لغت نامه دهخدا
زن پیر رفت و می آورد و جام
از آن جام فرهاد شد شادکام.فردوسی.آن که برهم زن جمعیت ما شد یارب
تو پریشانتر از آن زلف پریشانش کن.؟و رجوع به آن شود. || از آن کس. || من جمله. من ذلک : و وی [ ماءالشعیر ] آن چیزی است که بیست وچهار گونه بیماری معروف را سود دارد، از آن... ذات الجنب و حمی مطبقه. ( نوروزنامه ). || ( حرف ربط مرکب ) زیرا. بدان سبب :
دل منه بر زنان ازآنکه زنان
مرد را کوزه فقع سازند
تا بود پر دهند بوسه بر او
چون تهی گشت خوار بندازند.علی شطرنجی. || ( ص مرکب ) زان. بیان جنس کند، مثل از این. رجوع به ازین شود :
زان گرانمایه گهر کو هست از روی قیاس
پردلی باشد از این شیروشی پرجگری.فرخی.، ( ازآن ) ازآن. [ اَ ن ِ ] ( ضمیر ملکی مرکب ) ملک ِ. مال ِ : ازآن تو یا من یا اوست. منزلیست اندر وی خرگاه هاست ازآن خلخیان. ( حدود العالم ). و اندر نصیبین دیرهاست ازآن ترساآن. ( حدود العالم ). و غلامی ترک ازآن پسرش بسرای امیر آورده بودند. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 122 ). بفرمای [ حصیری ] خازنان را که با تواند تا ببرند و تسلیم کنند ازآن خان و ولیعهد و خاتونان و مادران دو ودیعت و از آن عمان و خویشاوندان و حشم. ( تاریخ بیهقی ص 212 ). و صد شتر ازآن عبدالمطلب بُرده بودند به سوی ابرهه. ( مجمل التواریخ والقصص ). و هر مالی که جمعکرده ام ازآن بندگان ملک است. ( قصص الأنبیاء ص 88 ).
آن قاطر لگدزن بابا ازآن من
وآن گربه میوکن بابا ازآن تو.وحشی.رجوع بهمین لغت نامه ذیل ( ( آن ) ) شود. || مربوط به. منوط به. متعلق به : این طبقه [ برمکیان ] وزیری کردندبروزگار هرون الرشید و عاقبت کار ایشان همان بود که ازآن وزیر [ حسنک ] آمد. ( تاریخ بیهقی ص 176 ). صلاح های کارهای امروز چنان نیکو نگاه دارد که ازآن خود [ قدرخان ]. ( تاریخ بیهقی ص 217 ). || منسوب به. فرزندِ. از نسل : دختری از آن ِ قدرخان بنام امیر محمد عقد و نکاح کردند. ( تاریخ بیهقی ص 193 ). ولایتی سخت بانام که برین جانب است بنام فرزندی از آن او کرده آید. ( تاریخ بیهقی ). || مختص به : در آن وقتی که امیران مسعود و محمد... بگرگان ببودند و قصد ری داشتند این محدث بستارآبادرفت نزدیک منوچهر و وی او را بازگردانید با معتمدی ازآن خویش. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 129 ). هر روزی رسم همان بود که امیر گوزگانان همه سالاران محتشم ازآن سامانی و خراسان بدر خیمه امیر عادل سبکتکین آمدندی. ( تاریخ بیهقی ص 198 ). سبکتکین... بوعلی و ایلمنکوررا با حاجبی ازآن خویش بغزنی فرستاد. ( تاریخ بیهقی ص 204 ). امیر دانشمندی را به رسولی آنجا فرستاد با دو مرد غوری از آن بوالحسن و شیروان تا ترجمانی کنند.( تاریخ بیهقی ). و سلطان سنجر را [ غزان ] بگرفتند وهمچنان با خویشتن می آوردند بر آئین سلطنت الا آنکه خدمتکاران ازآن خویش نصب کردند و بمرو آمدند. ( مجمل التواریخ ).
