آسمان

لغت نامه دهخدا

( آسمان ) آسمان. [ س ْ / س ِ ] ( اِ ) چرخ. سماء. سما. فلک. اثیر. ام النجوم. سپهر. گنبد. گردون. گرزمان. خضراء. خضرا. میناء. عجوز. جرباء. رقیع. ضاحیه. جربةالنجوم. و آن بعقیده قدماء هفت باشد. مقابل زمین :
اخترانند آسمانْشان جایگاه
هفت تابنده دوان در دو و داه.رودکی.همه بازبسته بدین آسمان
که بر برده بینی بسان کیان.ابوشکور.سوی آسمان کردش آن مرد روی
بگفت ای خدا این تن من بشوی
از این اَزْغها پاک کن مر مرا
همه آفرین زآفرینش ترا.ابوشکور.وآن شب تیره کآن ستاره برفت
وآمد از آسمان بگوش تراک.خسروی.ستاره شناسان برِ او شدند
همی زآسمان داستانها زدند.فردوسی.ز سُم ستوران در آن پهن دشت
زمین شد شش و آسمان گشت هشت.فردوسی.درختش ز یاقوت و آبش گلاب
زمینش سپهر، آسمان آفتاب.فردوسی.اگر یاد گیری چنین بیگمان
گشاده ست بر تو در آسمان.فردوسی.چگونه رسد نوک تیر خدنگ
بر این آسمان برشده کوه و سنگ.فردوسی.کسی را که رستم بود هم نبرد
سرش زآسمان اندرآرد بگرد.فردوسی.سپهبد سوی آسمان کرد روی
چنین گفت کای داور راستگوی.فردوسی.همی جست بر چاره جستن رهی
سوی آسمان کرد روی آنگهی.فردوسی.گرفتی زمین وآنچه بد کام تو
شود آسمان نیز در دام تو.فردوسی.و پارسیان او را آسمان نام کردندیعنی ماننده آس از جهت حرکت او که گرد است . ( التفهیم ).
سخاوت تو ندارددر این جهان دریا
سیاست تو ندارد بر آسمان بهرام.عنصری.اسب تاختن گرفتم چنانکه ندانستم که بر زمینم یا در آسمان. ( تاریخ بیهقی ).
ز من بگسل بفضل این آشنائی
نه بر من پاسبان کرد آسمانت.ناصرخسرو.همی دانم که این جور است لیکن
ندانم زآسمان یا زآسمانگر.ناصرخسرو.بگشای درِ آسمان به نیکی
نیکیت کلید در آسمان است ( کذا ).ناصرخسرو.بر آسمانْت خواند خداوند آسمان
بر آسمان چگونه توانی شد از زمی ؟ناصرخسرو.آسیاآساست ناساید دمی

فرهنگ معین

( آسمان ) (س ِ ) [ په . ] (اِمر. ) ۱ - سپهر، فلک . ۲ - هر یک از طبقات هفتگانه یا نه گانه افلاک در نظر قدما، فلک . ۳ - یکی از ایزدان . ۴ - روز بیست و هفتم از هر ماه خورشیدی . ، ~ به زمین آمدن کنایه از: اتفاق خارق العاده افتادن و نظم امور را به هم زدن .

فرهنگ عمید

( آسمان ) ۱. (نجوم ) فضای بی پایان و نیلگون که بالای سر ما دیده می شود. رنگ آبی آن، رنگ هوایی است که کرۀ زمین را احاطه کرده است.
۲. (نجوم ) فضایی که ستارگان و کهکشان ها در آن قرار دارند.
۳. سقف بنا.
۴. نیروهایی ماوراءالطبیعه که بر سرنوشت انسان تاثیر می گذارند، سپهر، گردون، فلک.
۵. [قدیمی] روز بیست وهفتم از هر ماه اوستایی: آسمان روز ای چو ماه آسمان / باده نوش و دار دل را شادمان (مسعودسعد: ۵۵۰ ).

