دانشنامه آزاد فارسی
چهارمین خلیفۀ عباسی (حک: ۱۶۹ـ۱۷۰ق). هادی به هنگام حکومت پدرش ، مهدی ، در ری به دنیا آمد و به فرمان وی ، به جنگ وَنْداد هُرْمُز و شِروین، صاحبان طبرستان، رفت و در آن جا بود که با مرگ پدر به خلافت انتخاب شد و برادرش هارون برای او بیعت گرفت . براثر اعمال نسنجیدۀ وی و بی تدبیری هادی ، اوضاع مملکت اسلامی آشفته شد و گروهی از علویان به خروش آمدند؛ زیرا وی به تعقیب آنان پرداخت و آنچه مهدی مقرر کرده بود، قطع کرد و فرمان داد تا آن ها را دستگیر و نزد او گسیل کنند. این امر به قیام حُسین بن علی بن حَسن (شهید فَخّ ) از نوادگان امام مجتبی (ع ) انجامید که با هجوم سپاه خلیفه ، حسین در ناحیۀ فَخّ (نزدیکی مکه ) با گروهی از علویان به شهادت رسید (ذیحجۀ ۱۶۹ق). هادی در نظر داشت هارون را از ولایتعهدی خلع و فرزندش، جعفر، را ولیعهد کند. به این سبب، یَحیی بن خالد بَرْمَکی، مربی هارون، را به زندان انداخت . هادی، مانند پدرش، زنادقه را قلع و قمع کرد و بسیاری از آنان را کشت . گفته اند مادرش خِیزَران او را مسموم کرد؛ زیرا هادی دست وی را از مداخله در امور سیاسی کوتاه کرده بود.
