دانشنامه اسلامی
یکی از اموری که در منطق مورد توجه است، شناسایی ماهیت قضیه و اجزائی است که هر قضیه مشتمل بر آنهاست. اجزای قضیه بر دو نوع است: ذاتی و غیر ذاتی. مراد از اجزای ذاتی، آن است که در همه قضایا وجود دارد، به خلاف اجزای غیر ذاتی که فقط برخی قضایا مشتمل بر آن است؛ مانند ادات سلب و جهت. با توجه به اختلاف ماهیت قضایای حملی و شرطی، اجزای این دو قسم هم متفاوت هستند. موضوع و محمول، به عنوان دو جزء ذاتی قضیه حملیه، مورد اتفاق است، اما نسبت به حکم و نسبت حکمیه، در قضیه حملیه موجبه و سالبه دیدگاه های متفاوتی ابراز شده است. اما در قضیه شرطیه، مقدم و تالی و رابطه، سه جزء ذاتی قضیه است.
