دانشنامه اسلامی
گروه تحقیقات تا کنون به چهار جزوه و کتاب با عنوان (خلل) دست یافته که تمام آنان به شیخ قدس سره منسوبند، و بعید نیست که ایشان دفعات بسیار و به گونه های مختلف در این باره نوشته باشند، به هر حال باید به ویژگیهای این نسخه ها و نسخه هایی که در این کتاب آمده اشاره کنیم.
[ویکی نور] شیخ أعظم مرتضی أنصاری قدّس سره
کتابی را که ملاحظه میفرمایید، کتاب" أحکام الخلل فی الصلاة" و متعلق به اسوه علم و تقوی شیخ أعظم مرتضی أنصاری (قدّس سره )میباشد.
برای آشنایی خوانندگان گرامی با ویژگیهای این کتاب و مراحلی که در تحقیقات آن انجام گرفته باید به نکاتی اشاره کنیم:
گروه تحقیقات تا کنون به چهار جزوه و کتاب با عنوان (خلل) دست یافته که تمام آنان به شیخ قدّس سرّه منسوبند،
و بعید نیست که ایشان دفعات بسیار و به گونه های مختلف در این باره نوشته باشند، به هر حال باید به ویژگیهای این نسخه ها و نسخه هایی که در این کتاب آمده اشاره کنیم.
[ویکی نور] احکام الخلل فی الصلاه (انصاری مرتضی بن محمدامین). احکام الخلل فی الصلاة تألیف شیخ أعظم مرتضی أنصاری قدّس سره
گروه تحقیقات تا کنون به چهار جزوه و کتاب با عنوان (خلل) دست یافته که تمام آنان به شیخ قدّس سرّه منسوبند،
و بعید نیست که ایشان دفعات بسیار و به گونه های مختلف در این باره نوشته باشند، به هر حال باید به ویژگیهای این نسخه ها و نسخه هایی که در این کتاب آمده اشاره کنیم.
دست نوشته ایست در 94 صفحه (16 10 سم) که نزد جناب علامة شیخ أحمد نوه شیخ أنصاری دامت برکاته میباشد، ایشان درباره این دست نوشته فرموده اند:" این نوشته به دست خود شیخ انصاری نوشته شده"، ایشان بر روی برخی از عبارات خط کشیده اند و بجای آن در حاشیه متن عبارات دیگری نوشته اند، این نسخه منحصر به فرد است. این کتاب شرحی است بر قواعد الأحکام علاّمة حلّی قدّس سرّه که در ابتدای آن -پس از بسمله و تحمید- چنین آمده:" فی التوابع و فیه فصول... فی أحکام السهو بالمعنی الأعم من الشک و تعلقه بالزیادة و النقصان...".
در آخرش نیز چنین آمده:"... و به یجاب عن الروایتین السابقتین" و از این جا آشکار میشود که این کتاب هنوز تمام نشده بوده.
و این قسم اول از این کتاب میباشد.
[ویکی فقه] احکام الخلل فی الصلاه (کتاب). کتابی را که ملاحظه میفرمایید، کتاب" احکام الخلل فی الصلاة" و متعلق به اسوه علم و تقوی شیخ اعظم شیخ مرتضی انصاری (قدس سره) می باشد.
گروه تحقیقات تا کنون به چهار جزوه و کتاب با عنوان (خلل) دست یافته که تمام آنان به شیخ قدس سره منسوبند، و بعید نیست که ایشان دفعات بسیار و به گونه های مختلف در این باره نوشته باشند، به هر حال باید به ویژگیهای این نسخه ها و نسخه هایی که در این کتاب آمده اشاره کنیم.
یک- خلل الصلاة
دست نوشته ایست در ۹۴ صفحه (۱۶ ۱۰ سم) که نزد جناب علامة شیخ احمد نوه شیخ انصاری دامت برکاته میباشد، ایشان درباره این دست نوشته فرموده اند: " این نوشته به دست خود شیخ انصاری نوشته شده"، ایشان بر روی برخی از عبارات خط کشیده اند و بجای آن در حاشیه متن عبارات دیگری نوشته اند، این نسخه منحصر به فرد است. این کتاب شرحی است بر قواعد الاحکام علامة حلی قدس سره که در ابتدای آن- پس از بسمله و تحمید- چنین آمده: " فی التوابع و فیه فصول... فی احکام السهو بالمعنی الاعم من الشک و تعلقه بالزیادة و النقصان... ". در آخرش نیز چنین آمده: "... و به یجاب عن الروایتین السابقتین" و از این جا آشکار میشود که این کتاب هنوز تمام نشده بوده. و این قسم اول از این کتاب میباشد.
دو رساله در خلل الصلاة
اینها نیز دو رساله اند که درباره خلل الصلاة نوشته شده اند و به همراه کتاب صلاة شیخ با چاپ سنگی و در قطعه وزیری به چاپ رسیده اند، این دو رساله در کتابخانه رضویه و به شماره ۱۱۱۲۹ و در کتاب الصلاة که به دست خود شیخ قدس سره نوشته شده موجود میباشند، این دو رساله قسمت دوم این کتاب را تشکیل میدهند. رساله الاول: این رساله حدود ده صفحه میباشد و ازصفحه ۲۱۵ جاپ سنگی آغاز میشود، ابتدای آن اینگونه است: " فی الخلل الواقع فی الصلاة، و هو اما عن عمد و اما عن السهو، و هی کما فی الصحاح الغفلة... " پایان آن نیز چنین است: "... فیدور الامر بین الجمع بین الاعادة و فعل الاجزاء المنسیة و بین... " بعد از آن نیز سفید است. خوب است در اینجا بدان اشاره کنیم که این رساله شامل مباحثی درباره بطلان نماز میباشد و به همین دلیل هم فعلا رها شده است. همچنین نسخه خطی این رساله متضمن مسائل متفرقه ای است که در نسخه چاپ شده یافت نمیشود، به همین دلیل هم آن را در خاتمه و بدون توضیح به شکل پیوست آورده اند، چرا که مطالبش ناقص است. آن مقدار از این رساله که به چاپ رسیده شرحی است بر برخی قسمتهای کتاب ارشاد الاذهان علامة حلی قدس سره، و از این کلام ایشان آغاز میشود: " المطلب الثانی: فی السهو و الشک: لا حکم للسهو مع غلبة الظن... "رساله دوم: این رساله در نسخه به چاپ رسیده از صفحه ۲۲۵ و پس از بسملة و تحمید با این کلام آغاز میشود: " فی الخلل الواقع فی الصلاة، و هو ان کان عن عمد بالاخلال بما لا مدخلیة له... " و پایان آن در صفحه ۲۴۷ و با این عبارت است"... فتجب المقدمات الغیر المتمکن من تحصیلها فی زمان الوجوب المستقبل". این مجموعه متشکل از سی و سه مساله است که متاسفانه دسته بندی نشده. ظاهرا مباحث برخی از این مسائل تکمیل نشده اند یا اینکه کامل بوده اند و از نسخه افتاده اند. این رساله در کتاب بر رساله اول مقدم داشته شده.
خلل الصلاة
...
