دانشنامه اسلامی
صفحات زرّین کتاب پربرگ تاریخ، مردان بزرگی را به ما می نماید که در راه نجات انسان ها از گرداب فساد و منجلاب بدبختی و گمراهی از هیچ کوششی فروگذار نکردند. مردانی که زندگی پربار خویش را وقف هدایت بشر نمودند. پیامبران الهی و اوصیاء آنان قافله سالار این گروهند. آنان در تاریخ بشریت جلودار روشنی و آگاهی بوده و در رشد و اعتلای ارزش های انسانی برترین مرتبه را به خود اختصاص دادند. عقل ها را برانگیختند و مردم را از سستی و نادانی به تلاش و تفکر و ایمان فرا خواندند و سر خویش بر سر این هدف نهادند.عالمان دین نیز ادامه دهندگان همین راهند و مانند پیامبران الهی در راه هدایت گری و نبرد با جهل و نادانی و فساد و بی دینی گام نهادند و مشعل فروزان هدایت را به دست گرفته و راه پر پیچ و خم تاریخ را در برابر ظلمت زدگان روشن نمودند.به راستی آنان مصداق اتمّ (العلماء ورثة الانبیاء) و آینه تمام نمای (الفقهاء اُمناء الرسل) و (المؤمنون الفقهاء حصون الاسلام) می باشند. آنان در راه رساندن پیام رسولان خدا و گسترش مرام خاتم پیامبران تمام توان خویش را به کار گرفتند و آن را از تمام آفت ها و گزندها مصون داشتند و از رنج و بلا نهراسیدند و در این راه، فقر و غربت و بیماری و تبعید و اسارت و شهادت آنان را از هدف خود باز نداشت.سپاس خدای را که این ستارگان فروزان هماره خوش درخشیدند و نور پاشیدند و هدایت نمودند، و با غروب آفتاب عمر یکی از آنان است که خداوند، دیگر کسان را به جایش برمی گمارد و وظیفه خطیر «بیان احکام حلال و حرام» را بر عهده شان وا می نهد. آن چنان که خداوند بزرگ فرمود: (ما ننسخ من آیة او ننسها نات بخیر منها او مثلها)پس از درگذشت اندوه بار مراجع بزرگ تقلید حوزه های علمیه قم و نجف اشرف، اینک شاهد درخشش اختران تابناک فقاهت در آسمان حوزه علمیه قم هستیم «والحمدللّه»، که یکی از ایشان فقیه اهل بیت عصمت و طهارت حضرت آیت اللَّه العظمی آقای حاج سیدمحمدعلی علوی حسینی گرگانی» (مدظلّه العالی) است، که در این مجال کوتاه نگاهی بر زندگانی ایشان می افکنیم و تفصیل را به وقتی دگر وامی نهیم.
خاندان
پدر بزرگوار ایشان، آیت اللَّه آقای حاج سیدسجاد علوی گرگانی (طاب ثراه) نخستین شخصیت علمی منطقه «گرگان و دشت» و از مشهورترین علمای استان مازندران به شمار می رفت. وی در سال ۱۳۲۲ق در یکی از روستا های گرگان - النگ - در خانه آقا سیدقاسم - که مردی دائم الذکر و متهجد و مؤمن و متدین بود و پسر دار نمی شد و با توسلات و ادعیه و اذکار فراوان، خداوند این پسر را در ۶۵ سالگی اش بدو بخشید و پس از چند سال هم چشم از جهان فرو بست - به دنیا آمد. در حالیکه نوجوان بود، تندباد اجل، گوهر پدر و مادرش را به فاصله سه روز از کَفَش ربود و سرپرستی وی را مرحوم آیت اللَّه حاج ملا محمد هاشم کبیر کردکویی به عهده گرفت و مقدمات و ادبیات و بخشی از علوم دینی را از او آموخت. در سال ۱۳۴۴ق، به مشهد مقدس عزیمت نمود و نزد اساتید بنامِ حوزه علمیه آن شهر مانند حضرات آیات: میرزا مهدی