آیات قرآن، هدف و غرض مشخصی را دنبال می کنند، و من این شیوه را در تفسیر «المنیر» انتخاب کردم. زمانی که من در دبی رئیس دانشکده شریعت و قانون در دانشگاه امارات بودم و زن و فرزندی با من نبود، مدت پنج سال با فراغ بال در آن جا درنگ کردم به برخی کارهای علمی پرداختم و همه این فرصت پنج ساله را تابستان و زمستان به کار این تفسیر اشتغال داشتم و دو سال هم در دمشق، به چاپ و نشر آن پرداختم که هفت سال کار می شود.
[ویکی نور] التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج تألیف مفسّر و عالم اهل سنت سوری وهبة زحیلی(متولد 1932م)، از آثار شایان توجه قرآن پژوهی معاصر است.
نویسنده در آغاز، طی مقدمه ای کوتاه به انگیزه خود از تدوین این تفسیر، شیوه تفسیر و منابع و مآخذ آن می پردازد. آن گاه برابر شیوه معمول بیشتر مفسران که در آغاز تفسیر، برخی از مباحث علوم قرآنی را یادآور می شوند، به بحث و بررسی مختصر درباره بعضی از مباحث می پردازد که حدود 35 صفحه را دربر می گیرد. برخی از مباحث علوم قرآنی مطرح شده در این بخش بدین ترتیب است: تعریف قرآن، اسامی قرآن، کیفیت نزول، مکی و مدنی، جمع قرآن در زمان رسول الله(ص) و در زمان ابوبکر و عثمان، رسم الخط عثمانی، قرائات هفت گانه، اعجاز قرآن و وجوه آن، ترجمه قرآن، حروف مقطعه، تشبیه، استعاره، کنایه، تعریض و مجاز در قرآن.
ایشان به اختصار درباره هر یک از گزاره های یاد شده مطالبی را مطرح و دیدگاه خود را درباره آن بیان داشته است. و نیز به مانند برخی تفاسیر در ذیل بعضی آیات، مباحث عمده علوم قرآنی را آورده است؛ مثلاً در ذیل آیه 7 سوره آل عمران ....درباره محکم و متشابه نکاتی یادآور شده است. از این رو مباحث مهم علوم قرآنی به اختصار در مقدمه تفسیر و در ضمن تفسیر آیات قرآنی مطرح شده است که برای دست یابی و اطلاع از موارد عنوان شده، رجوع به جلد 31 و 32 تفسیر که در بردارنده فهرست موضوعات قرآن و تفسیر است، ضروی می نماید.
پس از مقدمه تفسیر و مباحث علوم قرآنی، تفسیر آیات آغاز گردیده و از ابتدای قرآن تا پایان آن به ترتیب سوره ها، هر سوره به چندین بخش تقسیم گردیده و نکته های گوناگون تفسیری آن مطرح شده است.
دکتر وهبة زحیلی دراین باره می نویسد: «چون من نیاز شدیدی را میان گروه های گوناگون مردم، که از نظر فرهنگی در حدّ متوسطی هستند، احساس کردم و به این نتیجه رسیدم که مردم علاقه دارند محتوای کتاب الهی را بدانند و بر این عقیده اند که از مهم ترین چیزهایی که در پیشگاه خداوند از انسان مورد پرسش قرار می گیرد، قرآن کریم است، چه این که اگر فرد مسلمان به قرآن عمل کرد، حجت به نفع وی و در صورت عمل نکردن، حجت علیه اوست، بر آن شدم تفسیری برای پاسخگویی به نیازهای آنان بنویسم. با توجه به این که تفاسیر قدیمی به مثابه دائرةالمعارفی بزرگ هستند، من به بیان مستقیم معنای آیه اهتمام ورزیدم، به گونه ای که هرگاه انسان بخواهد یک آیه و یا تفسیر آن را بخواند مقصود از آن آیه در ذهن او نقش ببندد. این نخستین گام در موفقیت تفسیر است؛ زیرا مهم این است که انسان مضمون آیه را به عنوان کلّ پیوسته و ناگسسته بفهمد و سپس چگونگی پیوند آیه را به ما قبل و ما بعدش، درک کند، چون آیات قرآن، هدف و غرض مشخصی را دنبال می کنند، و من این شیوه را در تفسیر «المنیر» انتخاب کردم. زمانی که من در دبی رئیس دانشکده شریعت و قانون در دانشگاه امارات بودم و زن و فرزندی با من نبود، مدت پنج سال با فراغ بال در آن جا درنگ کردم به برخی کارهای علمی پرداختم و همه این فرصت پنج ساله را تابستان و زمستان به کار این تفسیر اشتغال داشتم و دو سال هم در دمشق، به چاپ و نشر آن پرداختم که هفت سال کار می شود ....
