زاول

لغت نامه دهخدا

زاول. [ وُ ] ( اِخ ) یکی از جمله هفت زبان فارسی باشد که آن را زاولی میگفته اند و اکنون متروک است. ( برهان قاطع ) ( ناظم الاطباء ). رجوع به زاولی شود.
زاول. [ وُ ] ( اِ ) نام شعبه ای از موسیقی. ( ناظم الاطباء ). گوشه ای از چهل و هشت گوشه ٔموسیقی. ( فرهنگ رشیدی ). رجوع به آهنگ و زابل شود.
زاول. [ وُ ] ( اِخ ) نام قومی و طائفه ای بود. ( برهان قاطع ).طائفه زابل. ( ناظم الاطباء ). و رجوع به زابل شود.
زاول. [وُ ] ( اِخ ) همان زابل است. ( شرفنامه منیری ). همان زابل است که سیستان باشد. ( برهان قاطع ). مبدل زابل است. ( فرهنگ نظام ). و بعضی گفته اند زابل مغیر زاول است یا معرب آن علی الاختلاف. ( فرهنگ رشیدی ) :
نوذر و کاووس اگر نماند به اسطخر
رستم زاول نماند نیز به زاول.ناصرخسرو.گفت چنین آورده اند که به ایام قدیم در شهر زاول جوانی بود چون نگارستان از این جعدموئی ، سمن بوئی ، ماه روئی... ( سندبادنامه ص 136 ). او [سیف الدوله غزنوی ] به بلخ دارالملک ساخت ، مادرش دختر رئیس زاول بود و او را بدین سبب زاولی خوانند. ( تاریخ گزیده چ لندن ص 325 ). و رجوع به زاولی شود.

فرهنگ فارسی

۱ - یکی از شهرستانهای استان هشتم و آن محدود است از طرف شمال و مشرق و جنوب شرقی بمرز افغانستان از جنوب بشهرستان زاهدان از مغرب و شمال غربی بکویر لوت و بخش درج از شهرستان بیرجند . شهرستان زابل در جلگه ای وسیع و مسطح قرار دارد که اطراف آن تا مساحت زیاد عاری از عوارض طبیعی و کوهستانی میباشد . از ارتفاعات مهم آن کوه خواجه یا رستم است . رود های آن عبارتند از : هاررود خاش رود قرا رود که از ارتفاعات شمال باختری از شهرستان بیرجند سرچشمه گرفته بدریاچه هامون میریزند . مهمترین رود این شهرستان رود هیرمند است . شهرستان زابل از سه بخش ( پشت آب میان کنگی شیب آب ) تشکیل شده شامل ۵ دهستان و ۴۶۶ آبادی و جمعیت آن ۲٠۶٠٠٠ تن است . ۲ - مرکز آن شهر زابل در ۷٠٠ کیلومتری مشرق کرمان نزدیک مرز افغانستان واقع و دارای ۱۷۲۳۱ تن جمعیت است . آب شهر از رود خانه هیرمند تامین میشود . هوای شهر گرم معتدل و سالم است و در زمستانها بر اثر وزش باد بسیار سرد میشود . توضیح این شهرستان در قدیم سیستان ( سگستان سکزستان ) و نیمروز خوانده میشد و در شهریور ۱۳۱۴ ه . ش . بموجب تصویب نامه هیئت وزیران آنرا زابل نامیدند .
شعبهایست از موسیقی قدیم زاولی .
همان زابل است که سیستان باشد