هشجین
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
بخش خورش رستم از شمال با خلخال و گیوی از جنوب با استان زنجان از شرق با بخش شاهرود و از غرب با شهرستان میانه همسایه است. رود مشهور قزل اوزن در جنوب این بخش جاری است که استان اردبیل را از استان های همجوار آذربایجان شرقی و زنجان جدا می سازد.
این شهر مام شهدای بسیاری بوده است
برابر مدارک موجود در سال ۱۳۳۴ شمسی برای اولین بار محلات و معابر هشجین تعداد ۱۴ خیابان و کوچه و محله نامگذاری گردید.
پسوند جین به معنی دندانه دار و به شش تا یا شش عدد جین گویند. دوجین یعنی دوازه تایی. امگین و گان از اسامی پارتی است و به معنی مکان و جا و سرزمین گفته می شود که به مرور به جین و جان تبدیل شده است.
این شهر بیش از ۶۰۰۰ سال قدمت دارد.
این شهر تپه ای دارد که زیر آن شهرکی کوچک و بسیار قدیمی است.
تلفظ صحیح نام شهر در زبان ساکنین محل به صورت هشئین بوده و قدیمی ترین متنی که در این خصوص وجود دارد مربوط به کتیبه های بازمانده از زمان آشور می باشد. بر این اساس سارگون پادشاه آشور به هنگام لشکرکشی به سرزمین اورارتو متوجه انبار آذوقه به نام پانزیشن گردیده و برای تصرف آن لشکر خود را به سوی مرزهای جنوبی اورارتو حرکت می دهد. [ دقیق بیان نشده]
زبان مردم ساکن هشجین تالشی و ترکی آذربایجانی است.
در دانشنامه جهان اسلام از هشجین به عنوان یکی از مناطق تالشی زبان نام برده شده است.
مردم هشجین مسلمان و پیرو مذاهب شیعهٔ دوازده امامی و سنی شافعی می باشند.
جمعیت شهر هشجین در سال ۱۳۸۳، نزدیک به ۶٬۰۰۰ نفر برآورد شده است. این شهر از سال ۱۳۲۰ مرکز بخش بوده است.
زبان، پوشش و باورهای مردم هشجین همانند دیگر مناطق آذربایجان می باشد. مناسبت های گوناگونی در آن برگزار می گردد که به شرح زیر می باشد: