ماری جوانا

فرهنگ عمید

ماده ای مخدر که از شاه دانه به دست می آید.

دانشنامه عمومی

ماری جوآنا. شاه دانه ( به انگلیسی: Cannabis ) که در فرهنگ عامه با نام های گراس، علف، ماریجوانا یا گل نیز شناخته می شود، یک مادهٔ فعال کنندهٔ روان است که از آن برای اهداف تفریحی یا درمانی بهره می برند. ماری جوانا از برگ و گل گیاه شاه دانه به دست می آید و همانند همهٔ فرآورده های گیاه شاه دانه، تتراهیدروکانابینول ( تی اچ سی ) ترکیب مؤثر و عامل اصلی آثار سرخوشی آور آن است که تنها یکی از صدها ترکیب شناخته شدهٔ گیاه شاهدانه به شمار می رود.
تمدد اعصاب، سرخوشی، درون نگری، خنده زیاد و افزایش اشتها از مهم ترین آثار دلخواه ذهنی و جسمی ماری جوانا به شمار می رود که باعث استفاده تفریحی از آن شده است. از عوارض جانبی موقتی مصرف آن می توان به کاهش حافظهٔ کوتاه مدت، خشکی دهان، سرخیِ دیدگان، اختلال در مهارت های حرکتی و گاهی احساس اضطراب و وحشت اشاره کرد. عوارض جانبی بلندمدت در برخی موارد شامل اعتیاد فکری، کاهش قوای ذهنی در افرادی که مصرف را از نوجوانی آغاز کرده اند، و مشکلات رفتاری در کودکانی است که مادرانشان هنگام بارداری ماری جوانا مصرف می کرده اند.
ماری جوانا به عنوان یک مادهٔ روان گردان تفریحی، داروی درمانی و در برخی مراسم های مذهبی مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از این ماده بیشتر به صورت تنفسِ دود حاصل از سوختن ( تدخینی ) و گاهی به صورت خوراکی است. اغلب در حالت تدخینی، گیاه خُرد شده را در کاغذ مخصوص پیچیده و به صورت سیگار شاه دانه آن را می کشند.
اولین نشانه ها از مصرف ماری جوانا به هزارهٔ سوم پیش از میلاد یا ۵ هزار سال پیش از این مربوط می شود. از اوایل قرن بیستم در اغلب کشورهای جهان، محدودیت هایی قانونی در مورد استفاده و فروش ماری جوانا و دیگر محصولاتِ گیاه شاهدانه وضع گردید، به گونه ای که حمل، مصرف و فروش آن در بیشتر کشورهای جهان غیرقانونی شد، اما اخیراً ممنوعیت های قانونی ماری جوانا در کشورهای اروگوئه، کانادا، هلند و ۱۰ ایالت آمریکا آزاد شده است. علاوه بر این، در تعدادی از کشورهای دیگر مانند بریتانیا، اسپانیا، آلمان، ایتالیا و استرالیا و همچنین در ۳۲ ایالت از کشور آمریکا به عنوان یک درمانِ گیاهی با تجویز پزشکان مورد استفاده قرار می گیرد که به عنوان ماری جوانای طبی از آن یاد می شود.
تاریخچه شاهدانه و استفاده از آن توسط انسان ها بنابر شواهد باستان شناسی دست کم به هزاره سوم قبل از میلاد در تاریخ کتبی و احتمالاً قبل تر از آن بازمی گردد. طی هزاران سال، اجزای مختلف این گیاه برای تهیه کلاف و طناب، و نیز به عنوان غذا و دارو کاربرد داشته و به دلیل خواص روانگردانی برای استفاده مذهبی و تفریحی ارزش داشته است. گیاه ماری جوانا بومی آسیای مرکزی و شبه قاره هند است. گزارش ها تاریخی بیانگر استفاده دارویی و مذهبی ماریجوانا در مراسم های مختلف و رواج آن در فرقه های گوناگون سراسر جهان است؛ مانند بذرهای کشف شده توسط باستان شناسان در پازیریک که استفاده از این گیاه در مراسم ها را توسط اسکیموها در طول قرن ۲ تا ۵ پیش از میلاد نشان می دهد و گزارش های تاریخ هرودوت را در این باره تأیید می کند. به نظر می رسد گیاه شاهدانه توسط مسافران هندی به آفریقا معرفی و منتقل شده است. مصرف ماری جوانا به همراه حشیش از جهان غرب به میان اعراب ترویج یافت و به بَنج و جَرَس ( بنگ و چرس در فارسی ) معروف شد. این مواد در میان صوفیان و عرفای مسلمان نیز تا مدت ها رواج پیدا کرد.
ماری جوانا (فیلم). «ماری جوانا» ( انگلیسی: Marihuana ) یک فیلم سودجویانه است که در سال ۱۹۳۶ منتشر شد.

دانشنامه آزاد فارسی

ماری جوانا (marijuana)
برگ و گل خشک شدۀ گیاه شاهدانه. به منزلۀ مادۀ مخدر مصرف می شود و استفاده از آن در اکثر کشورها غیرقانونی است. ماری جوانا را به صورت خوراکی یا استنشاقی مصرف می کنند و باعث ایجاد حالت سرخوشی، اختلال در تشخیص زمان، و تشدید حس بینایی و شنوایی می شود. مکزیک بزرگ ترین تولید کنندۀ این مادۀ مخدر است. بنا به گزارش انستیتوی پزشکی امریکا (مارس ۱۹۹۹)، این ترکیب درد و تهوع را مهار می کند. در مه ۲۰۰۱، دادگاه عالی امریکا حکم کرد که بیماران نباید برای کاهش درد از ماری جوانا استفاده کنند و نمی توان این ماده را برای مقاصد درمانی فروخت. بررسی ۳,۸۸۲ بیمار، که پس از سکتۀ قلبی زنده مانده بودند، نشان داد که کشیدن ماری جوانا خطر سکتۀ قلبی را به خصوص در ساعت اول بعد از تدخین آن پنج برابر افزایش می دهد. علت این امر احتمالاً افزایش سرعت ضربان قلب به میزان ۴۰ ضربه در دقیقه، پس از مصرف ماری جوانا، است. گراس نوعی ماری جواناست که از جوانه و برگ و گل تازۀ شاهدانه تهیه می شود. نیز ← شاهدانه؛ بنگ