فرمهین

لغت نامه دهخدا

فرمهین. [ ف َ م َ ]( اِخ ) نام یکی از بخشهای چهارگانه شهرستان اراک است. این بخش در قسمت مرکزی شهرستان اراک واقع است. ازطرف شمال به دهستان رودبار، از خاور به دهستان آشتیان و از باختر به دهستان بزچلو شراء و از جنوب به شهر اراک و قره کهریز محدود است. قسمت عمده بخش دامنه و دشت است. کویر میغان تقریباً در وسط این بخش واقع شده. دهستان فراهان بالا و پائین در قسمت شمال و فراهان سادات در باختر آن و دهستان مشک آباد در قسمت جنوب کویر مذکور واقعند. ارتفاعات تفرش و رودبار از خاورو شمال ، ارتفاعات شراء از باختر تا کوهستان راسوند،و قره کهریز از جنوب ، این بخش را محصور نموده اند. قراء کوهستانی و دامنه بخش خوش آب وهوا و قراء نزدیک به کویر مرطوب و آب آنها به نسبت نزدیکی به کویر شور وهوای آنها ناسالم است. این بخش از دو دهستان به نام فراهان و مشک آباد تشکیل شده و جمع قراء آن 180 قریه بزرگ و کوچک و دارای 91 هزار تن سکنه است. مرکز بخش قصبه فرمهین است که تقریباً در مرکز دهستان فراهان واقع شده است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2 ).
فرمهین. [ ف َ م َ ] ( اِخ ) قصبه مرکزی بخش فرمهین شهرستان اراک و مختصات جغرافیایی آن به شرح زیر است : طول 49 درجه و 41 دقیقه ، عرض 34 درجه و 30 دقیقه ، ارتفاع از سطح دریا 1800 متر. این قصبه در 42هزارگزی شمال اراک و مرکز بلوک فراهان واقع است. ناحیه ای است واقع در دشت ، سردسیر و دارای 1670 تن سکنه. از قنات مشروب میشود. محصولاتش غلات ، انگور و انواع میوه ، بنشن و پوست بره است. اهالی به کشاورزی و گله داری گذران میکنند. از صنایع دستی زنان قالیچه بافی با نخ فرنگ و نقشه است. راه نیمه شوسه به اراک دارد و همه روزه اتومبیل رفت و آمد می کند. به علاوه به قراء سربند و آشتیان در فصل خشک اتومبیل میتوان برد. اداره بخشداری و شعبه ٔپست در قصبه ایجاد شده و نامه ها در هفته دو روز با پیک سوار به اراک حمل میشود. مزارع فرمنک و شریف آبادجزء فرمهین است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2 ).

فرهنگ فارسی

۱ - بخشی است از شهرستان اراک و آن در قسمت مرکزی شهرستان مزبور واقع و از طرف شمال محدود است بدهستان رودبار از مشرق بدهستان آشتیان از مغرب بدهستان بزچلو و شرائ و از جنوب بشهر اراک و قره کهریز . قسمت عمده بخش دامنه و دشت است . کویر میغان تقریبا در وسط این بخش واقع است . ارتفاعات شرائ از مغرب و کوهستان راسوند و قره کهریز از جنوب این بخش را محصور کرده اند . قرای کوهستانی و دامنه یی بخش خوش آب و هوا و قرای نزدیک بکویر مرطوبند و آب آنها بنسبت نزدیکی بکویر شور و هوای آنها ناسالم است این بخش از دو دهستان بنام فراهان و مشک آباد تشکیل شده و شامل ۱۸٠ قریه برگ و کوچک و جمعیت آن حدود ۹۱/٠٠٠ تن است. ۲ - مرکز بخش قصبه فرمهین است که تقریبا در مرکز دهستان فراهان و ۴۲ کیلومتری شمال اراک واقع است دشت و سردسیر ۱۷۶٠ تن سکنه قنات محصول عمده غت انگور و انواع میوه بنشن پوست بره شغل زراعت گله داری قالیچه بافی با نخ فرنگی و نقشه .

