دانشنامه اسلامی
محدث قمی که محضر او را در عتبات درک نموده، در مورد صاحب ترجمه چنین می نویسد: کان افقه علماء عصره و اعد لهم، فی فهم کلمات الفقها لم یر مثله فی اعتدال السلیقه... و کان صبورا علی الطاعات و عمر عمرا طویلا... تهرانی از شیوخ جلیل القدر زمان خویش بود. وی افقه فقهای عصر خود به حساب آمد،در حسن ضبط و فهم قول فقها به مانند او کمتر دیده شد. تهرانی در بیان مسائل فقهی روشی معتدل داشت. در کارها همیشه جانب عدالت را پیش می گرفت. او دانشمندی پر کار و با حوصله و صبور بود. در پرهیزکاری، کثرت بندگی و صبر بر طاعات مشهور بود و به لطف حق از عمری طولانی برخوردار گشت. میرزا حسین تهرانی معاصر با میرزای بزرگ بود. او در رأس حوزه نجف از اساتید علما بود و در شهر نجف چند باب مدرسه بنا نمود. تهرانی با وجود اشتغال زیاد و کبر سن از مراسم دعا در مسجد کوفه و سهله غفلت ننمود. ارادتی کامل و خلوصی وافر به اولیای خدا مخصوصا حضرت صاحب الامر علیه السلام داشت و همیشه در جمله منتظرین بود. سرانجام این عالم ربانی و آیت سبحانی در شب جمعه (در مسجد سهله) در حال ارتباط با معبود جان سپرد و به سوی معبود خویش شتافت. مدفن او جنب مدرسه خود اوست. روان همگان شاد.
[ویکی فقه] تهرانی، حاج میرزاحسین خلیلی، فقیه و مرجع تقلید امامی قرن سیزدهم و چهاردهم و از رهبران روحانی نهضت مشروطه ایران بود.
وی در ۱۲۳۰ در نجف متولد شد. ابتدا نزد پدرش حاج میرزا خلیل، و برادرش حاج ملاعلی، درس خواند و پس از اتمام مرحله سطح، در محضر محمدحسن نجفی (صاحب جواهر، متوفی ۱۲۶۶) و بعد از وفات او در محضر شیخ انصاری (متوفی ۱۲۸۱) تحصیل کرد و از آنان و برخی دیگر از علما، از جمله مولی زین العابدین گلپایگانی، اجازه روایت گرفت. سپس در نجف به تدریس فقه پرداخت. احاطه او بر فروع فقهی و تسلطش را در تدریس ستوده و گفته اند که از آرای بلند و قدرت بیان فوق العاده برخوردار بود. وی پس از وفات شیخ محمدحسین کاظمی (۱۳۰۸)، یکی از مراجع تقلید شد و در پی رحلت میرزای شیرازی (۱۳۱۲)، از بزرگترین مراجع تقلید به شمار آمد و مقلدان فراوانی در ایران و هند و عراق و دیگر بلاد اسلامی یافت.
