مجمع الجزایر

لغت نامه دهخدا

مجمعالجزایر. [ م َم َ عُل ُ ج َ ی ِ ] ( ع اِ مرکب ) گنگ بار. دیبجات. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). مجموعه چند جزیره که نزدیک به هم واقع شده باشند.

فرهنگ عمید

چند جزیره که میان دریا نزدیک به هم واقع شده باشند.

فرهنگ فارسی

( اسم ) مجموعه چند جزیره که نزدیک بهم واقع باشند گنگبار .
گنگ بار

فرهنگستان زبان و ادب

[جغرافیای سیاسی] ← کشور مجمع الجزایری
{archipelago} [اقیانوس شناسی] مجموعۀ بزرگی از جزایر نزدیک به هم

دانشنامه عمومی

مجمع الجزایر یا «زنجیره جزیره گان» ، گروه یا زنجیره ای از جزیره ها است. به عبارت دیگر، مجمع الجزایر به شمار بسیاری جزیره در یک منطقه گفته می شود. زنجیره جزیره گان معمولاً در دریاهای آزاد یافت می شوند ولی گاهی هم ممکن است در کنار آن ها یک تکه زمین بزرگ نیز وجود داشته باشد؛ مثالی از این حالت اسکاتلند است که ۷۰۰ جزیره در پیرامون آن قرار دارند. مجمع الجزایرها اغلب آتشفشانی هستند و در درازای مناطق فرورانش یا تفتگاه ها تشکیل می شوند. اما فرآیندهای بسیار دیگری نیز ممکن است در تشکیل آن ها از جمله سایش و رسوب گذاری نقش داشته باشند.
بسته به خاستگاه زمین شناسی، پیدایش جزایر را می توان به «جزایر اقیانوسی»، «قطعات قاره ای» و «جزایر قاره ای» تقسیم کرد. جزایر اقیانوسی به طور عمده، خاستگاه آتشفشانی دارند. قطعات قاره ای وابسته به یک تودهٔ زمین هستند که به دلیل جابجایی تکتونیکی از یک تودهٔ قاره ای جدا شده اند. به مجموعه ای از جزایر که در نزدیکی ساحل قاره تشکیل شده اند جزایر قاره ای می گویند. هنگامی که آن ها از همان فلات قاره را تشکیل شده باشند نمایانگر ویژگی های همان فلات قاره هستند.
اندونزی، فیلیپین، ژاپن و نیوزیلند، جزایر بریتانیا، باهاما، یونان، هاوایی، آزور و نیویورک نمونه های خوبی شناخته ای از مجمع الجزایر هستند. پرجمعیت ترین مجمع الجزایر جهان در اندونزی است. مجمع الجزایری که بیشترین جزیره را در خود دارد در ساحل شرق سوئد است. که به دومین مجمع الجزایر بزرگ جهان در فنلاند وصل می شود.
مجمع الجزایر (فیلم). مجمع الجزایر ( انگلیسی: Archipelago ) فیلمی در ژانر درام به کارگردانی جوانا هاگ است که در سال ۲۰۱۰ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به تام هیدلستون و کریستوفر ویلیام بیکر اشاره کرد.
مجمع الجزایر (آلند). مجمع الجزایر یکی از زیرمجموعه های جزایر الند و یکی از ناحیه ها در فنلاند از سال ۲۰۰۹ است.

دانشنامه آزاد فارسی

مَجمَعُ الجزایر (archipelago)
گروهی از جزایر یا منطقه ای از دریا، شامل گروهی از جزایر. این جزایر معمولاً منشأ آتشفشانی دارند و برخی از آن ها در واقع قلۀ کوه های آتشفشانی اند که اطراف حاشیۀ قاره ای قرار دارند و دریا آن ها را زیر آب برده است. جزایر آتشفشانی زمانی شکل می گیرند که نقطۀ داغی۱ درون گوشتۀ۲ زمین رشته آتشفشان هایی بر سطح ایجاد کند، مانند مجمع الجزایر هاوایی۳، یا زمانی که در حاشیۀ صفحۀ مخرّب۴ (← زمین ساخت صفحه ای) فرورانش۵ یک صفحه به زیرصفحه ای دیگر گروهی از جزایر قوسی شکل۶ ایجاد کند، مانند مجمع الجزایر آلئوسین۷. این گونه جزیره ها به جزیرۀ کمانی۸ مشهورند. نووایا زملیا۹ در اقیانوس منجمد شمالی، گسترۀ شمالی کوه های اورال۱۰، براثر سیلاب قاره ای۱۱ ایجاد شده است.
hot Spot
mantle Hawaiian Archipelago destructive plate margin subduction arc-shaped Aleutian Archipelago island arc Novaya Zemlya Ural Mountains continental flooding