معنی میکرومتر

لغت نامه دهخدا

میکرومتر. [ رُ م ِ ] ( فرانسوی ، اِ ) ابزاری که بوسیله آن ابعاد کمتر از میلیمتر را می سنجند.

فرهنگ عمید

۱. ابزاری برای اندازه گیری فواصل یا ابعاد بسیار ریز.
۲. (ریاضی ) = میکرون

فرهنگ فارسی

( اسم ) ابزاری که بوسیله آن ابعاد کمتر از میلیمتر را می سنجند .

دانشنامه عمومی

میکرومتر (ابزار). میکرومتر ( به انگلیسی: Micrometer ) یا ریزسنج، ابزاری برای اندازه گیری داخلی، خارجی، ارتفاع، ضخامت ورق ها، قطر سیم ها و میله ها، شیارها، قطر پیچ ها و مهره ها، چرخ دنده ها، قطر تیغه فرزها، مته ها و… با دقت بالا است. میکرومترها از دید سیستم اندازه گیری مانند کولیس دو گونه اند که آن ها را میکرومترهای اینچی و میکرومترهای میلیمتری می نامند.
میکرومتر ( ریزسنج ) برای اندازه گیری دقیق قطعاتی در صنعت و آزمایشگاه ها به کار گرفته می شود. دقت میکرومتر به مراتب بیشتر از دقت کولیسها است. ضرورت تولید قطعات با دقت بالا به طراحی و ساخت وسایل اندازه گیری با دقتی بیش تر از ۰٫۰۲ میلیمتر نیاز داشت که در این راستا ژان پالمر فرانسوی میکرومتر را طراحی نمود. مکانیزم عمل این وسیله مکانیکی از نوع پیچ و مهره ای است و دقت آن به مقدار گام پیچ و مهره میکرومتر بستگی دارد.
میکرومتر یا ریزسنج از بخش های گوناگونی ساخته شده است، که عبارت اند از: فک ثابت، فک متحرک، استوانهٔ مدرج یا همان خط کش میکرومتر، پوستهٔ مدرج یا ورنیهٔ میکرومتر، و کمانی که برای گرفتن میکرومتر از آن استفاده می شود.
یکی از بارزترین نکات میکرومتر این است که، برخلاف کولیس های ورنیه دار که نیروی وارده از طرف فک ها به قطعه کار تحت کنترل نبود، در میکرومترها نیروی وارد بر فک ها و قطعه کار با سیستم جغجغه، تحت کنترل درآمده است. به این معنی که نیروی وارد بر قطعه کار به حد مشخصی که رسید دسته جغجغه به صورت هرز می چرخد. برای اندازه گیری صحیح با میکرومتر باید پس از تماس فک ها با سطح قطعه کار جغجغه را سه بار چرخانیده شود.
میکرومترهای میلیمتری معمولاً با قابلیت تفکیک ۰٫۰۱ میلی متر، ۰٫۰۰۵ میلی متر و ۰٫۰۰۱ میلی متر ساخته می شوند و گستره اندازه گیری میکرومترهای میلیمتری معمولاً تا ۵۰۰ mm می باشند و در سری های ( ۲۵–۰، ۵۰–۲۵، …، ۵۰۰–۴۷۵ میلیمتر ) ساخته می شوند. البته که خارج از این اندازه ها نیز با توجه به نیاز ساخته می شوند. مثلاً اندازهٔ طول خط کش میکرومتر به صورت ۲۵ میلی متر، ۲۵ میلی متر است. این به آن معنی است که این نوع میکرومتر از مقدار صفر تا ۲۵ میلی متر را اندازه می گیرد.
میکرومترهای اینچی معمولاً با قابلیت تفکیک ۰/۰۰۰۵ inch , ۰/۰۰۰۱ inch ، ۰/۰۰۱ inch ساخته می شوند.
• سرعت اندازه گیری افزایش پیدا می کند و از اتلاف وقت جلوگیری می شود.
• دقت اندازه گیری بالا می رود.
• به دلیل کوتاه شدن میله پیچ، استهلاک میکرومترها کاهش پیدا می کند.
• هزینه کمتری جهت خرید توسط خریدار پرداخت خواهد شد.
میکرومتر (یکا). میکرومتر ( به انگلیسی: Micrometre ) با نام پیشین میکرون؛ بر پایهٔ کاربرد اداره بین المللی اوزان و مقیاس ها; یکی از واحدهای طول متریک برابر با ۶ - ۱۰ متر است. یک میکرومتر معادل ۱۰۰۰ نانومتر یا ۱/۱۰۰۰ میلی متر است. میکرون را با حرف یونانی مو μm نشان می دهند.
میکرومتر یکای رایج در اندازه گیری طول موج فروسرخ، یاخته های زیستی و باکتری ها است.
میکرومتر برای درجه بندی الیاف پشم از دیدگاه قطر الیاف یکای استاندارد است؛ پشم با نازکی کمتر از ۲۵ میکرومتر می تواند برای تولید لباس استفاده شود، در حالی که ضخامت های درشت تر می توانند برای لباس بیرون، فرش و پتو استفاده شوند. عرض یک تار موی انسان از نزدیکی های ۱۰ تا ۲۰۰ میکرون اندازه گیری شده است. درازای بلندترین کروموزوم انسان؛ در حدود ۱۰μm است.