ماش ماهی

لغت نامه دهخدا

ماش ماهی. ( اِ مرکب ) گونه ای ماهی استخوانی از تیرة سیپرینیده ها که بدنی کشیده و باله شنای پشتی کوتاه و نوک تیز دارد. گونه هائی از این ماهی در دریای خزر نیز فراوانند. ( فرهنگ فارسی معین ، ذیل ماهی ).
ماش ماهی. ( اِخ ) نام جزیره ای است به دریا و کلمه فارسی است و عرب آن را تعریب کرده سماهیج گویند و آن جزیره ای میان عمان و بحرین باشد میان دریا. ( از معجم البلدان ، یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). اصمعی گوید: سماهیج جزیره ایست در دریا که به فارسی «ماش ماهی » گفته می شود و عرب آن را معرب کرده است. ( از المعرب جوالیقی ص 202 ). رجوع به سماهیج شود.

فرهنگ فارسی

( اسم ) یکی از گونه های ماهی .
نام جزیره ایست به دریا

دانشنامه عمومی

ماش ماهی از ماهیان خانوادهٔ کپورماهیان است.
ماش ماهی خزری در حوضه دریای خزر پراکنش داشته و دارای دندان های حلقی دو ردیفی با فرمول ۵٫۳ - ۳٫۵ می باشد. بیشینهٔ درازا ۵۰ ( میانگین ۳۵ ) سانتی متر و حداکثر وزن، ۳ کیلوگرم ( میانگین ۵۵۰ گرم ) است. بدن این ماهی دراز و از فلس های ریزی پوشیده شده است. طول ۵ برابر ارتفاع و ارتفاع ۲ برابر ضخامت است. بدن از دو پهلو فشرده است. سر این ماهی دراز و دهانی بزرگ دارد. آرواره پایینی جلو آمده و پهلوها نقره ای رنگ هستند. باله دمی به شدت دو شاخه و دراز است. باله های پشتی و دمی خاکستری و بقیه متمایل به سرخ است.
ماش ماهی گوشت خوار بوده و حتی از قورباغه، موش و جوجه پرندگان تغذیه می کند. این ماهی با ضربات دم شکار خود را بی حال کرده و سپس می بلعد. به هنگام تخم ریزی و خواب زمستانی تغذیه نمی کند. معمولاً به صورت انفرادی دیده می شود. تعداد تخم ها تا ۱۰۰۰۰۰ ( یا ۳۰۰۰۰۰ ) است. ماش ماهی در دریاچه ها غالباً در سطح آب مشاهده می شود. تخم ریزی در ماه های فروردین تا خرداد و معمولاً در رودخانه های با جریان سریع و بستر ماسه ای صورت می گیرد. ماش ماهیانی که در دریاچه ها زندگی می کنند جهت تخم ریزی وارد رودخانه ها می شوند. معمولاً تخم ریزی همراه با سر و صداست. تخم ها چسبناک بوده و به بستر رودخانه یا گیاهان آبزی می چسبند. دوره انکوباسیون ۱۷ - ۱۰ روز در دمای آب ۵/۸ - ۵/۱۲ درجه سانتی گراد است. لارو ماش ماهی پس از خروج از تخم و جذب کیسه زرده به صورت دسته جمعی مهاجرت کرده و پس از طی اولین تابستان به طول ۱۵ - ۱۰ سانتی متر می رسد. لاروهای ماش ماهی ابتدا به صورت دسته جمعی زندگی می کنند و در هنگام بلوغ تک رو می شوند. بچه ماهیان زمستان را در محل امنی سپری می کنند و در سنین ۵ - ۴ سالگی به بلوغ می رسند.