دانشنامه آزاد فارسی
(مشهور به: مورخ الدوله) دولتمرد و تاریخ نگار ایرانی. نوۀ میرزا محمد تقی خان سپهر بود. با چند زبان، به ویژه آلمانی، آشنایی داشت. در جنگ جهانی اول منشی سفارت آلمان بود و پس از شکست آلمان و برچیده شدن سفارت خانه، در سمت ریاست ثبت شمال تهران به کار پرداخت. پس از شهریور ۱۳۲۰ به ریاست هیئت مدیرۀ شیلات ایران و شوروی برگزیده شد و در ۱۳۲۱ با کمک قوام السلطنه، به معاونت وزارت پیشه و هنر و بازرگانی رسید. پس از آن که احمد قوام در ۱۳۲۴ به نخست وزیری رسید، سپهر را نیز به وزارت پیشه و هنر و بازرگانی گماشت، اما دیری نپایید که به اتهام دسیسه برضد دولت از کار برکنار شد. سپهر درپی آن بار دیگر به ریاست هیئت مدیرۀ شیلات ایران و شوروی و مدیریت عامل آن منصوب شد (۱۳۲۷). او را در سقوط دولت قوام مؤثر دانسته اند. در سال های بعد اگرچه با نخست وزیران بعدی روابطی دوستانه داشت، اما هرگز کار مهمی به او سپرده نشد و به ناچار ریاست هیئت مدیرۀ یکی از بانک های خصوصی را برعهده گرفت. از او مقالات تاریخی، سیاسی و اجتماعی بسیاری به چاپ رسیده است. از آثارش: هنرهای زیبا که در تهران چاپ شده است؛ ترجمۀ کلمات قصار امیرالمؤمنین به فرانسه (تهران، ۱۳۱۲)؛ ایران در جنگ بزرگ ۱۹۱۴- ۱۹۱۸م (تهران، ۱۳۳۲)، و مقالات سیاسی.
