معنی حسن بن زید بن حسن

دانشنامه عمومی

حسن بن زید بن حسن بن علی ( ع ) ( ۸۳ ه‍. ق – ۱۶۸ ه‍. ق ) ، از مشاهیر بنی هاشم در قرن دوم است. وی از فرزندان زید بن حسن ( فرزند ارشد حسن مجتبی ) بود. او بین سال های ۱۵۰ تا ۱۵۵ هجری قمری از طرف منصور عباسی حاکم مدینه بود. رخدادهای منتسب به او همچون کمک به عباسیان در آتش زدن خانهٔ جعفر صادق و کمک به دستگیری فرزندان حسن مثنی در چشم اهل تشیع مانده است. نسبت های وی، مدنی و هاشمی، و کنیه اش ابومحمد بود.
پدر وی زید بن حسن، فرزند ارشد حسن مجتبی بود که مدتی متولی صدقات پیامبر اکرم ( ص ) بود. مادر وی کنیزی به نام زُجاجه بود که به رَقرَق شهرت یافت.
ابن حجر عسقلانی سیده نفیسه را - که مدفنش در مصر است - دختر حسن بن زید دانسته است. ابن سعد و طبری از نُه پسرِ حسن بن زید نام برده اند؛ اما به گفته ابن عنبه و عباس قمی، از وی هفت پسر باقی ماند. حسن بن زید دختری به نام امّ کلثوم نیز داشت که به همسری ابوالعباس سفاح، ( اولین خلیفهٔ عباسی ) ، درآمد. نسل زید بن حسن بن علی فقط با پسرش، حسن، ادامه یافت.
• قاسم ( ابومحمد قاسم ) داعی صغیر از نوادگان اوست.
• علی ( ابوالحسن علی ) عبدالعظیم حسنی نوهٔ اوست.
• زید ( ابوطاهر زید )
• اسحاق
• ابراهیم
• عبدالله
• اسماعیل ( ابومحمد اسماعیل ) داعی کبیر نتیجهٔ اوست.
• ام کلثوم
• سیده نفیسه ( نفیسه خاتون )
روایتی وجود دارد که هنگامی که حسن، والی مدینه و مکه بود، به دستور منصور عباسی، خانهٔ جعفر صادق را سوزاند. ولی این ماجرا مخدوش بنظر می رسد، چرا که جعفر صادق در سال ۱۴۸ قمری درگذشت و او از سال ۱۵۰ تا ۱۵۵ قمری بر مکه و مدینه حکم می راند.
حسن بن زید در سال ۱۶۸ قمری به همراه مهدی عباسی عازم مکه شد، ولی در حاجر ( ۸ کیلومتری مدینه ) درگذشت و در همان جا به خاک سپرده شد. وی در هنگام مرگ، ۸۵ سال سن داشت.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حسن بن زیدبن حسن بن علی بن ابیطالب علیه السلام، نواده امام حسن مجتبی علیه السلام و از مشاهیر هاشمیان در قرن دوم است.
از او با نسبتهای مدنی و هاشمی یاد شده و کنیه اش ابومحمد بوده است. حسن بن زید در سال ۸۳ ولادت یافت. مادرش کنیزی به نام زُجاجَه و ملقب به رَقْرَق بود. پدرش مدتی متولی صدقات پیامبر اکرم بود.
عدم دخالت حسن بن زید در امور سیاسی
با اینکه دختر حسن بن زید همسر سفّاح، خلیفه عباسی، بود و در دربار خلیفه می زیست، حسن می کوشید از دخالت در امور سیاسی خودداری کند. وی با اندیشه های بستگان علوی خود همدلی نشان می داد و نظر آنان را به منصور عباسی منتقل می کرد.
حسن بن زید از هواداران عباسیان
در جریان پیروزی دعوت و استقرار خلافت عباسیان، حسن بن زید از هواداران آنان بود. او اولین علوی بود که شعار عباسیان را برگزید و جامه سیاه پوشید. او عباسیان را بر ضد فرزندان و نوادگان عمویش، حسن مثنّی، که عباسیان او را حبس کرده بودند، یاری می کرد، چنان که اخباری را که درباره محمدبن عبداللّه بن حسن و قیام وی به دست آورده بود، در اختیار منصور عباسی نهاد. ازاین رو، موسی بن عبداللّه بن حسن همیشه می گفت خداوندا خون ما را از حسن بن زید بخواه و انتقام ما را از او بگیر. پس از قیام محمدبن عبداللّه نیز عیسی بن موسی عباسی (سردار منصور) سر محمد را به همراه سرهای کشتگان دیگر توسط قاسم، فرزند حسن بن زید، برای منصور فرستاد و بشارت فتح داد. هنگامی که سر محمد نزد منصور رسید، حسن بن زید نزد منصور بود. سر را که دید، بر او سخت گران آمد اما از ترس منصور، حرفی نزد. سپس گفت ای کاش تن به اطاعت می داد و چنین نمی کرد که کشته شود. پس از شکست قیام ابراهیم بن عبداللّه (۱۴۵)، برادر محمدبن عبداللّه، سر او را نیز نزد منصور فرستادند. او سر را پیش روی خود نهاد و بار عام داد. مردم بر او وارد می شدند و به ابراهیم و بستگانش بد می گفتند، تا اینکه حسن بن زید وارد شد. سر را به او نشان دادند، رخسار او دگرگون شد و گفت که ای امیرمؤمنان به خدا قسم او را کشتی در حالی که بسیار روزه دار و شب زنده دار بود. دوست نداشتم که گناه کشتن او را برعهده گیری.
آتش زدن خانه امام صادق توسط حسن بن زید
...
[ویکی شیعه] حسن بن زیدبن حسن بن علی بن ابی طالب(ع) (۸۳-۱۶۸ق)، نوه امام حسن مجتبی (ع) و از مشاهیر بنی هاشم در قرن دوم است.
حسن بن زید، بین سال های ۱۵۰ تا ۱۵۵ هجری قمری، از طرف منصور عباسی حاکم مدینه بود. اتهام آتش زدن خانه امام صادق (ع)، رابطه خوب با بنی عباس و یاری آنان در دستیابی به نوادگان حسن مثنی -که نوادگان عمویش بودند- از نقاط سیاه زندگی او در نگاه شیعیان است.
پدرش زید فرزند امام حسن(ع) بود که مدتی متولی صدقات پیامبر اکرم(ص) بود. مادرش کنیزیبه نام زُجاجَه و ملقب به رَقْرَق بود.