معنی بهار محمدتقی

دانشنامه آزاد فارسی

بهار، محمّدتقی (مشهد ۱۲۶۵ـ تهران ۱۳۳۰ش)
بهار، محمّدتقی
بهار، محمّدتقی
(ملقب به: ملک الشّعرا) شاعر ایرانی. پدرش، کاظم صبوری، ملک الشعرای آستان قدس رضوی بود. هنگامی که محمدتقی نوجوان بود پدرش درگذشت و به رغم هم آوردان زیادی که در میان شاعران خراسان وجود داشت فرزند را به جانشینی پدر برگزیدند. محمدتقی، که بسیار زود نام بهار را برای خود برگزید، از درس های دو ادیب نام آور روزگار، ادیب نیشابوری اول و صید علی خان درگزی، بهره برد و بسیار زود به مبارزۀ سیاسی و اجتماعی دورۀ مشروطه کشیده شد. هم شعر می گفت و هم مقاله می نوشت. اما به سبب توانایی ادبی، شعرهایش در ستایش آزادی، عدالت و میهن، بسیار زود، وی را به صف نخست شاعران آزادی خواه و میهن دوست روزگار کشاند. در دورۀ پس از فتح تهران به پایتخت آمد و تکاپوهای سیاسی خود را پی گرفت و تا آستانۀ تشکیل حکومت پهلوی این تکاپوها را تداوم بخشید. مدت کوتاهی پس از شهریور ۱۳۲۰ دوباره به میدان سیاست بازگشت. اما عمدۀ فعالیت های او در رُبعِ پایانی زندگی اش جنبۀ فرهنگی و پژوهشی داشت و با تألیف اثر پراهمیتی مانند سبک شناسی یا تاریخ تطور نثر فارسی (سه جلد، ۱۳۲۱ـ۱۳۲۶) به اوج خود رسید. با این همه، او در دهۀ پایانی زندگی به نوشتن بخشی از مشاهدات سیاسی خود با عنوان تاریخ مختصر احزاب سیاسی پرداخت. او چند دوره به نشر روزنامه هایی چون نوبهار و تازه بهار، به ویژه مجلّۀ دانشکده، در ۱۲۹۷ پرداخت. در این مجله، که تنها یک سال نشر یافت، همراه عده ای از ادیبان نو سنت گرا به انتشار مقاله ها، شعرها و ترجمه هایی در راهِ تلفیق سنت و تجدد پرداخت. با این همه، بهار، در درجۀ نخست، در مقام شاعری نو سنت گرا با تلفیق شیوۀ خراسانی با مفهوم های جدید شناخته می شود. توانایی های وی، به ویژه در قصیده پردازی، از نظر بسیاری از ادیبان و شعردوستان ایرانی بسیار درخور توجه است. به اعتقاد بسیاری از اینان، بهار یکی از چند قصیده پرداز بزرگ تاریخ شعر فارسی و واپسین قصیده پرداز بزرگ در این زبان شمرده می شود. دیوانش پس از مرگ، به کوشش برادرش، محمد ملک زاده، و سپس، بعدها به کوشش فرزندانش، مهرداد و چهرزاد بهار، نشر یافت. محمدتقی بهار به بیماری سل درگذشت و در گورستان ظهیرالدولۀ تجریش تهران به خاک سپرده شد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] محمدتقی بهار، ملقب به ملک الشعراء، شاعر، ادیب، نویسنده، روزنامه نگار و سیاست مدار معاصر ایرانی است که در شانزدهم آبان 1266ش1305/ق در مشهد زاده شد. پدرش میرزا محمد کاظم صبوری، ملک الشعرای آستان قدس رضوی در زمان ناصرالدین شاه بود؛ مقامی که پس از درگذشت پدر، به فرمان مظفرالدین شاه، به بهار رسید.
مادر او از مسیحیان مهاجر قفقاز که به ایران آمده و مسلمان شده بود؛ مادرش نیز مانند پدر، اهل سواد، شعر و دانش بود.
بهار در چهار سالگی به مکتب رفت و در شش سالگی فارسی و قرآن را به خوبی می خواند. از هفت سالگی نزد پدر شاهنامه را آموخت و اولین شعر خود را در همین دوره سرود. اصول ادبیات را نزد پدر فراگرفت و سپس تحصیلات خود را نزد میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری تکمیل کرد. وقتی 15 ساله شد، اوضاع کشور یعنی مرگ ناصرالدین شاه و روی کار آمدن مظفرالدین شاه چنان بود که پدرش به این نتیجه رسید که با تغییر اوضاع دیگر کسی به شاعران اعتنایی نخواهد کرد و تقریباً او را از شعر گفتن منع کرد و تلاش کرد تا وی را به تجارت وادارد.
اما این تلاش به دو دلیل به نتیجه نرسید، نخست اینکه محمدتقی بهار چندان علاقه ای به تجارت نداشت و دوم اینکه پدرش در سن 18سالگی او درگذشت و موفق نشد که جلوی شاعر شدن او را بگیرد.
در بیست سالگی به صف مشروطه طلبان خراسان پیوست و به انجمن سعادت خراسان راه یافت. اولین آثار ادبی- سیاسی او در روزنامه خراسان بدون امضا به چاپ می رسید که مشهورترین آنها مستزادی است خطاب به محمدعلی شاه.
بهار در سال 1328ش، روزنامه نوبهار را که ناشر افکار حزب دموکرات بود، منتشر ساخت و به عضویت کمیته ایالتی این حزب درآمد. این روزنامه پس از چندی به دلیل مخالفت با حضور قوای روسیه در ایران و مخاصمه با سیاست آن دولت، به امر کنسول روس تعطیل شد. او بلافاصله روزنامه تازه بهار را تأسیس کرد. این روزنامه در محرم 1330ش به امر وثوق الدوله، وزیر خارجه تعطیل و بهار نیز دستگیر و به تهران تبعید شد. در 1332ش به نمایندگی مجلس سوم شورای ملی انتخاب شد. یک سال بعد دوره سوم نوبهار را در تهران منتشر کرد و در 1334ش انجمن ادبی دانشکده و نیز مجله دانشکده را بنیان گذاشت که به اعتقاد او مکتب تازه ای در نظم و نثر پدید آورد.