دانشنامه اسلامی
کتاب با دو مقدمه از محققین و نویسنده آغاز و مطالب در پنج بخش، در سه جلد، تنظیم شده است. بنای نویسنده در نگارش مطالب، بر اختصار و گزیده گویی مباحث و وقایع بوده است. محقق اقدامات تحقیقی ارزنده ای را در مورد کتاب انجام داده که از جمله آن ها عبارتند از:
در مقدمه محقق، ابتدا به بیان اهمیت تاریخ پرداخته شده و سپس به اقدامات تحقیقی صورت گرفته در کتاب اشاره شده و در پایان، زندگی نامه نویسنده، ارائه گردیده است . در مقدمه نویسنده، به موضوع کتاب اشاره گردیده است . بخش اول تا سوم، در جلد اول آمده است، در بخش نخست، به قصص انبیا و پیامبران الهی و امت های گذشته اختصاص یافته و از داستان خلقت حضرت آدم(ع) آغاز گردیده و ذکر داستان پیامبرانی همچون نوح(ع)، هود(ع)، صالح(ع)، ابراهیم(ع)، لوط(ع)، اسماعیل(ع)، اسحاق(ع)، ایوب(ع)، یوسف(ع)، شعیب(ع)، موسی(ع)، یوشع(ع)، سموئیل(ع)، داود(ع)، سلیمان(ع)، یونس بن متی(ع)، ارمیاء(ع)، زکریا(ع)، یحیی(ع) و عیسی بن مریم(ع) را در خود جای داده است . در این بخش، از امت هایی همچون امت یهود، نصاری، هند، سند، سودان، چین، بنی کنعان، بربر، عمالقه، عرب قبل از اسلام، بنی حمیر بن سبا و بنی کهلان بن سبا نیز سخن به میان آمده است . در بخش دوم، به سیره شریف نبوی(ص) پرداخته شده و وقایع مربوط به آن حضرت، از ولادت تا وفات را در خود جای داده است و در بخش سوم، تاریخ خلفای راشدین، ذکر گردیده است . در آخرین بخش جلد نخست، به تاریخ خلفای عباسی، از خلافت ابوالعباس سفاح تا خلافت المستعصم بالله و انقراض این سلسله در زمان وی، پرداخته شده است . جلد دوم، دو بخش را در خود جای داده است. در چهارمین بخش کتاب، به تاریخ دولت علویه فاطمیه در مصر و شام پرداخته شده است. این سلسله، دارای چهارده خلیفه بوده که مجموعا حدود 270 سال حکومت کردند و اولین فردی که از ایشان به خلافت رسید، عبدالله مهدی، مقارن با حکومت جعفر بن معتضد عباسی، در اواخر سال 296ق بود. این سلسله به دست صلاح الدین بن یوسف بن ایوب، در اوایل سال 567ق، در ایام خلافت المستضی بأمرالله، منقرض گردید . بخش پنجم، به تاریخ سلاطین ایوبی اختصاص یافته است که با سلطنت ملک عزیز عثمان آغاز و با سلطنت ابونصر قایتبای ظاهری خاتمه یافته است . پس از ذکر تاریخ انبیا و خلفای اسلام و ملوک و سلاطین مذکور، نویسنده به ترجمه اعلام تابعین اعم از علما، رؤسا، وزرا، شعرا، اعیان، قضات، طلاب علم و حافظان قرآن پرداخته است و اسامی آن ها را، به ترتیب حروف الفبا، از صدر اسلام تا زمان خویش، ذکر کرده است. نویسنده در این امر، راه اختصار را پیش گرفته و اطلاعات مفید و مختصری از هریک ارائه کرده است. بخشی از این اعلام در انتهای جلد دوم و مابقی در جلد سوم آمده است.
فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد آمده و فهارس فنی، در انتهای جلد سوم جای گرفته است. این فهارس عبارتند از فهرست آیات؛ روایات؛ احادیث؛ اشعار؛ اعلام و موضوعات مجلدات. در پاورقی ها، علاوه بر ذکر منابع ، به اختلاف نسخ اشاره شده است .