فرهنگ فارسی

( آسمان ) کوهی است نزدیک بندر نخیلو در جنوب ایران ٠
( اسم ) ۱ - فضای لایتناهی که منظومه ها و صورتهای فلکی در آن قرار دارند ۲ - مجموعه. افلاک در نظر قدما سمائ سپهر. ۳ - هر یک از طبقات هفتگانه یا نه گان. افلاک در نظر قدما فلک . ۴ - قسمتی از فضا که مانند سرپوش بالای سر ما قرار دارد . ۵ - سقف آسمانه . ۶ - بالا جانب علو. ۷ - آس آسیا . ۸ - یکی از ایزدان ۹ - روز بیست و هفتم از هر ماه شمسی . یا آسمان برین . فلک اعلی فلک الافلاک . یا آسمان وفا . مثل اعلای وفا نمونه و مظهر وفا. یا به آسمان شدن . مردن در گذشتن . یا دست بر آسمان برداشتن . دعا کردن با افراختن دو دست .
چرخ سمائ

فرهنگ اسم ها

اسم: آسمان (دختر) (فارسی) (طبیعت، کهکشانی) (تلفظ: ās (e) mān) (فارسی: آسمان) (انگلیسی: asman)
معنی: عالم بالا، درگاه قدس خداوند، عالم غیب، جایگاه فرشتگان، سپهر، فضای لایتناهی که منظومه ها و صورت های فلکی در آن قرار دارند، ( اَعلام ) نام فرشته ای موکل تدابیر امور، عالم الوهیت و قداست، ( در قدیم ) ( گاه شماری ) روز بیست و هفتم از هر ماه شمسی در ایران قدیم، فضای بالای سر ما که آبی رنگ به نظر می رسد، نام روز بیست وهفتم از هر ماه شمسی در ایران قدیم، نام کوهی در نزدیکی بندر نخیلو در ساحل خلیج فارس

دانشنامه عمومی

آسمان. آسمان یا سپهر، بخشی از جو یا فضای بالای خارج از زمین است که از سطح زمین دیده می شود. به دلایل گوناگون، امکان تعریف دقیق آن وجود ندارد. رنگ اصلی آسمان سیاه است ولی در طول روز، آسمان آبی دیده می شود که دلیل آن پراکندگی نور خورشید با طول موج های متفاوت است. نور خورشید اگرچه سفید به نظر می رسد اما در حقیقت مانند رنگین کمان از هفت رنگ یعنی قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، نیلی و بنفش تشکیل شده است که وقتی با هم ترکیب می شوند به رنگ سفید دیده می شوند. نور سفید زمانی که به یک جسم شفاف مانند منشور برخورد کند به هفت رنگ تشکیل دهنده اش تجزیه می شود.
بعضی از این نورها طول موج کوتاهی دارند و سرعت انتشارشان بیشتر است و بعضی طول موج بلندتری دارند و سرعت انتشار کمتری دارند.
در بین رنگ های مختلف نور سفید، رنگ آبی دارای کوتاهترین طول موج ها و بیشترین سرعت انتشار است و رنگ قرمز دارای بلندترین طول موج و کمترین سرعت انتشار را دارد.
اتمسفر یا جو زمین دارای گازها و ذرات مختلف است. وقتی نور خورشید به سمت زمین می آید و به اتمسفر زمین می رسد با برخورد کردن به این مولکول های گاز پراکنده می شود. اما پراکندگی این رنگ ها به دلیل طول موج های گوناگون آنها متفاوت است. چون رنگ آبی در بین رنگ ها دارای کوتاهترین طول موج و بیشترین سرعت پراکندگی است بیشتر از بقیه رنگ ها پخش می شود.
پس وقتی در روز به آسمان بالای سر خودمان نگاه می کنیم بیشتر این نورهای آبی که پراکنده شده اند به چشم ما می رسد و ما آسمان را آبی می بینیم.
رنگ آسمان با توجه به شرایط جو سیارات تغییر می کند.
• سپهر، فلک.
• هر یک از طبقات هفتگانه یا نه گانه افلاک در نظر قدما، فلک.
• یکی از ایزدان.
• روز بیست و هفتم از هر ماه خورشیدی.
مولانا
فردوسی
اوحدی
ناصرخسرو
با توجه ابیات فوق جنسیت آسمان مذکر ( مرد ) و زمین مؤنث ( زن ) می باشد.
بررسی اسطوره های اقوام و ملل مختلف حاکی از آن است که آسمان پیوسته نماد برتری و قدرت بوده است. در دوران اساطیری آسمان جایگاه خدایان بوده و به علت دست نیافتنی بودن و بی کرانگی و نیروی آفرینندگیِ ( باران ) آن نماد برتری خداوند تلقی شده است. یکی از ارزش های آسمان نرینگی و قدرت بارورکنندگی آن و ازدواج با مام زمین است.
بنا به روایات چینی آسمان ( یانگ ) پدر ( مذکر ) است و وصلت آن با زمین ( یین ) موجب پیدایش انسان شده است.
آسمان (فیلم ۱۹۵۲). آسمان ( به هندی: Amber ) فیلمی محصول سال ۱۹۵۲ و به کارگردانی جایانت دیسای است. در این فیلم بازیگرانی همچون راج کاپور، نرگس دات، آقا، بیپین گوپتا، تانوجا، هلن ایفای نقش کرده اند.
آسمان (فیلم ۲۰۱۱). آسمان ( به تامیلی: Vaanam ) فیلمی محصول سال ۲۰۱۱ و به کارگردانی کریش است. در این فیلم بازیگرانی همچون سیلامباراسان، بهارات، آنوشکا شتی، پراکاش راج، سارانیا پونوانان، سونیا آگراوال، سانتانام و وگا تاموتیا ایفای نقش کرده اند.

