دانشنامه اسلامی
فضو (۱ بار)
«افضاء» در اصل از مادّه «فضا» به معنای توسعه است. بنابراین، «افضاء» به معنای توسعه دادن می باشد و هنگامی که کسی با دیگری تماس کامل می یابد، در حقیقت وجود محدود خود را به وجود وسیع تری تبدیل کرده است و لذا افضاء به معنای تماس گرفتن آمده است.
اتساع. «فَضَا الْمَکانُ: اِتَّسَعَ». . طبرسی فرموده: افضاء به شیء رسیدن به آنست باملامست اصل آن از فضاء به معنی وسعت است اقرب الموارد «اَفْضی فُلانٌ اِلی فُلانٍ» را رسیدن شخصی به شخصی معنی کرده و گوید حقیقتش آن است که یکی به فضاء دیگری رسید. در نهج البلاغه خطبه 173 فرموده: «وَ ما اَبْقی شَیْئاً مِمَّا یَمُرُّ عَلی رَأْسی اِلَّا...اَفْضی بِهِ اِلَّیَ» رسول خدا «صلی اللَّه علیه و آله» از آنچه به سر من خواهد آمد چیزی نگذاشت مگر آنکه به من رسانید. (و اطلاع داد). آیه درباره آن است که مهریه زنان را از روی ظلم از دستشان نگیرید یعنی: چطور آن را از دست زن میگیرید حال آنکه بعضی از شما به بعض دیگر رسیده است(و با رسیدن به یکدیگر و ایجاد علقه زوجیت مثل یک وجود شدهاید) و زنان از شما پیمانی محکم گرفتهاند. ظاهراً مراد، پیمان عقد است که مرد مهریه را به واسطه عقد ازدواج به عهده میگیرد. در مجمع از ابن عباس نقل شده «اَفْضی» در آیه کنایه از جماع است و به قولی مراد خلوت صحیح با زن است مقاربت باشد یا نه. این کلمه بیشتر از یکبار در کلام اللَّه یافته نیست.