دانشنامه عمومی

فَرمَهین یکی از شهرهای استان مرکزی در ایران است. این شهر در ۴۳ کیلومتری شمال اراک جا دارد و حدود ۴۰ سال پیش، از پیوند دو روستای فرمهین و شاه آباد پدید آمد. برخی این شهر را با فراهان اشتباه می گیرند باید گفت که فراهان دشتی بزرگ در این منطقه است با روستاها و آبادی های پرشمار که مرکز این دشت، شهرستان فرمهین است و از دیگر شهرهای دشت فراهان امروز، تلخاب و خنجین می باشد.
نام فَرمَهین در گذشته تغییرات زیادی داشته چون: پَرمَهین_پَرمَن_فرَمَن_ و حال هم فَرمَهین شده است. که در کُتب تاریخی روستاهای همجوار فرمهین همانند روستای جونوش که در گذشته گونوش می بوده. ویا روستای دستجان که در گذشته دستگان می بوده. ۳
در قدیم فرمهین نام یکی از بخش های شهرستان اراک نیز بوده است و جمعیت فراهان و فرمهین بسیار بیشتر بوده چنانچه در لغت نامه دهخدا آمده است:
نام یکی از بخش های چهارگانه شهرستان اراک است. این بخش در قسمت مرکزی شهرستان اراک واقع است. از طرف شمال به دهستان رودبار، از خاور به دهستان آشتیان و از باختر به دهستان بزچلو و از جنوب به شهر اراک و قره کهریز محدود است. قسمت عمده بخش دامنه و دشت است. کویر میقان تقریباً در وسط این بخش واقع شده. دهستان فراهان بالا و پائین در قسمت شمال و فراهان سادات در باختر آن و دهستان مشک آباد در قسمت جنوب کویر مذکور واقعند. قراء کوهستانی و دامنه بخش خوش آب وهوا و قراء نزدیک به کویر مرطوب و آب آن ها به نسبت نزدیکی به کویر شور و هوای آن ها ناسالم است. این بخش از دو دهستان به نام فراهان و مشک آباد تشکیل شده و جمع قراء آن ۱۸۰ قریه بزرگ و کوچک و دارای ۹۱ هزار تن سکنه است. مرکز بخش قصبه فرمهین است که تقریباً در مرکز دهستان فراهان واقع شده است.
این شهر در ۵۰ کیلومتری شمال مرکز استان یعنی شهر اراک و نیز در ۴۰ کیلومتری جنوب شهرستان ( تفرش ) جای گرفته است. این شهر مرکز شهرستان فراهان است. شهر فرمهین از ترکیب دو پارچه روستای قدیمی و چند شهرک اقماری تشکیل شده است. این دو روستا شامل فرمهین و شاه آباد بوده است که به دلیل نزدیکی به همدیگر مرز بین آن ها را نمی توان شناخت. خود این بخش اکنون شامل دو بخش دیگر می باشد: بافت قدیم و بافت جدید. بافت قدیم شامل ساختمان های کاه گلی است که در حال تخریب هستند و بافت جدید که در حال ساخت و ظهور ساختمان های جدید است. فرمهین از همه سو با باغ هایی از انګور و درختان سیب و سنجد و زرد آلو احاطه شده است که در گذشته بیشتر بوده است. باغ های سفید آب و باغ های فرمهین از این جمله اند شهرک های مهم تشکیل دهنده فرمهین عبارتند از:شهید بهشتی، ولایت، امام رضا، اسلام شهر، اسلام آباد. فراهان از توابع استان مرکزی با دو بخش، دو شهر و۳۱ هزار نفر جمعیت ( هرچند قبلاً دارای جمعیتی بیشتر بوده از شمالِ شهراراک تا مناطقی از شهرستان آشتیان و تفرش را در بر می گیرد. بیش از دویست روستای کوچک و بزرگ در فراهانِ بزرگ وجود دارد که در دشت فراهان و کوه های اطراف پراکنده اند که در گذشته جمعیت زیادی داشته است )

دانشنامه آزاد فارسی

فَرْمَهین
شهری در استان مرکزی، شهرستان تفرش، و مرکز اداری بخش فراهان. با ارتفاع ۱,۷۹۰ متر، در دشتی در ۴۷کیلومتری شمال اراک و ۳۷کیلومتری جنوب غربی تفرش، سر راه تفرش به اراک و نیز سر راه آشتیان به کمیجان قرار دارد. اقلیم این شهر معتدل مایل به سرد و خشک و جمعیت آن ۳,۶۵۶ نفر است (۱۳۸۵).