دانشنامه اسلامی
شرحی تفصیلی و تعلیماتی- استدلالی بر فتاوی، احکام و مسایل محقق حلی در شرائع الاسلام است که به دلیل طبقه بندی مناسب مباحث و توجه به فروعات مبتلی به در زندگی اجتماعی و فردی مورد توجه آیت الله تبریزی قرار گرفته است در هر مبحث در ذیل متن، تعاریف اصطلاحات، ادله فقهی و فروعات بررسی شده و با تکیه بر وسائل الشیعه مستندات هر حکم و نحوه استنباط و استخراج حکم فقهی تبیین شده است.
[ویکی نور] أسس الحدود و التعزیرات جلد دوم از سلسله دروس خارج آیت الله تبریزی است که بر مبنای متن شرائع الاسلام سامان یافته و در آن احکام و مسایل مربوط به حدود و تعزیرات تحقیق شده است.
شرحی تفصیلی و تعلیماتی - استدلالی بر فتاوی، احکام و مسایل محقق حلی در شرائع الاسلام است که به دلیل طبقه بندی مناسب مباحث و توجه به فروعات مبتلی به در زندگی اجتماعی و فردی مورد توجه آیت الله تبریزی قرار گرفته است در هر مبحث در ذیل متن، تعاریف اصطلاحات، ادله فقهی و فروعات بررسی شده و با تکیه بر وسائل الشیعه مستندات هر حکم و نحوه استنباط و استخراج حکم فقهی تبیین شده است.
ابتدا تعریف حد و تعزیر مورد مناقشه قرار گرفته و اشکالات تعریف محقق حلی بیان شده است. محقق حلی حد را به هر عقوبت تعیین شده و تعزیر را به عقوبت های معین نشده تعریف کرده است که مؤلف با نقل عبارتی از مسالک، مقدر و معین نبودن تعزیرات را نپذیرفته و با ذکر مثال هایی مشخص ساخته که تقدیر در برخی از تعزیرات وجود دارد.
در ادامه افزون بر شواهد و مثال های منقول از مسالک، مثال های فقهی دیگری از سوی مؤلف شناسایی شده است. اسباب حد و تعزیر در ادامه بررسی گردیده و این جا نیز در اسباب تعزیر بر صاحب شرائع ایراد وارد شده است.
در مسایل و فروعات حد به تفصیل از حد زنا و آنچه در حکم زناست، حد قذف، حد شرب خمر، حد سرقت و حد قطع طریق بحث شده و احکام و مسایل آن بررسی شده است. در منابع فقهی و ادله احکام برای هر یک از جنایت ها، مجازات های معینی معرفی شده است. نویسنده ضمن بررسی و توضیح نظریات صاحب شرائع از احادیث و آیاتی که مستند این حدود قرار گرفته اند و نحوه دلالت و کیفیت استنباط حکم فقهی از آنها بحث کرده و به مقایسه میان مدلولات ادله فقهی پرداخته است. تکیه اصلی نویسنده بر روایات کتاب وسائل الشیعه است و اعتنایی به دلیل عقل و اجماع ندارد.
[ویکی فقه] اسس الحدود و التعزیرات (کتاب). «اسس الحدود و التعزیرات» جلد دوم از سلسله دروس خارج آیت الله تبریزی است که بر مبنای متن شرائع الاسلام سامان یافته و در آن احکام و مسایل مربوط به حدود و تعزیرات تحقیق شده است.
معظم له در سال ۱۳۰۵ شمسى در شهرستان تبریز در میان خانواده اى مذهبى چشم به جهان گشودند. تحصیلات علوم جدید تا پایان سال دوم دبیرستان را در همان شهر به آخر رساندند. پس از سپرى نمودن تحصیلات جدید، با شوق فراوان و علیرغم مخالفت اطرافیان، به مدرسه طالبیه تبریز روى آورد و در سال ۱۳۲۳ در سن ۱۸ سالگى تحصیل علوم دینى را آغاز نمود و طى چهار سال، مقدمات و مقدارى از دروس سطح را در شهر تبریز به پایان رساند. در سال ۱۳۲۷ شمسى شهر تبریز را ترک نمود و وارد حوزه علمیه قم شد. ایشان در قم دوره سطح را به پایان برده و در اوج شکوفایى علم و فقاهت و غناى حوزه وارد درس خارج اساتیدى همچون مرحوم آیت الله العظمی سید محمّد حجت و مرحوم آیت الله العظمی بروجردی ( قدس الله اسرارهما) شدند و همزمان با آن مشغول تدریس کتب سطح نیز گردیدند. آیت الله العظمی میرزا جواد تبریزی در سال ۱۳۳۲ شمسى جهت ادامه تحصیلات به نجف اشرف عزیمت نمودند و از افاضات مرحوم آیت الله حاج سید عبدالهادی شیرازی ( رحمه الله) و مرحوم آیت الله العظمی خوئی ( رحمه الله) استفاده کردند، حضرت آیت الله العظمى حاج شیخ جواد تبریزى پس از گذشت ۲۳ سال حضور دائم و فعال و جدى در حوزه مقدس نجف اشرف و استفاده و افاده و تحقیق و تدریس و تبلیغ، سرانجام در سال ۱۳۵۵ شمسى به هنگام مراجعت از زیارت سید الشهداء حسین بن علی علیهما السلام به سمت نجف، توسط رژیم بعث عراق دستگیر و به ایران فرستاده شدند. پس از ورود به ایران ، مجدداً به حوزه علمیه قم مشرف و فعالیت هاى خود را از سر گرفتند و از تمامى وقت خود در مسیر تحقیق و تألیف و بحث و تدریس و تربیت شاگردان استفاده مى نمودند. معظم له در طول سالیان دراز تدریس، هزاران طلبه فاضل را به جامعه اسلامى تحویل داده اند و در طول این مدت حوزه درس ایشان یکى از شلوغترین حوزه هاى درسى بوده است.
ساختار
شرحی تفصیلی و تعلیماتی- استدلالی بر فتاوی، احکام و مسایل محقق حلی در شرائع الاسلام
شرائع الاسلام، محقق حلی، ج۱، ص ۱.
ابتدا تعریف حد و تعزیر مورد مناقشه قرار گرفته و اشکالات تعریف محقق حلی بیان شده است. محقق حلی حد را به هر عقوبت تعیین شده و تعزیر را به عقوبت های معین نشده تعریف کرده است که مؤلف با نقل عبارتی از مسالک، مقدر و معین نبودن تعزیرات را نپذیرفته و با ذکر مثال هایی مشخص ساخته که تقدیر در برخی از تعزیرات وجود دارد. در ادامه افزون بر شواهد و مثال های منقول از مسالک، مثال های فقهی دیگری از سوی مؤلف شناسایی شده است. اسباب حد و تعزیر در ادامه بررسی گردیده و این جا نیز در اسباب تعزیر بر صاحب شرائع ایراد وارد شده است.
← نحوه استنباط حدود
...