فیل بند

لغت نامه دهخدا

فیل بند. [ ب َ ] ( اِ مرکب ) اصطلاحی در بازی شطرنج ، و آن چنین است که با یک پیل و دو پیاده بازی شود، بدین ترتیب که در پس پیل خود دو پیاده گذارد تا این هر سه مهره پشتشان به یکدیگر باشد و مهره حریف به هر کدام ازآنها حمله کند مورد حمله دیگری قرار گیرد و بنابراین به آن سو نیاید. بیشتر این پیل بند را در گرد مهره «شاه » میسازند. || ( نف مرکب ) آنکه پیل را بند کند به حیله یا به نیروی خود. || ( اِ مرکب ) زنجیری که به پای پیل بندند. بند پای فیل. || جایی که فیلها را در آن نگهداری کنند.
فیل بند. [ ب َ ] ( اِخ ) نام محلی است از ییلاقات بندپی که در زمستان سکنه ندارد و از اهالی قشلاق دیوادر تابستان در حدود 1500 تن بدانجا میروند. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 3 ).

فرهنگ فارسی

محلی است از ییلاقهای بخش بندپی. زمستان سکنه ندارد و در تابستان حدود ۱۵٠٠ تن از آبادی [ دیوا] که در قشلاق بندپی واقع است باین محل می آیند و پس از تابستان مراجعت میکنند . در این محل سیب زمینی کاشته می شود .
نام محلی است از ییلاقات بندپی که در زمستان سکنه ندارد .

دانشنامه عمومی

فیلبند ( به مازندرانی: فِل بَن ) روستایی در دهستان خوشرود در شهرستان بابل در استان مازندران ایران است. اهالی به این روستا فلبن می گویند؛ فِل یا فِل آمدن بمعنی خسته شدن و بَن بمعنی بند یعنی جایی که خستگی تمام می شود. دسترسی راحت به فیلبند از جاده هراز و سنگچال چلاو صورت میگیرد. از شهر آمل به سمت جاده هراز حرکت کنید و بعد از دو کیلومتر که از اولین تونل عبور کردید سمت چپ جاده تابلوی روستای چلاو را مشاهده خواهید کرد که با پشت سر گذاشتن این روستا اول به مراتع و بعد از عبور از سربالایی ها به روستای فیلبند خواهید رسید لازم به ذکر است که این روستا از قدیم الایام به دهستان فیلبند در بخش بندپی غربی بابل تعلق داشته و اکنون نیز در طرح تقسیمات کشوری این روستا در شهرستان بابل واقع میباشد.
جمعیت این روستا براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۸ نفر ( ۴خانوار ) ؛ و بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، کمتر از ۳ خانوار بوده است. فیل بند به دلیل سوز و سرما و بارش برف شدید، در طی مدت زمستان از سکنه خالی است.
مسیر ماشین رو که به فیلبند ختم می شود، جاده فرعی «منگل - چلاو» در مسیر جاده هراز ( یک کیلومتر بعد از اولین تونل بعد از پلیس راه آمل که تماماً آسفالت بوده و جاده های اصلی داخل محل نیز آسفالت است. راه مال روی «کَرمیناپِی» نیز برای رسیدن به این روستا وجود دارد که از روستای دیوا، حدود ۳۰ کیلومتر و جنگلی است.
روستای فیلبند در شمال غربی به روستای سنگچال آمل، از جنوب به ییلاق ونه بن، از جنوب شرقی به روستاهای شیخ موسی و لهه بابل ختم می شود. این روستا به دلیل ارتفاع زیاد آن از سطح دریا زمستان هایی سخت و با بارش برف سنگین همراه است و شاید یکی از دلایل نام گذاری این روستا هم همین باشد. در تابستان ها این روستا دارای هوای بسیار مطلوبی است که پذیرای مسافرانی بسیار و همچنین کوهنوردان می باشد.
گویش محلی فیلبند گویشی از زبان تبری است یکی از مشخصه های اصلی ساخت آوایی آن نبود صامت /ž/ و وجود مصوّتِ /Ə/ به جای /e/است، که مانند یک واجگونه بعد از همزه و در واژه های عربی به کار می رود. در این گویش، گذشته نقلی و بعید متعدی و لازم با فعل کمکی «دار - /داشت - » ساخته می شود. مثلاً: بخردارمه ba - xƏrd - dār - mƏ ( خورده ام ) ، و بخرداشتمه ba - xƏrd - dāšt - Ə - mƏ ( خورده بودم ) .