ترموپیل

لغت نامه دهخدا

ترموپیل. [ ت ِ م ُ ] ( اِخ ) ( بنادر گرم ) تنگه ای است در تسالی بین کوه آنوپه و خلیج مالیاک که قریب یک فرسنگ طول آن و ده ذرع عرض آن است و در این محل لئونیداس پادشاه اسپارت با سیصد تن از سپاهیان خود و چهار یا پنج هزار نفریونانی با سپاهیان خشایار شا مصاف داده بیست هزار نفر از لشکریان ایران را به هلاکت رسانید و خود نیز بقتل رسید. ( 480 ق. م. )... تنگه ترموپیل امروز به لیس کُش تُمُس یا بوکادی لوپو معروف است. ( از اعلام تاریخ قدیم فوستل دوکلانژ ترجمه نصراﷲ فلسفی ). ترموپیل محلی است که بین کوهی بلند و غیرقابل عبور از طرف مغرب و دریا و باتلاقها از طرف مشرق واقع شده. این محل چشمه های آب گرم دارد و درمعبری واقع است که از تراخی نه به یونان وسطی می رود و پنجاه پا عرض آن است ولی در پس و پیش ترموپیل معبر مزبور تنگ می شد تا حدی که فقط یک ارابه از آن می توانست بگذرد... ( تاریخ ایران باستان ج 1 ص 769 ). و رجوع به تاریخ ایران باستان ج 1 ص 777، 778، 780، 794، 795، 796، 803، 807، 860،877، 883، 885، ،و ج 2 ص 1117، 1225، 1231، 1418، 1648، و ج 3 ص 1977، 2023، 2027، 2047، 2067، 2658 و قاموس الاعلام ترکی و فرهنگ ایران باستان ص 292 شود.

فرهنگ فارسی

گردنه ای در تسالی بین کوه آنوپه و خلیج مالیاک که در آنجا لئونیداس با ۳٠٠ اسپارتی کوشید که سپاهیان خشیارشا را متوقف سازد ( ۴۸٠ ق . م ) .
تنگه ایست در تسالی بین کوه آنوپه و خلیج مالیاک که قریب یک فرسنگ طول آن و ده ذرع عرض آنست

دانشنامه عمومی

ترموپیل ( به یونانی باستان: Θερμοπύλαι؛ به معنی: دروازه های گرم ) مکانی در یونان است که در عهد باستان، گذرگاه ساحلی باریکی در آنجا وجود داشته است. نام ترموپیل از چشمه های آب گرم گوگردی موجود در آنجا نشأت گرفته است. «دروازه های گرم» همچنین «محل چشمه های آب گرم و ورودی غار مانند هادس» نیز می باشد.
عمده شهرت ترموپیل به واسطهٔ نبرد ترموپیل است که بین نیروهای یونانی ( شامل اسپارتیان ) و ایرانی در این محل رخ داد که منجر به فتح آتن شد.
سنگ نوشتهٔ مشهور زیر بر قبر دلاوران یونانی مولود آن است: