لغت نامه دهخدا
گرشاسب. [ گ َ ] ( اِخ ) نام یکی از اجداد رستم زال است و او پسر اترد باشد که از نبائر جمشید است. ( جهانگیری ) ( برهان ). معاصر فریدون بود. ترکستان و خطا را مسخر کرده. حکیم اسدی طوسی فتوحات او را منظوم نموده و به گرشاسب نامه موسوم است. ( آنندراج ) : اما بنا کردن سیستان به دست گرشاسب بن اثرت بن شهربن کورنگ بن بیداسب بن توربن جمشیدالملک... ( تاریخ سیستان ص 2 ). نام گرشاسب جهان پهلوان در اوستا بارها یاد شده و او در کتاب مقدس مزدیسنا به منزله رستم در شاهنامه یا هرقل یونانیان است. این نام در اوستا به صورت کرساسپه ، سانسکریت کرساسوه آمده و مرکب است از دو جزء: جزء اول کرسه به معنی لاغر و جزء دوم همان اسب پارسی است و مجموعاً به معنی «دارنده اسب لاغر، کسی که اسبش لاغر است » میباشد. بنابراین اصح آن کرشاسب با کاف تازی است و چون در نسخ خطی قدیم میان کاف ( تازی ) و گاف ( پارسی ) در نوشتن امتیازی نمی نهادند ممکن است که گویندگان باستانی ما هم در عهد خویش کرشاسب با کاف ( تازی ) استعمال کرده باشند و حتی ابوالفدا آن را ( کرشاسف ) ضبط کرده ، از اینرو ممکن است قائل شد که گویندگان ایرانی او را گرشاسپ و نزدیک به لغت اوستایی میخواندند .
نسب گرشاسب : نام پدر گرشاسب در اوستا ثریته آمده است ، گاهی به اسم خاندانش سام گرشاسب خوانده شده ( فروردین یشت بندهای 61 و 136 )، حتی در کتب پهلوی هم گاهی فقط به نام خاندانش ( سام ) نامیده شده است. در فرگرد 20 وندیداد، در بندهای اول ودوم چنین آمده است : «زرتشت از اهورمزدا پرسید: کیست در میان پرهیزکاران و دانایان و کامکاران و توانگران و رایومندان و تهمتنان ( دیوان ) و پیشدادیان نخستین مردی که ناخوشی را بازداشت ، مرگ را بازداشت ( زخم )، نیزه پران را بازداشت ، حرارت تب را از تن مردم باز- داشت ؟ اهورامزدا در پاسخ گفت : ای سپنتمان زرتشت ثریته در میان پرهیزکاران و دانایان و کامکاران و توانگران و رایومندان و تهمتنان ( دلیران ) و پیشدادیان ، نخستین مردی است که ناخوشی را بازداشت ، مرگ را بازداشت ،( زخم ) نیزه پران را بازداشت ، حرارت تب را از تن مردم بازداشت ». بنا بر این قول ثریته در اوستا نخستین پزشک نوع بشر و به منزله اسکلپسیوس یونانیان و آسکلابیوس رومیان است. در یسنای 9 بند 10 نیز در طی پرسش و پاسخ زرتشت با ایزدهوم از ثریته نام برده شده است.هوم در پاسخ به زرتشت گوید «سوم کسی که مرا مهیا ساخت ثریته از خاندان سام است که از نیک خواه ترین [مردم ] است و در عوض خداوند به او دو پسر داد: یکی اورواخشیه که زاهد و قانونگزار بوده و دیگری گرشاسب که دلیر و نام آور بود.» اما ثریته اوستا همان است که در گرشاسب نامه اسدی اثرط شده :
