زنوبیا
دانشنامه عمومی
در زبان آرامی او را با نام پدرش بت زباء یعنی دختر زباء می خوانده اند اما در عربی او را با نام خودش زینب یا زنوبیا می شناختند. در لاتین او را یولیا اورلیا زنوبیا ( Julia Aurelia Zenobia ) خوانده اند. زنوبیا یکی از جنگجویان و فاتحان زمان خود بود و در طول جنگ های شوهرش در کنار وی بود و بعد از مرگ همسرش برای پسرش وهب اللات ( وابالاتوس ) نایب السلطنه بود و در طول سلطنت خود به عنوان نایب امپراتوری سراسر قدرت را به تنهایی به صورت دفاکتو در دست داشت .
اذینه یا به رومی اودیناتوس شاه بومی تدمر و زیردست امپراتور روم شمرده می شد و حتی به هواخواهی از رومیان با شاپور یکم جنگیده بود؛ ولی سرانجام سر از فرمان رومیان پیچید و پادشاهی مستقل را بنیاد نهاد. زنوبیا همسر دوم اودیناتوس بود که با مرگ شوهر در ۲۶۷ میلادی فرماندهی شورش را به دوش کشید و به زودی بر قلمرو آسیایی روم و نیز بر مصر دست یافت. با گشودن اسکندریه در سال ۲۷۰ میلادی وی پسرش وهب اللات ( به لاتین وابالاتوس ) را پادشاه خواند. همچنین تناگینو پروبوس فرماندار رومی مصر را که کوشید دوباره بر مصر دست یازد پس از شکست دادن گردن زد. سرانجام اورلیانوس امپراتور روم با لشکرکشی به تدمر شورش زنوبیا را در هم شکست، تدمریان را کشتار نمود و زنوبیا و پسرش را به بند کشید و آنها را در نزدیکی رم به صورت گروگان نگه داشت. دربارهٔ سرنوشت او گفته های چندی است. گفته شده که در روم او را به زنجیر کشیده اند. دربارهٔ چگونگی مردنش هم به همین سان داستان ها ناهمگون اند. مرگ او را بر اثر گرسنگی، بیماری یا سر بریدن به دستور اورلیانوس نوشته اند و حتی برخی گفته اند که مورد توجه امپراتور قرار گرفت و همنشینش گشت.
خاستگاه نژادی او به درستی دانسته نیست و او را عرب، آرامی یا قبطیتبار انگاشته اند. وی زادهٔ پالمیر ( تَدمُر ) در سوریه کنونی بود.
زنوبیا (فیلم). زنوبیا ( انگلیسی: Zenobia ) یک فیلم به کارگردانی گوردون داگلاس است که در سال ۱۹۳۹ منتشر شد.
• اولیور هاردی
• هری لنگدون
• بیلی برک
• آلیس بریدی
• هتی مک دنیل
• جین پارکر
• سام لافکین
• جی. فارل مک دانلد
• چستر کانکلین
• هری مایرز
• هوبرت کواناوگه
• جیمز الیسون
• جون لانگ
• می والاس
• اولین هولند
• ویلفرد لوکاس
• رابرت مکنزی
• می والاس
• گرترود مسینگر
• جیمز الیسون
• فیلیپ هرلیک
• گروه کُر هال جانسون
دانشنامه آزاد فارسی
(به عربی: زبّاء)ملکۀ پالمیر (۲۶۶ ـ ۲۷۲ م). پس از مرگ همسرش اودِناتوس(اُذَینه) در حکم نایب السلطنه پسرانش بر تخت نشست، و در ۲۷۲ م در حُمصمغلوب اورِلیانوسشد و به اسارت به رُم برده شد. نیز ← اودناتوس
