دانشنامه اسلامی
ابوبکر احمد بن عمرو بن ابی عاصم ضحّاک بن مخلد بن سلم بن رافع بن رفیع بن ذُهل بن شیبان شیبانی، محدّث و فقیه ظاهری مذهب اصفهان در قرن سوم هجری است. وی از جدّ مادری خود ابوسلمه موسی بن اسماعیل تبوذکی و ابوالولید طیالسی، عمرو بن مرزون، حوضی و محمّد بن کثیر روایت می کند. احمد بن جعفر بن معبد، محمّد بن اسحاق بن یعقوب، قاضی ابواحمد محمّد بن احمد بن ابراهیم، عبدالرّحمان بن محمّد بن سیاه، عقبه بن مکرم، نصر بن علی، ابوالجهم ارزق بن علی، زکریّا بن یحیی و هدبه از او نقل حدیث کرده اند. وی در ۲۰۶ق در بصره متولّد شده، و در سال های ۲۶۹ تا ۲۸۲ق در اصفهان قضاوت می کرده، و سرانجام در سال ۲۸۷ق وفات یافته، و در مقبره روشاباد اصفهان مدفون شده است.
آثار و تالیفات
وی حدود ۳۰۰ تصنیف داشته که در فتنه صاحب الزّنج که در بصره رخ داد به یغما رفته، و نابود شده است. این کتاب ها از او است:۱. الآحاد المثانی، شامل بیست هزار حدیث؛۲. الدّیان، در فقه ظاهریّه که در قاهره به طبع رسیده است؛۳. المسند الکبیر، شامل حدود ۵۰ هزار حدیث.
ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبداللّه، ذکر اخبار اصفهان، ج۱، ص۱۰۰-۱۰۱.
۱. ↑ ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبداللّه، ذکر اخبار اصفهان، ج۱، ص۱۰۰-۱۰۱.
...