الملخص فی اصول الدین

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «الملخص فی أصول الدین»، از مهم ترین کتب کلامی سید مرتضی است، بلکه می توان گفت از بسیاری جهات این کتاب بر دیگر کتب کلامی سید مقدم است، چرا که این کتاب مشتمل است بر معظم مباحث توحید، صفات باری تعالی، عدل و دیگر مباحثی که مورد اختلاف شیعه، اشاعره، معتزله، مرجئة، قدریه و غیر این ها است. اما دیگر تألیفات کلامی مؤلف چنین نیستند، برای مثال کتاب الشافی فی الامامة گرچه کتابی است مبسوط، اما تنها اختصاص یافته است، به مباحث امامت و کتاب الذخیره، گرچه جامع اصول اعتقادی است؛ اما در آن مباحث خیلی مختصری، مورد بررسی واقع شده اند، بلکه چنانکه مؤلف در آخر کتاب الذخیره گفته است، الذخیره تکملۀ الملخص می باشد و تفصیل مطالب را مؤلف به الذخیره ارجاع می دهد.
مؤلف این کتاب را بعد از کتاب الشافی و بخشی از آن را قبل از الذخیره و بخش دیگر را همزمان با الذخیره نگاشته است. اول کتاب ناقص است و مطلب بدون مقدمه از «قدمها یرجع الی ذاتها...» شروع می شود که احتمالا چند صفحه ای از نسخۀ موجود حذف شده است.
در مورد انتساب کتاب الملخص، به سید مرتضی هیچ اختلافی نیست، چنانکه شاگرد بلافصل او؛ یعنی شیخ طوسی در رجال خود، کتاب الملخص را از تألیفات استاد خود ذکر نموده است.
همچنین نجاشی، صاحب تأسیس الشیعه و کشف الحجب نیز این کتاب را به سید نسبت داده است. معرفی مؤلف: ابوالقاسم علی بن حسین، از فرزندان امام موسی کاظم(ع)که به پنج واسطه به حضرت امام موسی کاظم(ع) می رسد. از این رو به شریف مرتضی شهرت یافته است. از او گاه به سید مرتضی و گاه به علم الهدی نیز نام می برند.
سید مرتضی یکی از فقهاء، ادباء و متکلمین بزرگ اسلامی است که در سال 355ق در خانواده ای از اهل فضل و کمال در شهر بغداد متولد شد. پدر او شریف ابواحمد موسوی نقیب طالبیان (علویان) بغداد و مادر او فاطمه بنت حسن بن احمد دختر والی دیلم و طبرستان که او نیز از احفاد امام سجاد(ع) می باشد.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم