حکمت خاقانیّه کتابی به فارسی، در فلسفه، مشتمل بر مباحث منطقی و طبیعی و الهی، تألیف فاضل هندی. اگرچه یک فقیه آن را نوشته، ولی حاوی ابتکارات فلسفی مانند تحلیل قضایای حملی به ۱,۳۰۰ قسم و قضایای شرطی به ۴,۰۳۲ قسم است. مشرب اتخاذشده در این اثر، فلسفۀ مشایی با گرایش های اشراقی است، مانند قبول نظریۀ اشراقیان دربارۀ جسم. (تهران ۱۳۷۷ش)
دانشنامه اسلامی
[ویکی نور] حکمت خاقانیه تألیف بهاءالدین محمد بن تاجالدین اصفهانی(1062-1135ق)، مشهور به فاضل هندی، شامل یک دوره مختصر منطق، طبیعیات و الهیات است که توسط غلامحسین ابراهیمی دینانی، تصحیح شده است. نویسنده این کتاب را به نام پادشاه هند، محمد اورنگ زیب بهادر عالمگیر تألیف کرد؛ و به همین جهت آن را حکمت خاقانیه نامیده است. کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب به سه بخش مختلف و متمایز تقسیم شده و در آن مسائل گوناگون منطقی و طبیعی و الهی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. هر بخش خود شامل چند مقصد است. اثر حاضر، یکی از کتابهای فلسفی- کلامی فاضل هندی است که به صورت مستقل و جداگانه نوشته شده و مواضع فکری او را روشن میسازد. وی برخلاف سایر علمای زمان خود، دارای نثر ساده و قلم روانی است که میتواند مسائل بغرنج و پیچیده فلسفی-کلامی را به نحوی روشن و اسلوبی واضح تقریر و تحریر نماید. نویسنده دارای ابداعات و نوآوریهایی است که در بخشهای مختلف کتاب به چشم میخورد. کسانی که با مسائل علوم عقلی آشنایی دارند، به خوبی میدانند که ابداع و نوآوری در فن منطق کار آسانی نبوده و کمتر کسی توانسته در این باب سخن تازه و بدیع بگوید. در مقدمه، به معرفی نویسنده و اثر وی، پرداخته شده است.
