صفات ذات و صفات فعل

در علم کلام و فلسفه اسلامی، به خصوص در مباحث مربوط به خداشناسی، صفات خداوند به دو دسته کلی تقسیم می‌شود: صفات ذات و صفات فعل. در ادامه به توضیح هر یک از این دو دسته می‌پردازیم:

صفات ذات: به ویژگی‌ها و خصوصیات ذاتی خداوند اشاره دارد که به ذات او تعلق دارند و مستقل از هر نوع فعل یا عمل هستند. این صفات به خودی خود بیانگر ماهیت و وجود خداوند هستند. برخی از این صفات عبارتند از:

وجود: خداوند وجود دارد و وجود او از خود اوست.
واحدیت: خداوند یگانه است و هیچ شریکی ندارد.
قدرت: خداوند قادر مطلق است و هیچ چیزی نمی‌تواند او را محدود کند.
علم: خداوند عالم است و هیچ چیزی از علم او پنهان نیست.
حیات: خداوند زنده است و حیات او از ذات او نشأت می‌گیرد.
اراده: خداوند دارای اراده است و همه چیز بر اساس اراده او تحقق می‌یابد.

صفات فعل: به ویژگی‌ها و صفاتی اشاره دارد که به اعمال و افعال خداوند مربوط می‌شوند. این صفات به نحوه تأثیرگذاری خداوند بر عالم و خلقت اشاره دارند. برخی از این صفات عبارتند از:

خالق: خداوند خالق همه چیز است و به وجود آوردن موجودات از صفات فعل اوست.
رازق: خداوند روزی‌دهنده است و به موجودات روزی می‌دهد.
مغفره: خداوند آمرزنده است و می‌تواند گناهان بندگان را ببخشد.
مدبّر: خداوند جهان را تدبیر می‌کند و بر همه امور تسلط دارد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] صفات ذات و صفات فعل از تقسیم بندی های صفات خدا در علم کلام اسلامی است. در اصطلاح رایج، هرگاه برای انتزاع و فهم یک صفت از خداوند تنها لحاظ ذات او کافی باشد، آن صفت، صفت ذات خواهد بود و هرگاه برای این انتزاع لحاظ دو طرف -ذات پروردگار و مخلوق او- لازم باشد، آن صفت صفت فعل خواهد بود. برای نمونه، حیات و قدرت از صفات ذات و رزق از صفات فعل است.
صفات خداوند از جهتی به صفات ذاتی و صفات فعلی تقسیم شده اند. در تبیین چیستی صفات ذاتی و فعلی دو اصطلاح وجود دارد:
هر گاه برای انتزاع صفتی از ذات و وصف کردن ذات به آن صفت، تنها تصور ذات الهی کافی بوده و تصور فاعلیت خداوند لازم نباشد، آن صفت، صفت ذات یا ذاتی خواهد بود. مانند صفت حیات و حی، اراده و مرید، علم و عالم، قدرت و قادر. و هر گاه تصور فاعلیت خداوند لازم باشد، آن را صفت فعل یا فاعل گویند، مانند خلق و خالق، رزق و رازق، اماته و ممیت، احیاء و محیی، مغفرت و غافر، انتقام و منتقم، و مانند آن. صفات ذاتی عین ذات و همچون ذات، قدیم و نامحدودند. این اصطلاح در کتب فلسفه و کلام رایج تر است.

جملاتی از کلمه صفات ذات و صفات فعل

اين ضابطه دقيق، در تشخيص و بازشناسى صفات ذات از صفات فعل را مرحوم كلينى با عنوان جملة القول فى صفات الذات و صفات الفعل چنين بيان كرده است: ان كل شيئين و صفت الله بهما و كانا جميعا فىالوجود فذلك صفة الفعل (اصول كافى، ج 1، باب حدوث الاءسماء). بحث مبسوط در معيار تشخيص صفات ذات و صفات فعل در سوره مباركه حشر خواهد آمد.

فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
فال مکعب فال مکعب فال قهوه فال قهوه فال ماهجونگ فال ماهجونگ فال میلادی فال میلادی