سوط

لغت نامه دهخدا

سوط. [ س َ ] ( ع اِ ) تازیانه. ( ترجمان القرآن ترتیب عادل بن علی ص 60 ). تازیانه و آن جز مقرعه باشد که عصا است : ولکن اقتصر علی خمسین مقرعه و اعفیه من السیاط. ( معجم الادباء ج 1 ص 91 ).آلاتی است که سوار بدان مرکوب را راند. ( از صبح الاعشی ج 2 ص 130 ). قمچی. شلاق. ( یادداشت بخط مؤلف ). تازیانه بدان جهت که گوشت را با خون آمیزد. ( منتهی الارب ). || نصیب. بهره. ( ناظم الاطباء ) ( اقرب الموارد ). بهره ای از عذاب و جز آن. ( منتهی الارب ). || سختی. ( ناظم الاطباء ). سختی. شدت. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ). || ساقه گندنا که گل بروی آن است. ج ، اسواط، سیاط. ( ناظم الاطباء ). || جای فراهم آمدن آب و فضله. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). || بقیه از چاه. || کار. یقال : و مایتعاطیان سوطاً و احداً؛ ای امراً و احداً. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). || گردی که از روزن پیدا آید در آفتاب. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ).
سوط. [ س َ] ( ع مص ) تازیانه زدن. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). به تازیانه زدن. ( غیاث ). || آمیختن چیزی به چیزی. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). آمیختن.( المصادر زوزنی ). || بمسوطة جنبانیدن آنچه در دیگ است تا بیامیزد. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ).

فرهنگ معین

(سَ ) [ ع . ] (اِ. ) تازیانه ، ج . اسواط .

فرهنگ عمید

تازیانه.

فرهنگ فارسی

تازیانه، اسواطجمع
( اسم ) تازیانه جمع : اسواط .
تازیانه تازیه و آن جز مقرعه باشد که عصاست قمچی شلاق سختی

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی سَوْطَ: شلّاق - تازیانه
معنی صَوْتِ: صدا
ریشه کلمه:
سوط (۱ بار)
«سَوْط» به معنای «تازیانه» و در اصل به معنای مخلوط کردن چیزی به چیزی است; سپس به تازیانه که از رشته های مختلف چرم و مانند آن بافته شده اطلاق گردیده است، و بعضی آن را کنایه از عذاب می دانند، عذابی که با گوشت و خون انسان آمیخته می شود، و او را سخت ناراحت می کند.
شلاق که از پوست بافند. اصل آن به معنی آمیختن است و علت این تسمیه آن است که تارهای شلاق به هم آمیخته و مخلوط است (راغب) سوط به معنی نصیب و شدّت نیز آمده است . گوئی به ملاحظه پی در پی بودن عذاب «صبّ» آمده است و گرنه لازم بود بگوید «ضرب علیهم ربک سوط عذاب» این کلمه یکبار در قرآن آمده است.

ویکی واژه

تازیانه ؛
اسواط.