تراویح

لغت نامه دهخدا

تراویح. [ ت َ ] ( ع اِ ) ج ِ ترویحة، و آن در اصل اسم است مر یک جلسه مطلق را، و جلسه ای را که بعد از رکعت چهارم در شبهای ماه مبارک رمضان بر سبیل استراحت میگذرانند نیزترویحة گویند، چه در آن جلسه استراحت میکنند. سپس هر چهار رکعت نماز را مجازاً ترویحة گفتند، چه در پایان هر چهار رکعت نماز اندک استراحتی کنند. ( کشاف اصطلاحات الفنون از درر ). و در شرع اسم چهار رکعت نماز نافله ای که در شبهای ماه رمضان میگزارند و آن از سنن مؤکده است ، و تراویح بصیغه جمع اسم است هر مجموع بیست رکعت نماز را در لیالی ماه رمضان. ( از همان کتاب از بیرجندی ). ج ِ ترویح ، و بیست رکعت نماز نفل که درشبهای ماه رمضان گزارند. آنرا ترویح بهمین سبب گویند که بعد از هر چهار رکعت خود را راحت و آرام میدهند. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). بیست ودو ( ؟ ) رکعت نماز نافله که در شبهای ماه رمضان معمول عامه است ، و آنرا تراویح بدان جهت گویند که بعد از هر چهار رکعت خود را راحت و آرام میدهند... ( ناظم الاطباء ) :
بردم این ماه به تسبیح و تراویح بسر
من و سیکی و سماع خوش ، آن ماه دگر.فرخی.

فرهنگ معین

(تَ ) [ ع . ] (اِ. ) جِ ترویحه . ۱ - نشست ها، نشستن ها. ۲ - چهار رکعت نماز شب .

فرهنگ عمید

۱. = ترویحه
۲. جلسه و نشست مختصر.

فرهنگ فارسی

( اسم ) جمع ترویحه . ۱- نشستن ها. ۲- جلسه ها. ۳- جلس. کوتاه پس از خواندن چهار رکعت نماز در شبهای ماه رمضان. ۴- چهار رکعت نماز شب . ۵- بیست رکعت نماز که در شبهای ماه رمضان خوانند.

دانشنامه آزاد فارسی

تَراویح
در اصطلاح، پنج نماز چهاررکعتی مستحب که در ماه مبارک رمضان، هر شب، بعد از نماز عشا خوانده می شود. به عقیدۀ برخی، هشت رکعت آن را باید بعد از نماز مغرب خواند. مهم ترین و مشهورترین بحث در باب تراویح آن است که آیا می توان آن را به جماعت خواند؟ برخی از اهل سنت به جماعت خواندن تراویح را جایز، و بعضی دیگر مستحب می شمارند. موضوع این اختلاف با فرمان خلیفۀ دوم که گفت مردم تراویح را به جماعت بخوانند آغاز شد، با آن که پیش از او، حتی در زمان رسول خدا (ص)، این کار سنّت نبوده است. از نظر شیعۀ امامیّه هیچ نماز مستحبی را نمی توان به جماعت خواند، و چنین کاری بدعت است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تراویح نوافلی اند که اهل سنت در ماه رمضان به جماعت می خوانند.
در لغت جمع ترویحه به معنای استراحت دادن و راحت گذاردن است، و در اصطلاح به نمازهای مستحبی خاصی که در شبهای ماه رمضان به جماعت برپا می شود، اطلاق شده است.
وجه تسمیه این نمازها به تراویح
وجه تسمیه این نمازها به تراویح آن بوده که امام جماعت پس از هر دو نماز مستحبی، که به صورت دو رکعتی برگزار می شده، به مردم فرصت استراحت می داده است.
مدت استراحت در تراویح
این فرصت به اندازه ای بوده که نمازگزار بتواند از مسجد پیامبر صلی اللّه علیه وآله وسلم تا کوه سَلْع ، در نزدیکی مسجد ، برود. در مکه نیز پس از هر دو نماز، در فرصتی که داده می شد، هفت دور بر گرد کعبه طواف می کردند. این روش در مکه مدتها استمرار داشت. ابن جُبَیر که در ۵۷۹ به مکه رفته، این مراسم را گزارش کرده است.
عدم برپایی تراویح در زمان پیامبر
...
[ویکی حج] تراویح نافله های ماه رمضان است که اهل سنت آن را به جماعت اقامه می کنند. در مشروعیت اصل نماز تقریبا هیچ بحثی بین شیعه و سنی نیست و همه بدان اتفاق نظر دارند؛ لکن آنچه معرکه اختلاف بین آراء شیعه و اهل سنت شده است، ادای نماز تراویح به جماعت است. شیعه با توجه به منابع روایی خود ادای نماز مستحبی به جماعت را باطل و حرام می داند.
در منابع اهل سنت، شروع نماز تراویح به صورت جماعت، از زمان عمر بن الخطاب، خلیفه دوم می باشد و همه به بدعت بودن آن اذعان دارند. گرچه عده ای از اهل سنت، بدعت را به خوب و بد تقسیم می کنند و تراویح را جزو بدعت های خوب می دانند. لکن باید توجه داشت بدعت یعنی نسبت دادن سخن و عملی به شارع، در حالی که شارع هیچ گاه آن سخن و یا عمل را انجام نداده است. پس نمی توان گفت نسبت دادن سخن یا عمل به شارع خوب و بد دارد.
امروزه نیز این نماز در مسجدالحرام و مسجد نبوی در شبهای ماه مبارک اقامه می شود.