کتابی است از علامه حسن حسن زاده آملی که حاوی ۱۵۳ درس است و در آن مباحث زیر مورد بررسی قرار گرفته است: خودشناسی، شناخت قوای انسانی، اثبات مقام تجرد و فوق تجرد نفس، نحوه ارتباط نفس و بدن، علم، سنخیت بین علم و ظرف آن، منطق، نقد مذهب مادیون، عالم ماده عالم خیال و عالم عقل، خواب - تعبیر و تأویل خواب، اتحاد علم و عالم و معلوم، فرق انسان و حیوان و نبات، عقل کل و نفس کل، کمال اول و کمال ثانی، عقل عملی و عقل نظری، ملائکه، انسان کامل، روح بخاری و روح انسانی، علم و عمل، معرفت فکری و معرفت شهودی، تکامل برزخی، معاد و قیامت متن این کتاب پیش از این به صورت مجزا و در قالب دروس سه گانه علامه منتشر شده بود و این کتاب نخستین اثری است که این دروس را به صورت تجمیع شده ارائه کرده است. در مقدمه علامه حسن زاده بر کتاب معرفت نفس آمده است: "معرفت نفس ناطقه انسانی قطب قاطبه معارف ذوقیه، و محور جمیع مسائل علوم عقلیه و نقلیه و اساس همه خیرات و سعادات است؛ و به بیان مولی امیرالمؤمنین علی علیه السلام: معرفه النفس انفع المعارف "معرفت نفس همان روانشناسی و خودشناسی است که أقرب طرق به ماورای طبیعت و صراط مستقیم خداشناسی است. "انسان بزرگترین جدول بحر وجود و جامع ترین دفتر غیب و شهود و کاملترین مظهر واجب الوجود است. این جدول اگر درست تصفیه و لایروبی شود مجرای آب حیات و مجلای ذات و صفات می گردد. این دفتر شایستگی لوح محفوظ شدن کلمات نوریه شجون حقائق اسماء و شئون رقائق ظلّیه آن ها را دارا است. "دفتر حق است دل به حق بنگارش/نیست روا پرنقوش باطله باشد. "
دانشنامه اسلامی
[ویکی نور] کتاب«دروس معرفت نفس» نوشته استاد حسن زاده آملی، به زبان فارسی و در موضوع شناخت نفس ناطقه است. شیوه استاد حسن زاده آملی این بود که هر وقت حوزه علمیّه تهران یا قم تعطیل می شد، به آمل برمی گشت و در آن جا بساط درس و بحث را برای دوستان پهن می کرد.دروس معرفت نفس، یادگار همان ایّام است که استاد در مدّت پنج سال، در شهر آمل، برای شاگردان خود، تدریس کرده است و شروع آن، در سال 1353ش، بوده است. دروس معرفت نفس، مشتمل بر صد و پنجاه و سه درس است و بر 76 اصل مهم، استوار می باشد. پاره ای از اصول مطرح شده در کتاب، اجمالا، عبارتند از: قتی وجود را بررسی می کنیم، به این نتیجه می رسیم که هر چه هست موجود است و همه چیز از وجود پدید آمده و وجود، عین واقعیّت است. کسانی که واقعیّت را انکار می کنند، به سوفسطایی معروفند که ابن سینا در الهیّات، جواب آنها را می دهد. واسطه ای بین وجود و عدم نیست. برخی از متکلمین عامه، معتقد به حال هستند. موجودات نظام هستی، با هم پیوستگی دارند و چون اتّفاقی نیستند، لذا هدف مندند. در بحث حرکت، گفته می شود که حرکت، در چیزی است که فاقد کمالی باشد و موجودی که کمال مطلق است، حرکت در او متصوّر نیست. موجودات متحرّک دارای درجات و مراتب مختلفی هستند. هر گاه سلسله موجودات، به موجودی منتهی شود، باید آن موجود، غایت و کمال کمالات و نهایت و منتهای همه موجودات باشد و ما دون او، همه، محتاج باشند. [ویکی فقه] دروس معرفت نفس (کتاب). کتاب «دروس معرفت نفس» نوشته استاد حسن زاده آملی ، به زبان فارسی و در موضوع شناخت نفس ناطقه است. شیوه استاد حسن زاده آملی این بود که هر وقت حوزه علمیه تهران یا قم تعطیل می شد، به آمل برمی گشت و در آن جا بساط درس و بحث را برای دوستان پهن می کرد. دروس معرفت نفس، یادگار همان ایام است که استاد در مدت پنج سال ، در شهر آمل، برای شاگردان خود، تدریس کرده است و شروع آن، در سال ۱۳۵۳ ش، بوده است. ساختار دروس معرفت نفس، مشتمل بر صد و پنجاه و سه درس است و بر ۷۶ اصل مهم، استوار می باشد. گزارش محتوا پاره ای از اصول مطرح شده در کتاب، اجمالا، عبارتند از: وقتی وجود را بررسی می کنیم، به این نتیجه می رسیم که هر چه هست موجود است و همه چیز از وجود پدید آمده و وجود، عین واقعیت است. کسانی که واقعیت را انکار می کنند، به سوفسطایی معروفند که ابن سینا در الهیات، جواب آنها را می دهد. واسطه ای بین وجود و عدم نیست. برخی از متکلمین عامه، معتقد به حال هستند. موجودات نظام هستی، با هم پیوستگی دارند و چون اتفاقی نیستند، لذا هدف مندند. ← بحث حرکت ...
