دانشنامه اسلامی
سرآغاز اختلاف الفقها با پیدایش رأی و نظر در فقه همزمان است. برپایه اشارات موجود در منابع، پاره ای از موضوعات فقهی وجود داشته که میان صحابه مورد بحث و اختلاف نظر بوده است ؛ گاه این اختلاف نظر به دو گروه از اصحاب، چون مهاجرین و انصار یا حجازیان و عراقیان باز می گشته است . از آن میان، محمد بن ادریس شافعی، اختلاف آراء منتسب به دوتن از فقیهان بزرگ صحابه: امام علی(ع) و ابن مسعود را در کتابی گردآورده است .
به طور کلی اختلافات فقهی در برخی از آثار تألیف شده همچون الاشراف ابن منذر و الخلاف'طوسی بازتاب یافته است.
