دانشنامه اسلامی
ابو بکر محمد بن یحیی بن عبدالله بن عباس بن محمد صولی (۲۵۵- ۳۳۶ ق) به گفته ابن ندیم وی از ادیبان ظریف و علاقمند به جمع آوری کتب بود. در ابتدا آموزگار الراضی بالله و سپس ندیم او گردید و پس از آن ندیمی مکتفی و مقتدر را نیز در یک وقت و زمان داشته است. وی از مقربان دربار خلفاء بود و در مدح آنان اشعاری سروده است. خلفاء قول او را پذیرا می شدند و به حدیث او انس و الفت می گرفتند. به خاطر مهارتی که در بازی شطرنج داشته است، برخی از نویسندگان فنون و آداب او را واضع اولیه فن شطرنج قلمداد کرده اند. از شرح حال او چنین برمی آید به خاطر عطایا و صله هایی که از خلفاء دریافت می داشت زندگی ای توام با ناز و تنعم را سپری می کرده است. او یکی از مورخینی است که دارای حافظه ی نیکو برای حفظ اشعار و روایات بوده و مورخین دیگر در تدوین اخبار خلفاء زمان وی به نوشته های او اعتماد ورزیده اند. او علاوه بر این شخصیتی لغوی ، فقیه ، شاعر ، ادیب ، عالم به قرائات و موسیقی و انواع خط بود. وی از ذوق شعری نیز بی بهره نبود. وی در محضر گروه زیادی از محدثین ، فقها ، ادباء و شعراء امثال مبرد ، ثعلب ، سجستانی دانش آموخته است. بسیاری از علمای ادب بعد از وی شاگرد وی بودند. کسانی چون مرزبانی صاحب کتاب « الموشح » ابو الفرج اصفهانی و...
[ویکی فقه] الاوراق قسم اخبار الشعراء (کتاب). کتاب الاوراق قسم اخبار الشعراء نوشته ابو بکر صولی در موضوع شعر و شعرا به زبان عربی است.
ابو بکر محمد بن یحیی بن عبدالله بن عباس بن محمد صولی (۲۵۵- ۳۳۶ ق) به گفته ابن ندیم وی از ادیبان ظریف و علاقمند به جمع آوری کتب بود. در ابتدا آموزگار الراضی بالله و سپس ندیم او گردید و پس از آن ندیمی مکتفی و مقتدر را نیز در یک وقت و زمان داشته است. وی از مقربان دربار خلفاء بود و در مدح آنان اشعاری سروده است. خلفاء قول او را پذیرا می شدند و به حدیث او انس و الفت می گرفتند. به خاطر مهارتی که در بازی شطرنج داشته است، برخی از نویسندگان فنون و آداب او را واضع اولیه فن شطرنج قلمداد کرده اند. از شرح حال او چنین برمی آید به خاطر عطایا و صله هایی که از خلفاء دریافت می داشت زندگی ای توام با ناز و تنعم را سپری می کرده است. او یکی از مورخینی است که دارای حافظه ی نیکو برای حفظ اشعار و روایات بوده و مورخین دیگر در تدوین اخبار خلفاء زمان وی به نوشته های او اعتماد ورزیده اند. او علاوه بر این شخصیتی لغوی ، فقیه ، شاعر ، ادیب ، عالم به قرائات و موسیقی و انواع خط بود. وی از ذوق شعری نیز بی بهره نبود. وی در محضر گروه زیادی از محدثین ، فقها ، ادباء و شعراء امثال مبرد ، ثعلب ، سجستانی دانش آموخته است. بسیاری از علمای ادب بعد از وی شاگرد وی بودند. کسانی چون مرزبانی صاحب کتاب « الموشح » ابو الفرج اصفهانی و...
آثار مؤلف
کتاب الاوراق فی اخبار الخلفاء و الشعراء، کتاب ادب الکتاب ، کتاب تفضیل السنان ، کتاب الشبان ، کتاب الانواع ، کتاب رمضان ، کتاب الشامل فی علم القرآن را می توان نام برد، وی در بصره در پنهانی وفات یافت چون به خاطر اظهار محبت نسبت به علوی ها از جانب خلیفه طرد گشته بود و به صورت مخفیانه زندگی می کرد.
معرفی کتاب
ابن ندیم در فهرست می نویسد: کتاب الاوراق فی اخبار الخلفاء و الشعراء ناتمام است و آنچه از آن به دست آمده اخبار تمام خلفاء و اشعار فرزندان خلفاء و پدرانشان از سفاح تا دوران ابن معتز . اشعار بازماندگان بنی عباس که نه خلیفه و نه از تبار خلیفه بودند و اول آن شعر عبدالله بن علی ، و آخرش شعر ابو احمد محمد بن احمد بن اسماعیل بن ابراهیم بن عیسی بن منصور است. پس از آن اشعار طالبیان فرزندان حسن و حسین و فرزندان عباس بن علی و فرزندان عمر بن علی و فرزندان جعفر بن ابو طالب و اشعار فرزندان حارث بن عبد المطلب است. و به دنبال اینها اخبار ابن هرمه و منتخبات شعرا و، اخبار سید حمیری و منتخبات شعراء و اخبار احمد بن یوسف و منتخبات شعرا و (و اخبار اسحاق بن ابراهیم و منتخبات شعرا و) و اخبار سدیف و منتخبات شعراء را آورده است، و در تالیف این کتاب به کتاب مرثدی در شعر و شاعران تکیه داشته و بلکه آنرا عینا نقل کرده و به خود بسته است. و من دستور آن مرد را که از مخزن صولی درآمد دیدم و همان سبب رسوائیش گردید.بروکلمان می نویسد: وجه تسمیه کتاب الاوراق اینست که در آن اخبار هر خلیفه ای به تفصیل در اوراق زیادی عرضه می شود و این برخلاف کتاب محمد بن داود جراح (متوفای ۲۹۶ هجری) با نام « الورقة » است که در آن برای هر شاعر تنها یک ورقه را اختصاص می دهد.به نظر می رسد «الاوراق» دارای ۵ یا ۶ جزء بوده که تنها چهار جلد از آن فعلا موجود است.
ویژگی ها و نقایص
...