دانشنامه آزاد فارسی

آسمان (اساطیر). آسِمان (اساطیر)
در لغت به معنی سنگ . (در اوستایی ، پارسی باستان و سَنْسکْریت اَسمَن و اَسَن است). چون در دورۀ باستان سپهر را مانند سنگ می انگاشتند آن را آسمان خوانده اند. آسمان ایزد نگهبان سِپِهر و یاور اَمشاسِپَند شهریور است . این ایزد، که نخستین آفریدۀ اَهورامَزدا است ، بخشندۀ دارایی است و در نبرد اَهورامَزدا با اَهریمن وظیفۀ زندانی کردن اهریمن با او ست . بنابر روایت های کهن ایرانی، آسمان دارای چهار طبقه است . در تقویم زردشتیان ، روز بیست وهفتم هر ماه آسمان نامیده می شود.
آسمان (کتاب). آسِمان (کتاب)(Sky)
کتابی به نظم و نثر، تألیف روبن داریو، به زبان اسپانیایی، منتشرشده در ۱۸۸۸. قطعات منثور کتاب تصویری از خلجان های درونی شاعر به دست می­ دهد. درآمیختگی تصاویرِ قطعات منثور کتاب با لحن شخصی اثر، بدان وجه ه­ای خاص بخشیده است. بندهای ساده، آهنگین و موزون کتاب چونان رشته ­های قطعات منثور را به هم پیوند می­ زند. این اثر، با پیش­ نهادن گونه ­ای بینش سمبولیستی در برابر رئالیسم افراطی و رمانتیسم واقع ­گریز، تأثیری ژرف بر ادبیات اسپانیایی نهاد. آسمان کاملاً از سنت­ های ادبی حاکم در روزگار خود مجزاست، اما نمی­ توان پیوند آن را از ادبیات کلاسیک اسپانیایی نادیده انگاشت.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آسمان. آسمان در مقابل و بالای زمین قرار دارد و از آن با کلمه سماء نیز یاد می شود.
معادل واژه «آسمان» در عربی «سماء» است به معنی «آنجه در بالا جای دارد، سقف یا سایبان».
ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه
در قرآن کریم آسمان گاه به صورت مفرد (سماء)
انعام/سوره۶، آیه۳۵.
پاره ای از مفسران در توضیح آیات مربوط به چگونگی آفرینش آسمانها مطالب کوتاه و بلندی آورده اند: آسمان همچون زمین یک پاره بود و سپس خداوند ان را ۷ بخش گردانید.
محمدبن جریر طبری، تفسیر، ج۷، ص۱۴، بیروت، دارالمعرفه للطباعه و النشر، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
...
[ویکی فقه] آسمان (قرآن). آسمان در قرآن کریم به صورت مفرد و جمع بیش از سیصد بار به کار رفته است. که معنای واحدی دارد.
آسمان، معادل عربی سماء به معنای جهت بالا است و آسمان هر چیز همان است که بالای آن قرار گرفته باشد.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۲۴۳.
آسمان در قیامت، استقرار آسمان ها، اعتدال آسمان ها، انشقاق آسمان ها، برکات آسمان ها، تدبیر آسمان ها، تزیین آسمان ها، تعدد آسمان ها، حاکم آسمان ها، خلقت آسمان ها.

ویکی واژه

سپهر، فلک. آسمان ممکن است به دو قسمت آسم - آن قابل تجزیه باشد، و استنباط کلی از اصطلاح فوق یعنی همیشه آویخته، همیشه آویزان است.
هر یک از طبقات هفتگانه یا نُه گانه افلاک در نظر قدما.
یکی از ایزدان.
روز بیست و هفتم از هر ماه خورشیدی.
آسمان به زمین آمدن کنایه از: اتفاق خارق العاده افتادن و نظم امور را به هم زدن.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم