دانشنامه اسلامی
شیعه در لغت بر دو معنا اطلاق می شود، یکی توافق و هماهنگی دو یا چند نفر بر مطلبی، و دیگری، پیروی کردن فردی یا گروهی، از فرد یا گروهی دیگر (لسان العرب، کلمه ی شیع: الشیعه القوم الذین تجتمعوا علی امر، و کل قوم اجتمعوا علی أمر فهم شیعه، و کل قوم أمرهم واحد یتبع بعضهم رأی بعض هم شیع). و در اصطلاح به آن عده از مسلمانان گفته می شود که به خلافت و امامت بلافصل حضرت علی ـ علیه السلام ـ معتقدند، و بر این عقیده اند که امام و جانشین پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ از طریق نص شرعی تعیین می شود، و امامت حضرت علی و دیگر امامان شیعه نیز از طریق نص شرعی ثابت شده است.
اطلاق شیعه بر دوستان و پیروان علی
اطلاق شیعه بر دوستان و پیروان علی -علیه السلام ـ نخست، از طرف پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ صورت گرفته است. این مطلب، در احادیث متعددی که از آن حضرت روایت شده، مطرح شده است. چنان که سیوطی از جابر بن عبدالله انصاری و ابن عباس و علی ـ علیه السلام ـ روایت کرده که پیامبر اکرم در تفسیر آیه ی «ان الذین آمنوا و عملوا الصالحات اولئکهم خیر البریّه» اشاره به علی ـ علیه السلام ـ کرده و فرموده اند: «تو و شیعیانت» روز قیامت، رستگار خواهید بود.»
فرقه های موجود از شیعه
در تاریخ شیعه، فرقه هایی پدید آمده است، که بسیاری از آن ها منقرض شده اند، و بحث درباره ی آن ها فایده ی چندانی ندارد. فرقه های اصلی شیعه که هم اکنون نیز موجودند عبارتند از: شیعه اثنا عشریه، شیعه زیدیّه، و شیعه اسماعیلیه، درباره ی هر یک از آن ها در فصلی جداگانه، به اختصار بحث خواهیم کرد. موضوع بحث در این فصل، شیعه ی اثنا عشریه است.
وجه تسمیه شیعه
...
