کلمات و اصطلاحات تخصصی رشته مطالعات جهان(برنامه ریزی شهری)

کلمات و اصطلاحات تخصصی رشته مطالعات جهان(برنامه ریزی شهری)

  • برنامه‌ریزی شهری (Urban Planning): فرایند طراحی و مدیریت فضاهای شهری به‌گونه‌ای که به بهبود کیفیت زندگی، دسترسی به منابع، و پایداری زیست‌محیطی کمک کند.
  • طرح‌های توسعه شهری (Urban Development Plans): نقشه‌هایی که برای هدایت توسعه و گسترش مناطق شهری طراحی می‌شوند و شامل مسائل مختلفی مانند مسکن، حمل‌ونقل، زیرساخت‌ها و فضاهای عمومی هستند.
  • نظریه‌های برنامه‌ریزی شهری (Urban Planning Theories): مجموعه‌ای از مفاهیم و مدل‌ها برای درک و تحلیل مسائل شهری. مثال‌ها شامل نظریه‌های کارکردگرایی، نظریه‌های فضایی، و نظریه‌های انتقادی هستند.
  • توسعه پایدار شهری (Sustainable Urban Development): برنامه‌ریزی شهری که به نحوی انجام می‌شود که نیازهای نسل حاضر را تأمین کند بدون اینکه توانایی نسل‌های آینده برای تأمین نیازهای خود را به خطر اندازد.
  • فضاهای عمومی (Public Spaces): فضاهای مشترک در شهر که برای استفاده عمومی در نظر گرفته شده‌اند، مانند پارک‌ها، خیابان‌ها، میدان‌ها و فضاهای باز.
  • مناطق مرکزی تجاری (Central Business District – CBD): مناطقی در شهر که به‌عنوان مراکز تجاری و اقتصادی اصلی شناخته می‌شوند و شامل دفاتر شرکت‌ها، فروشگاه‌ها و مراکز خرید هستند.
  • تراکم جمعیتی (Population Density): تعداد افراد ساکن در یک واحد مساحت. این مفهوم در تحلیل‌های شهری برای برنامه‌ریزی حمل‌ونقل، خدمات شهری و استفاده از زمین کاربرد دارد.
  • حمل‌ونقل شهری (Urban Transport): سیستم‌ها و زیرساخت‌هایی که برای جابجایی مردم و کالاها در شهر طراحی شده‌اند، شامل حمل‌ونقل عمومی، خودروهای شخصی، دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی.
  • طرح‌های جامع شهری (Master Plans): نقشه‌های کلی و بلندمدت برای توسعه و گسترش شهری که تمام جنبه‌های فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی شهر را در نظر می‌گیرد.
  • شهر هوشمند (Smart City): شهری که از فناوری‌های نوین و داده‌های دیجیتال برای بهبود عملکردهای شهری و ارتقاء کیفیت زندگی استفاده می‌کند.
  • توسعه مسکن (Housing Development): فرآیند ساخت و تأمین مسکن برای جمعیت شهری، که شامل مسکن عمومی، مسکن اجتماعی و مسکن خصوصی می‌شود.
  • پایداری زیست‌محیطی (Environmental Sustainability): توجه به حفاظت از محیط‌زیست و استفاده بهینه از منابع طبیعی در هنگام برنامه‌ریزی و توسعه شهری.
  • بازآفرینی شهری (Urban Regeneration): فرآیند تجدید حیات یا احیای مناطق قدیمی یا رو به افول در شهر، که ممکن است شامل نوسازی ساختمان‌ها، بهبود زیرساخت‌ها و ارتقاء کیفیت زندگی باشد.
  • دولت‌محلی (Local Government): نهادهای دولتی که مسئول مدیریت امور شهری و تصمیم‌گیری در سطح محلی هستند، مانند شهرداری‌ها.
  • تحلیل فضای شهری (Spatial Analysis): بررسی و تحلیل توزیع فضایی فعالیت‌ها و منابع شهری با استفاده از ابزارهای مختلف مانند سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS).
  • نواحی سکونت‌گاه‌های غیررسمی (Informal Settlements): مناطقی در شهرها که در آن‌ها خانه‌ها و بناها بدون مجوزهای قانونی ساخته می‌شوند و معمولاً از زیرساخت‌های مناسب و خدمات شهری بهره‌مند نیستند.
  • اصلاحات شهری (Urban Reforms): تغییرات ساختاری و مدیریتی در فرآیندهای شهری که هدف آن بهبود شرایط زندگی شهری و دستیابی به توسعه پایدار است.
  • برنامه‌ریزی حمل‌ونقل (Transport Planning): فرآیند طراحی و توسعه سیستم‌های حمل‌ونقل برای پاسخگویی به نیازهای جابجایی مردم و کالاها در مناطق شهری.
  • شهرسازی (Urbanism): مطالعات و علوم مربوط به رشد، توسعه، و ساختار فضاهای شهری و تعاملات اجتماعی و فرهنگی در این فضاها.
  • مناطق مسکونی مختلط (Mixed-use Development): توسعه شهری که در آن از فضاهای مختلف برای کاربری‌های متفاوت (مسکونی، تجاری، فرهنگی) در یک منطقه استفاده می‌شود.
  • اقتصاد شهری (Urban Economics): مطالعه و تحلیل رفتار اقتصادی در مناطق شهری، که شامل بررسی فعالیت‌های اقتصادی، اشتغال، درآمد و توزیع منابع است.
  • توانمندسازی اجتماعی (Social Empowerment): فرایند افزایش دسترسی مردم به منابع، اطلاعات و تصمیم‌گیری‌ها به‌گونه‌ای که کیفیت زندگی آن‌ها بهبود یابد.
  • سیاست‌گذاری شهری (Urban Policy): مجموعه‌ای از تصمیمات و اقدامات دولتی که برای هدایت و تنظیم رشد و توسعه شهری طراحی می‌شوند.
  • مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (Corporate Social Responsibility - CSR): تعهدات و مسئولیت‌های اجتماعی شرکت‌ها در قبال تاثیرات اجتماعی و زیست‌محیطی فعالیت‌هایشان، که می‌تواند در پروژه‌های شهری نیز کاربرد داشته باشد.
  • حریم‌سازی شهری (Urban Zoning): فرآیند تقسیم‌بندی فضای شهری به مناطق مختلف با کاربری‌های خاص (مسکونی، تجاری، صنعتی و غیره) به منظور بهینه‌سازی استفاده از زمین.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم