دانشنامه اسلامی
نخستین کسی که علی هاشمی را با مقدمات ادبیات و علوم دینی آشنا ساخت، مرحوم حاج شیخ عطاءالله فقیهی سنجانی بود که در همان روستا می زیست. هاشمی سنجانی در مدتی کوتاه، معارف و دانش های ابتدایی را به شایستگی نزد وی آموخت و برای ادامه تحصیل به شهرستان اراک عزیمت نمود.
هاشمی سنجانی در حوزه علمیه اراک، دوره سطح را نزد اساتیدی چون مرحوم آیت الله سلطان آبادی و حجت الاسلام والمسلمین آقا شیخ جعفر (نماینده مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری) و... فراگرفت و با درجات عالی از عهده امتحانات مربوطه برآمد و برای تکمیل این دوره عازم قم گردید.
در حوزه بزرگ قم، شخصیتی چون آیت الله سید محمد حجت کوه کمری، که انسانی آراسته به صفای معنوی بود، به تعلیم و تربیت طلاب مبادرت می ورزید، مرحوم علی هاشمی نیز به این جویبار پرفیض راه یافت و از محضر آن فقیه فقید، در فقه و اصول بهره گرفت. چندی از خصوصیت های برجسته این استاد سترگ به شاگردان مستعدش، از جمله هاشمی سنجانی نیز سرایت کرد.
شیوه خاص حضرت آیت الله حجت، در تدریس و دسته بندی مطالب، موجب می شد تا نوشتن و فراگیری درس، برای طلاب آسان شود. بعدها مرحوم هاشمی نیز این روش را وقتی خود بر مسند استادی حوزه قرار گرفت، بکار برد. آیت الله حجت از تظاهر و خودنمایی می گریخت و به اطرافیان سفارش می کرد تا از تبلیغ کردن برای او بپرهیزند. او در واقع علم خویش را با فضیلت زینت داده بود. وی شرح صدری شگفت در برابر مخالفین داشت و نسبت به اهل بیت علیهم السلام علاقه ای فوق العاده نشان می داد، این خصال پسندیده برای بهره گیران محضر او، از جمله مرحوم هاشمی در خور توجه، عبرت و دقت بود.
مرحوم هاشمی به درس اصول مرحوم آیت الله بروجردی نیز راه یافت و با شیوه های عالی تحقیقی و پژوهشی این مرجع عالی قدر، آشنا شد. بیان رسا و تقریر این سیدالفقهاء برای امثال مرحوم هاشمی پرکشش و سرشار از نشاط علمی و لذت معنوی بود. با ارتحال این دو بزرگوار، مرحوم هاشمی در جلسه بحث حضرت آیت الله العظمی امام خمینی شرکت کرد و از افاضات آن روح قدسی، در فقه و اصول و نیز فلسفه و عرفان بهره ها برد.
آنچه در درس امام برای او جالب و پرجاذبه می نمود، ویژگی محقق پروری او بود و دمیدن روح نقادی و بررسی های علمی در اندیشه های علمای سلف، به جان و روان شاگردان. او مشاهده می کرد که چگونه استادش می کوشد تا حاضران در جلسه اش، علاوه بر حضور فیزیکی، یک شرکت پرتحرک علمی و فکری هم داشته باشند و در خصوص مطالب مطرح شده به بحث نشینند و با اندیشه ورزی در امور مورد بحث با ابتکار و نوآوری، افکاری بدیع بیافرینند.
این جلسات برای شاگردان شایسته ای چون علی هاشمی بسیار سازنده و رشددهنده بود و با ارتقای سطح علمی و فکری آن ها، آنان را افرادی وسیع نگر، ژرف بین و کنجکاو می پروراند. حضور در این درس ها نورانیت و شور فوق العاده ای ایجاد می کرد. شاگردان با نصایح و اندرزهای حضرت امام که خود، در زندگی آن ها را پیاده کرده و قلباً بدان معتقد بود، در کنار تحصیل و معارف دانش های مورد نیاز به کسب اخلاق و مکارم انسانی می پرداختند و از خودخواهی و دیگر رذایل دنیایی می رهیدند.
