دانشنامه اسلامی
«لَقَدْ رَضِیَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ إِذْ یُبَایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِی قُلُوبِهِمْ فَأَنزَلَ السَّکِینَةَ عَلَیْهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِیبًا»
در توضیح نزول این آیه گفته اند: وقتی در سال ششم هجری، مشرکان قریش با ورود پیامبر صلی الله علیه و آله و همراهان برای انجام عمره به مکه مخالفت کردند، حضرت همه را زیر درختی گرد آورد و بیعت کردند که یا همه شهید شوند یا مکه را بگشایند.
[ویکی حج] آیه رضوان. آیه رضوان آیه هجدهم سوره فتح درباره بیعت صحابه با رسول خدا(ص) در عُمره ناتمام سال ششم است. این آیه گویای خشنودی خداوند از مؤمنان صادق در بیعت با پیامبر(ص) است. از آن جا که در این آیه از مؤمنان اظهار رضایت شده، آن را «آیه رضوان» گفته اند برخی روایات، مبنی بر ورود بی قید و شرط اصحاب بیعت رضوان به بهشت وجود دارد ولی روایاتی دیگر هم هست که این روایات را مربوط به آن دسته از بیعت کنندگان می داند که خداوند از وفای آنان به عهد و پیمانشان آگاه بود یعنی بشارت و پاداش به کسانی داده شده که بر پیمان خویش وفادار بمانند.
پیامبر(ص) همراه برخی مسلمانان که شمار آنان را ۱۴۰۰ تا ۱۶۰۰ نفر نوشته اند ، در ذی قعده سال ششم هجرت به قصد زیارت خانه خدا و انجام مناسک حج عازم مکه شد. چون به حدیبیه در نُه میلی مکه رسیدند ، مشرکان قریش راه را بر آنان بستند و از ورودشان به مکه جلوگیری کردند. رسول خدا(ص) خَراش بن خزاعی را به سوی مشرکان قریش فرستاد تا به آنان بگوید که مسلمانان برای زیارت خانه خدا آمده اند و در پی جنگ نیستند. مشرکان، شتر قاصد پیامبر(ص) را پی کرده، او را بازگرداندند. سپس عثمان برای رساندن پیام به مکه فرستاده شد. تأخیر سه روزه عثمان موجب شایعه قتل وی شد. با انتشار این شایعه، پیامبر(ص) زیر درختی به نام سمره با اصحاب خویش بیعت کرد که با مشرکان بجنگند و کسی از جنگ نگریزد. از این رو این پیمان بیعت رضوان، بیعت شجره، یا بیعت حدیبیه نامیده می شود. خداوند با نزول آیه رضوان خشنودی خویش را از آن مؤمنان بیان کرد.
افزون بر خشنودی خداوند از مؤمنان که آن را به معنای پاداش آنان دانسته اند ، چند مطلب دیگر در این آیه بیان شده است:
