قرائات از دیدگاه علمای شیعه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مقدمتا باید بگوییم اعتقاد به تواتر قرائت قراء سبعه، عشره و... با تایید این قراءات، گر چه دو مقوله ی شبیه به همند اما جدا از هم هستند. در احادیثی که از (علیهم السّلام) نیز به ما رسیده همین مطلب صدق می کند، چه بسا حدیثی در یکی از موضوعات فردی یا اجتماعی از امامی نقل شده و سند آن متواتر نباشد و لکن محدثان حکم به صحت آن بدهند و بلکه بسیاری از احادیث شیعه از همین قبیل است و قلیل اند آن احادیثی که سندشان متواتر بوده است ولی فقهای مذهب سرخ تشیع ـ رضوان الله علیهم اجمعین ـ به صحت و موثق بودن آن حدیث حکم نموده اند و نظر فقهی صادر کرده اند. و اصولا در صحت و توثیق یک حدیث یا راوی، تنها به تواتر تمسک نمودن، راهگشای معضلات مسائل نمی باشد.
عامه ی علمای شیعه و سنی از متقدمین و متاخرین به تواتر و یا لااقل صحت و موثق بودن قرائت های قراء سبعه بخصوصه، در خواندن نماز، تلاوت قرآن و بعضا در صدور احکام و فتاوای فقهی نظر موافق داده اند.کثیری از علمای اهل تسنن و قلیلی از دانشمندان تشیع، قراء عشره را نیز موثق دانسته و اعمال نظر بر طبق آن را جایز می دانند.نگارنده تا آنجا که جستجو نموده، نظر هیچ یک از علما و دانشمندان تشیع را در مورد قراءات اربعه عشر ـ تصریحا ـ موافق یا مؤید ندیده و لکن قلیلی از علمای اهل تسنن بر قراءات چهار دهگانه، رای مساعد و موافق دارند.علما و دانشمندان نحوی برای تایید نظریه خویش به قرائت هر یک از قراء (چه سبعه و چه عشره و یا اربعه عشر و یا بالاتر از آن) که قرائت آنان موافق نظریه نحوی اینان باشد، تمسک می جویند و شاهد مثال می آورند.و اما همان گونه که از بیان علامه حسن زاده آملی آشکار شد، این قرا همزمان با ائمه (علیهم السّلام) بوده اند و آن عزیزان با قرائتها موافقت نموده اند چرا که برای نمونه در هیچ حدیثی نداریم که صراحتا و یا کنایتا از قرائت به روش قراء مشهور باز داشته باشند و یا از طریق اخبار آحاد به ما مطلبی رسیده باشد بلکه همه جا قراءات امامان، موافق با قرائت یکی از قراء بوده و لااقل از طریق اخبار آحاد ، مؤیدی برای این قراءات از بیانات امامان (علیهم السّلام) داریم.با توجه به مطلب فوق، دانشمندان و فرزانگان تشیع یا قائل به متواتر بودن قرائت قراء ـ طبق شرایط این گونه اخبار ـ بوده اند و یا نظرشان به صحت این قراءات بوده است.تا آن جا که بر ما معلوم گشته از علما و فقیهان بزرگوار شیعه، فقط بعضی از متاخرین و نه متقدمین، مثل: شیخ اعظم انصاری رحمة الله علیه و عده ای و نیز مثل حضرت آیت الله خوئی رحمة الله علیه و شاگرد ایشان آیت الله معرفت ، در مورد تواتر قراءات، نظر موافق ندارند، لکن در صحت و جواز این قراءات متفق القول می باشند. عنایت زیادی به قراءات ولو به صحت آنان ندارد
← دیدگاه ایه الله خویی
در اینجا اقوال بعضی از متقدمین و متاخرین دانشمندان تشیع را راجع به قراءات سبعه می آوریم:۱. سید محمد مجاهد (طباطبائی) در مفاتیح الاصول فرموده است: در تواتر قراءات سبع یا عدم تواتر آنها سه قول هست:
← تواتر قرائات
۱. ↑ خوئی ابوالقاسم، تفسیر البیان فی تفسیر القرآن، ص۱۳۷
...
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم