( آلب ارسلان ) آلب ارسلان. [ اَ س َ ] ( اِخ ) محمدبن داود میکائیل بن سلجوق. دومین ِ پادشاهان سلجوقی ایران. در سال 453 هَ.ق. بجای پدر خویش داود معروف بجغری بیک والی خراسان شد و دو سال بعد ( 455 ) بجای عم پادشاهی یافت. وی پادشاهی دلیر و دادگر و جنگجوی بود. مملکت را از یک سو تا حدود چین و از سوی دیگر تا حدود روم بسط داد و در سال 465با امپراطور روم ( دیوژن رومان ) در ملازگرد جنگ کرد واو را مغلوب و اسیر کرد و از آن پس بجانب جیحون شتافت و در آنجا بر دست یوسف نامی از مردم خوارزم مجروح و مقتول گردید ( 465 ). مدت پادشاهی او نُه سال بود. الب ارسلان. [ اَ اَ س َ ] ( اِخ ) رجوع به آلب ارسلان محمدبن داود و رجوع به وفیات الاعیان چ تهران ج 2 ص 155 شود. الب ارسلان. [ اَ اَ س َ ] ( اِخ ) ابن اتسزبن محمدبن نوشتکین. بعد از اتسز به سال 551 پادشاهی یافت و به سال 558 هَ. ق. درگذشت. ( تاریخ گزیده نسخه عکسی صص 490 - 491 ). الب ارسلان. [ اَ اَ س َ ] ( اِخ ) الاخرس بن رضوان از سلاجقه شام ( 507 - 508 هَ. ق. ). رجوع به حبیب السیر چ خیام صص 549 - 550 شود. الب ارسلان. [ اَ اَ س َ ] ( اِخ ) البالوی ملقب به معین الدولة. در آثارالباقیه ( ص 134 ) نام وی در زمره کسانی که از حضرت خلافت ملقب به لقبی شده اند آمده است. الب ارسلان. [ اَ اَس َ ] ( اِخ ) سلغری. وی بر مظفرالدین زنگی بن مودود خروج کرد و بقتل رسید. ( حبیب السیر چ خیام ج 2 ص 560 ).
فرهنگ فارسی
( آلب ارسلان ) دومین پادشاه سلجوقی ایران عضد الدین ابو شجاع پادشاه سلجوقی ( جل. ۴۵۵ ه. ق . / ۱٠۶۳ م - مقت. ۴۶۵ ه. ق . / ۱٠۷۲ م . ) پسر چغری بیک . وی پس از فوت عم خود طغرل بیک موسس سلجوقیان بیاری خواجه نظام الملک بسلطنت رسید . او طی چند جنگ با عاصیان از جمله قتلمش و امیر ختلان و قاورد بر آنان غالب آمد و آرامش را در قلمرو خود بر قرار کرد . این پادشاه پس از فراغت از کار های داخلی کشور بتوسعه متصرفاتی که طغرل در مغرب ایران بدست آورده بود پرداخت ابتدا با لشکری عازم شام شد و پس از تصرف آن خطه متوجه ارمنستان گردید . همین هنگام رومن دیوژن ( رومانوس دیو جانوس ) امپراتور روم شرقی به آسیای صغیر آمد تا از پیشرفت الپ ارسلان جلو گیری کند ولی در نزدیکی ملاذ گرد ( شمال غربی دریاچه وان ) شکستی خورد و امپراتور اسیر شد ( ۴۶۳ ه. ق. ) الپ ارسلان پس از توبیخ شدید مبلغی هنگفت از او دریافت داشت و ویرا را آزاد کرد . این فتح از توسعه قدرت رومیان در آسیای صغیر و ارمنستان جلو گیری کرد و مقدمه انقراض روم شرقی گردید . الپ ارسلان پس از این فتح برای جلوگیری از قتل و خونریزیهای ترکان قرلق در حوالی بخارا و سمر قند بدان ناحیه شتافت ولی پس از عبور از رود جیحون بدست یوسف نامی که کوتوال قلعه ای در کنار جیحون بود کشته شد . ( ۴۶۵ ه. ق . ) وزیر وی خواجه نظام الملک در رتق و فتق امور مملکت و اشاعه علوم و معارف کوشش بسیار کرد . سلغری . وی بر مظفرالدین زنگی بن مودود خروج کرد و بقتل رسید .
فرهنگ اسم ها
اسم: آلب ارسلان (پسر) (ترکی) معنی: شیر شجاع، کنایه از مرد شجاع و نترس، نام یکی از پادشاهان مقتدر سلجوقی