زحیلی در آغاز تفسیر تمامی سوره ها، مضامین سوره را به کوتاهی بیان کرده است و پیش از آن زیر نام سوره مطالبی مانند مکی و مدنی بودن را متذکر شده است. سپس فضیلت سوره و روایات وارده در عظمت شأن و قرائت سوره را یاد آور شده و سازگاری سوره مورد بحث را با سوره قبل از آن مورد بررسی قرار داده است.
[ویکی فقه] التفسیر المنیر فی العقیده و الشریعه و المنهج (کتاب). التفسیر المنیر فی العقیده و الشریعة و المنهج تالیف دکتر وهبه زحیلی است.
دکتر وهبه زحیلی در این باره می نویسد: «چون من نیاز شدیدی را میان گروههای گوناگون مردم، که از نظر فرهنگی در حد متوسطی هستند، احساس کردم و به این نتیجه رسیدم که مردم علاقه دارند، محتوای کتاب الهی را بدانند و بر این عقیده اند که از مهم ترین چیزهایی که در پیشگاه خداوند از انسان مورد پرسش قرار می گیرد، قرآن کریم است، چه این که اگر فرد مسلمان به قرآن عمل کرد،حجت بنفع وی و در صورت عمل نکردن، حجت علیه اوست، بر آن شدم تفسیری برای پاسخگویی به نیازهای آنان بنویسم.با توجه به اینکه تفاسیر قدیمی به مثابه دائرة المعارفی بزرگ هستند، من به بیان مستقیم معنای آیه اهتمام ورزیدم، به گونه ای که هرگاه انسان بخواهد یک آیه و یا تفسیر آن را بخواند مقصود از آن آیه در ذهن او نقش ببندد. این نخستین گام در موفقیت تفسیر است.زیرا مهم این است که انسان مضمون آیه را به عنوان کل پیوسته و ناگسسته بفهمد و سپس چگونگی پیوند آیه را به ما قبل و ما بعدش، درک کند، چون آیات قرآن، هدف و غرض مشخصی را دنبال می کنند، و من این شیوه را در تفسیر «المنیر» انتخاب کردم. زمانی که من در دبی رئیس دانشکده شریعت و قانون در دانشگاه امارات بودم و زن و فرزندی با من نبود، مدت پنج سال با فراغ بال در آن جا درنگ کردم به برخی کارهای علمی پرداختم و همه این فرصت پنج ساله را تابستان و زمستان به کار این تفسیر اشتغال داشتم و دو سال هم در دمشق، به چاپ و نشر آن پرداختم که هفت سال کار می شود.
معرفی اجمالی تفسیر
نام کامل تفسیر «التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج» می باشد.دکتر وهبه زحیلی در آغاز، طی مقدمه ای کوتاه (۷ صفحه) به انگیزه خود از تدوین این تفسیر، شیوه تفسیر و منابع و مآخذ آن می پردازد. آن گاه برابر شیوه معمول بیشتر مفسران که در آغاز تفسیر، برخی از مباحث علوم قرآنی را یادآور می شوند، به بحث و بررسی مختصر درباره بعضی از مباحث می پردازد که حدود ۳۵ صفحه را در بر می گیرد.
← طرح مباحث علوم قرآنی
اینک به اختصار درباره هر یک از عناوین بالا که در سرتاسر تفسیر دیده می شود و در حقیقت شیوه اصلی مفسر در فهم و تفسیر آیات است، مطالبی را یادآور می شویم.
← اعراب آیات
...
