لغت نامه دهخدا
گفت ای استا مرا طعنه مزن
گفت استا زان دو یک را برشکن
چون یکی بشکست هر دو شد ز چشم
مرد احول گردد از میلان و خشم.مولوی.و رجوع به شکستن شود.
- برشکستن زلف ؛ بسوی بالا شکستن آن. شکستن بسوی بالا. خم دادن بسمت بالا. ( یادداشت مؤلف ).
- برشکستن زلف و کاکل ؛ کنایه از هم واکردن موهای کاکل و زلف. ( آنندراج ). شکستن به برسو چنانکه زلف را. ( یادداشت مؤلف ) :
چو برشکست صبا زلف عنبرافشانش
بهر شکسته که پیوست زنده شد جانش.حافظ.- برشکستن مجلس ؛ کنایه از برهم خوردن مجلس و پاشیدن صحبت. ( آنندراج ) :
مجلس چو برشکست تماشا بما رسد
در بزم چون نماند کسی جا بما رسد.ملا نظیری ( آنندراج ). || ترک دادن و واگذاشتن. ( برهان ). ترک دادن. ( انجمن آرا ). || کنایه از اعراض نمودن. ( برهان ) ( انجمن آرا ) ( آنندراج ). اعراض کردن و بیدماغ شدن. ( آنندراج ). کناره کردن.( غیاث اللغات ). اعراض کردن و روی تافتن. برگشتن. ( برهان ) ( انجمن آرا ) ( آنندراج ) :
بقول دشمن بدگوی برشکست از من
چه شد چه کرده ام از بهر چه چرا برگشت.مسعودسعد سلمان.بر خصم زدند و برشکستند
کشتند و بریختند و جستند.نظامی.یکی فتنه دید از طرف برشکست
یکی در میان آمد و سرشکست.سعدی.پیام من که رساند بماه مهرگسل
که برشکستی و ما را هنوز پیوند است.سعدی.برشکست از من و از رنج دلم باک نداشت
من نه آنم که توانم که از او برشکنم.سعدی.خلاف شرط محبت چه مصلحت دیدی
که برشکستی و ما را بهیچ نخریدی.سعدی.ازو شوخی ازین درخم شکستن
ازین زاری و ازوی برشکستن.امیرخسرو.- برشکستن بهم ؛ بیکدیگر حمله کردن. درهم آویختن :
برآنسان دو لشکر بهم برشکست
که گرد سپه بر هوا ابر بست.فردوسی.سرانجام لشکر همه هم گروه
بهم برشکستند چون کوه کوه.فردوسی.- || درهم شکستن :
که دست نیای تو پیران ببست
دو لشکر ز توران بهم برشکست.فردوسی.- برشکستن عنان ؛ برتافتن آن.
- عنان برشکستن ؛ عنان برتافتن :
