گالیله

لغت نامه دهخدا

گالیله. [ ل ِ ] ( اِخ ) عالم ریاضی و فیزیک دان. وی در تاریخ 18 فوریه 1564 م. در پیزا تولد یافت و در فلورانس بتحصیل پرداخت و طب و ریاضیات را فراگرفت سپس منجم مشهوری گردید. اولین دوربین را او اختراع و بوسیله آن معلوم کرد که کره ماه دارای کوههای متعدد است و کهکشان از ستارگان کوچک ترکیب شده و غیر از اخترانی که به چشم میتوان دید ستارگان بیشمار دیگر نیز در آسمان وجود دارد، و علاوه بر این چهار ماه ( قمر ) از ماه های ( اقمار ) مشتری و لکه های خورشید را که متحرکند کشف کرد. گالیله تحت تأثیر فرضیه های ذیمقراطیس واقع شده معتقد گردید هرگونه تغییری در عالم مدیون و ناشی از حرکت جزیی اتم میباشد، گالیله عقاید خود را با استدلالات ریاضی و محاسبه ای توأم و ثابت کرد که عالم و کائنات مبتنی بر ریاضی میباشد. طولی نکشید مطالعات گالیله به مطالعه و عقاید کپلراضافه شد و این مهم به دست آمد که فرضیه قدیم یعنی مرکزیت زمین در کائنات صحیح نبوده و آفتاب مرکز عالم است نه زمین. این نظریه که بنام فرضیه کپرنیکی و یا فرضیه «هیلو سانتریک »موسوم است با پیدایش نیوتون مورد بحث و مطالعه واقعگردید و در نتیجه فرضیه کنونی یعنی آفتاب مرکز منظومه شمسی و سیارات در اطراف با حرکت معینی در گردش میباشند بدست آمد. در سال 1632 م. گالیله راجع به عقاید بطلمیوس و کپرنیک در باب حرکات منظومه شمسی کتابی نوشت سال بعد پاپ او را به رم خواست و اظهار عقیده او را در باب حرکت زمین گرد آفتاب کفر شمرد و مجبورش کرد که بزانو درآید و از آن عقیده استغفار کند. معروف است چون گالیله استغفار کرد از جا برخاسته بیرون رفت. دیدند که با انگشت روی زمین نوشته است : با اینهمه زمین حرکت میکند. او در سال 1642 م. درگذشت.

فرهنگ فارسی

ریاضی دان و فیزیکدان ایتالیایی ( و . پیزا ۱۶۴۲ - ۱۵۶۴ م . ) . او در فلورانس بتحصیل پرداخت و علوم پزشکی و ریاضیات را بیاموخت و سپس بنجوم مشغول شد و درین علم شهرت یافت . یکی از اولین دوربین ها را او اختراع کرد و بوسیله آن معلوم ساخت که کره ماه دارای کوههای متعدد است و همچنین کاهکشان از ستارگان کوچک تشکیل شده و نیز بجز ستارگانی که با چشم می بینیم ستارگان بیشمار در آسمان وجود دارد و نیز چهار ماه ( قمر ) از اقمار مشتری و لکه های خورشید را - که متحرکند کشف کرد . گالیله تحت تاثیر فرضیه های ذیمقراطیس معتقد شد . که هر گونه تغییری در عالم ناشی از حرکت جزیی اتم است . وی عقاید خود را با استدلالات ریاضی و محاسبه توام و ثابت کرد که عالم و کاینات مبتنی بر ریاضی میباشد . طولی نکشید که مطالعات گالیله بر مطالعات کپلر اضافه گشت و این عقیده پیدا شد که فرضیه قدیم مبتنی بر مرکزیت زمین نسبت بجهان مادی صحیح نیست و آفتاب مرکز منظومه شمسی است . گالیله در سال ۱۶۳۲ م. راجع بعقاید بطلیموس و کپرنیک در باب حرکات منظومه شمسی کتابی نوشت . سال بعد پاپ او را به رم خواست و اظهار عقیده او را درباره حرکت زمین گرد آفتاب کفر شمرد و مجبورش کرد که به زانو در آید و از آن عقیده استغفار کرد و از جا برخاست و بیرون رفت دیدند که با انگشت روی زمین نوشته است : [ با این همه زمین حرکت می کند . ]

دانشنامه آزاد فارسی

گالیلِه (مقیاس)(galileo)
یکای شتاب، با نماد gal. در بررسی های زمین شناختی به کار می رود. یک گالیله برابر ۲-۱۰ متر بر مجذور ثانیه است. میدان گرانشی زمین در مکان های متفاوت، غالباً چندین میلی گالیله (۱۰۰۰/۱ گالیله) تفاوت شتاب دارد، زیرا چگالی سنگ های بستر سطح متفاوت است.