اصفهانی، ملا هاشم خراسانی، فاضل بسطامی و ادیب نیشابوری اوّل، سطوح عالیه را فرا گرفت. در ۱۳۴۷ق به حوزه علمیه قم مهاجرت کرد و در محضر آیات عظام: حاج شیخ عبدالکریم حایری یزدی، حاج شیخ محمدعلی حایری قمی، حاج میرزا محمد فیض قمی، حاج شیخ ابوالقاسم قمی، میرزا محمدعلی شاه آبادی و میرزا محمد ثابتی همدانی (قدس اللَّه اسرارهم) زانوی ادب به زمین زد و فقه و اصول و حکمت و کلام را فرا گرفت در سال ۱۳۵۳ ق، به توصیه استاد بزرگوارش آیت اللَّه حایری یزدی به نجف اشرف رفت و مبانی علمی خویش را نزد آیات عظام: سیدابوالحسن اصفهانی، شیخ محمدکاظم شیرازی، محقق اصفهانی و آقاضیاء عراقی استوار ساخت و سخت مورد توجه آیت اللَّه سیدابوالحسن اصفهانی قرار گرفت و همزمان به تدریس سطوح عالیه پرداخت (که از جمله شاگردانش در نجف، حضرات آیات: شیخ محمدابراهیم و شهید شیخ مرتضی بروجردی - فرزندان آیت اللَّه العظمی حاج شیخ علی محمد بروجردی -، و حاج میرزا علی محدث زاده و حاج میرزا محسن محدث زاده - فرزندان محدث بزرگوار حاج شیخ عباس قمی (رحمة الله علیه) و مرحوم شهید نواب صفوی بودند) وی، پس از ۱۲ سال اقامت در نجف، بنا به تقاضای فراوان مردم گرگان از آیت اللَّه سیدابوالحسن اصفهانی و امر معظم له، در ۱۳۶۵ق رهسپار ایران شد و در حوزه علمیه قم رحل اقامت افکند و به تدریس سطوح عالیه فقه و اصول پرداخت (که از جمله شاگردانش مرحوم آیت اللَّه حاج آقا شهاب اشراقی بوده است). پس از چندی، با اصرار مردم متدین گرگان و امرِ آیت اللّه العظمی بروجردی، در ۱۳۶۶ق به گرگان بازگشت و به اقامه جماعت و تبلیغ دین (در مسجد جامع)، تدریس علوم دینی (در مدرسه عمادیه) که از جمله شاگردانش فهرست نگار مشهور مرحوم استاد محمدتقی دانش پژوه، و فرزندان بزرگوارش، و حضرات آیات: طاهری گرگانی و جناتی شاهرودی بوده اند، بنای حسینیه ها و مساجد و امامزادگان (که تعداد آنها به ۲۰۰ بنا می رسد)، تفسیر قرآن - که چهار بار آن را به صورت کامل تفسیر نمود - و گره گشایی از مشکلات مردم و حلّ و فصل امور عامه پرداخت. وی به واسطه دارا بودن ملکات فاضله اخلاقی و مقام علم و دانش و تقوا، و بیان شیوا در مواعظ و نصایح و تفسیر قرآن، مورد توجه علما و مردم آن منطقه - از شیعه و سنّی - قرار گرفته و در فقه و تفسیر و اخلاق، گوی سبقت را از همگنان ربوده بود. او در پنجم ربیع الثانی ۱۴۰۷ق بدرود حیات گفت و جهانی از علم و معرفت را با خود به خاک برد.
شریف رازی، محمد، آثار الحجة، ج۲، ص۳۴۲.
آیت اللَّه العظمی علوی، در خجسته ایّام ولادت با سعادت حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در سال ۱۳۵۹ق (خرداد ۱۳۱۸ ش) در نجف اشرف، در بیت فضیلت و تقوا زاده شد. این ولادت، موجی از شادی و سرور در دل پدر بزرگوارش برانگیخت، چه تا آن زمان چند پسر برای وی متولد شده بودند امّا همگی در همان کودکی، از دنیا رفته بودند. لذا وی به ساحت مقدس امیرالمؤمنین (علیه السّلام) متوسل شد و از آن حضرت، درخواست فرزندی عالم و صالح نمود.
رویای صادقه
...
