کامیاران

لغت نامه دهخدا

کامیاران. [ کام ْ ] ( اِخ ) ده مرکزی بخش کامیاران شهرستان سنندج واقع در 82هزارگزی جنوب سنندج و 77هزارگزی باختر کرمانشاه. یک هزارگزی راه شوسه کرمانشاه و سنندج. مختصات جغرافیایی آن به شرح زیر است طول 46 درجه و 54 دقیقه عرض 34 درجه ارتفاع از سطح دریا 1364 متر. راه شوسه کرمانشاه به سنندج درگذشته از وسط آبادی میگذشت ولی بواسطه احداث پل انیک از یک هزارگزی جنوب و دوهزارگزی خاور میگذرد.دارای 500 تن سکنه میباشد. ادارات دولتی آن عبارتنداز بخشداری ، دارائی ، پست و تلفن ، دخانیات ، بهداری ، فرهنگ ، غله ، دسته ژاندارمری. دبستان و چند باب دکان دارد. از چشمه و رودخانه مروارید مشروب میشود. محصولاتش غلات ، لبنیات ، مختصر توتون. راه فرعی به آبادی شاهینی که یکی از قراء مهم بخش است از کامیاران منشعب میگردد همه روزه بین قصبه و شهر کرمانشاه اتوبوس رفت و آمد می نمایند. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 5 ).
کامیاران. [ کام ْ ] ( اِخ ) نام یکی از بخش های شهرستان سنندج. خلاصه مشخصات جغرافیایی آن به شرح زیر است : حدود: از طرف شمال به بخش حومه سنندج از طرف جنوب به دهستان میان دربند بخش روانسر از خاور دهستان بیلوار بخش مرکزی کرمانشاه و بخش سنقر کلیایی از باختر بخش پاوه از شمال باختر بخش زرآب از شهرستان سنندج وضع کلی : منطقه ای است کوهستانی رودخانه کاروددر محل شمال بخش از خاور به طرف باختر جاری ، راه شوسه کرمانشاه به سنندج از وسط بخش یک هزارگزی جنوب کامیاران میگذرد راه اکثر قراء بخش مالرو است. محصولاتش غلات ، لبنیات است. این بخش از چهار دهستان به شرح زیر تشکیل شده و شرح هر یک در جای خود داده شده است.
1- دهستان بیلوار 4 آبادی 14هزار تن 2- دهستان سوسور 41 آبادی 7هزار تن 3- دهستان کارود 38 آبادی 12هزار تن 4- دهستان ژاوه رود 11 آبادی 5500 تن بنابراین بخش کامیاران از 154 آبادی تشکیل شده دارای 38500 تن سکنه میباشد. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 5 ).

فرهنگ فارسی

ده مرکز بخش کامیاران شهرستان سنندج

دانشنامه عمومی

کامیاران ( کامێران ) یکی از شهرهای استان کردستان واقع در غرب ایران است. این شهر مرکز شهرستان کامیاران است که در فاصله ۶۵ کیلومتری جنوب سنندج واقع شده است. فرهنگ این شهرستان نیز مانند سایر نواحی استان کردستان است و مردم آن به زبان کردی تکلم می کنند. گویش اصلی ساکنان شهر کامیاران کردی اردلانی و هورامی است، بخشی از مردم این شهر کردنشین از گویشوران کردی کرماشانی هستند.
از طوایف اصلی شهرکامیاران که از ساکنین قدیمی به شمار میایند پیرو دین یهودیت می باشند. در این شهر زبان فارسی به عنوان زبان نوشتاری و آموزش مورد استفاده قرار می گیرد.
در دوره حکومت آشوریان کامیاران مطابق با ایالت خارخار، یکی از ایالات کشور آشور بود.
کتیبه تنگی ور کامیاران مربوط به دوره آشورهادرزمان حملات متداوم به ایالت خارخار نشان دهنده تمدن قدیمی منطقه می باشد.
متعاقب جنگ جهانی اول که روس ها بخشی از کشور ایران در شمال و ترک ها بخش دیگری را در غرب اشغال کردند؛ در محرم سال ۱۳۳۴ قمری، نیروهای ایرانی به سرپرستی شونمام - کونسول آلمان در کرمانشاه - به فرماندهی سردار رشید و سنجرخان که از عشایر روانسر، جوانرود، گشکی و رمشتی تشکیل شده بود و تعدادی از مجاهدان به فرماندهی میرزا غفارخان زنوزی و یگان هایی از ژندارم های ایرانی به علاوهٔ یگان هایی از ارتش عثمانی به فرماندهی محی الدین بیگ به نیروهای روسیه به فرماندهی مامانوف در کامیاران حمله کردند. روس ها شکست سختی خورده و از راه سنندج به بیجار و از آنجا به زنجان عقب نشینی کردند.
مردم شهر به زبان کردی اردلانی و هورامی و سایر گویش های کوردی صحبت میکنند.
طرح جامع شهر کامیاران در جلسهٔ مٰورخهٔ ۲ خرداد ۱۳۴۵ شورای عالی شهرسازی از سوی استاندار استان کردستان پیشنهاد شده و تصویب گردید.
کامیاران در فصول بهار و پاییز آب و هوای دلپذیری دارد. فصل زمستان نستبا سرد وتابستان نیز ملایم وزیاد گرم نیست.
کامیاران دارای ۱۳۰ بنای تاریخی است که ۷۴ اثر آن به ثبت ملی رسیده است. کامیاران همچنین دارای ۳۰ منطقه نمونه گردشگری و ۴ روستای هدف گردشگری می باشد؛ که زیباترین آن روستایی به نام پلنگان ( به زبان محلی پالنگان ) است و به آثار طبیعی و همچنین معماری خانه های مردمانش مشهور است. همین پتانسیل های سبب شده است که کامیاران بیشترین درصد بازدید گردشگر در استان و به ویژه در بخش گردشگری روستایی داشته باشد.