اقامتگاه
دانشنامه آزاد فارسی
محلی که شخصی حقیقی یا حقوقی (← شخص_حقیقی_و_حقوقی) در آن جا ساکن و یا مرکز مهم امور او در آن جا واقع است. ملاک در اقامتگاه، محلی است که مرکز مهم ادارۀ امور شخص باشد که معمولاً محل سکونت او نیز هست و اگر این دو محل متفاوت باشد، مرکز ادارۀ امور، اقامتگاه اوست (مادۀ ۱۰۰۲ قانون مدنی). مرکز ادارۀ امور، جایی است که شخص شغل و کسب و کار یا علایق ملکی دارد. اقامتگاه اشخاص حقوقی مانند شرکت ها یا مؤسسات تجاری و غیرتجاری، مرکز عملیات آن هاست (مادۀ ۱۰۰۲ قانون مدنی). مرکز عملیات محل ادارۀ امور و مرکز اصلی شخص حقوقی است و در صورتی که محل ادارۀ امور شخص حقوقی، غیر از مرکز اصلی و عملیات او باشد، مرکز اصلی او اقامتگاه او محسوب می شود (مادۀ ۵۹۰ـ۵۹۱ قانون تجارت و نیز مادۀ ۲۲ آیین دادرسی مدنی). هیچ کس نمی تواند بیش از یک اقامتگاه داشته باشد. در معاملات، طرفین می توانند محل خاصی را به عنوان اقامتگاه قراردادی، تعیین و توافق نمایند (مادۀ ۱۰۱۰ قانون مدنی). اقامتگاه زن، همان اقامتگاه شوهر است. اقامتگاه مأموران دولتی، محلی است که در آن جا مأموریت ثابت دارند و اقامتگاه افراد نظامی، که در پادگان هستند، محل پادگان آن هاست (مواد ۱۰۰۷ و ۱۰۰۸ قانون مدنی).
دانشنامه اسلامی
اقامتگاه در لغت به معنی محل سکنا به کار رفته ، و در اصطلاح حقوقی «اقامتگاه هر شخصی عبارت از محلی است که شخص در آن جا سکونت داشته و مرکز مهم امور او نیز در آن جا باشد...».
فرق مسکن و اقامتگاه
در اصطلاح حقوقی «مسکن » مرکز زندگی مادی و سکنای هر شخص است ، در حالی که «اقامتگاه » ناظر به مرکز زندگی حقوقی فرد است . هیچ کس نمی تواند بیش از یک اقامتگاه داشته باشد ، در حالی که می تواند دارای چند مسکن باشد.
مبنا در تعیین اقامتگاه
مبنا در تعیین اقامتگاه «مرکز مهم امور» است و اگر قانون مدنی به «محل سکونت » توجه نموده ، از این روست که غالباً مرکز مهم امور فرد همان محل سکنای وی نیز هست . این مبنا در حقوق فرانسه و کشورهای تابع نظام حقوقی رومن و ژرمن نیز پذیرفته شده است ، چنانکه ماده ۱۰۲ «قانون مدنی فرانسه » از آن به «مرکز اصلی ِ» شخص تعبیر کرده است . در نظام آنگلو ساکسون هر فرد دارای اقامتگاه اصلی یا طبیعی است ، یعنی محلی که در آن متولد شده است و آن محل قانوناً اقامتگاه او تلقی می شود، تا اقامتگاه جدیدی اختیار کند که در این صورت اقامتگاه جدید اقامتگاه انتخابی او خواهد بود.
عناصر بوجود آورنده
...
