گیاه نیلوفر لوتوس (نیلوفر آبی) با نام علمی Nymphaea، یک گیاه علفی و آبزی است که به خاطر گلهای زیبا و برگهای بزرگ و شناور خود شناخته میشود. این گیاه دارای ریزوم (ساقه زیرزمینی) است که در بستر آب رشد میکند و دمبرگهای بلندی دارد که گل و برگها را به سطح آب میآورد. گلهای نیلوفر آبی به رنگهای سفید، صورتی، آبی و زرد دیده میشوند و به طور معمول در صبح باز و در عصر بسته میشوند.
محل رشد و توزیع:
این گیاه در مناطق مختلفی از جهان از جمله چین، هند، مصر و تایلند یافت میشود. این گیاه به ویژه در آبهای راکد و آرام رشد میکند و به راحتی در باغها و استخرها قابل کشت است.
خواص خوراکی و دارویی:
تمام بخشهای گیاه نیلوفر آبی، از جمله گلها، برگها، دانهها و ریشهها خوراکی هستند و در غذاهای آسیایی مورد استفاده قرار میگیرند. این گیاه غنی از فیبر، ویتامینهای گروه B و آهن است. همچنین پرچمهای خشک شده آن برای تهیه چای معطر به کار میروند. دانههای این گیاه میتوانند برای مدت طولانی دوام بیاورند و قابلیت جوانهزنی خود را حفظ کنند.
نماد و معانی
نیلوفر لوتوس در فرهنگهای مختلف نمادهای متعددی دارد:
مصر باستان: در این فرهنگ، نیلوفر آبی نمادی از باروری و تولد دوباره به شمار میرفت و به عنوان علامت سلطنتی شناخته میشد.
یونان باستان: در یونان، این گل نماد انسان کامل و نجابت به حساب میآمد، زیرا از آبهای گلآلود بدون ناپاکی بیرون میآید.
چین: در چین باستان، این گیاه به عنوان نماد باروری و پاکی شناخته میشد و به گذشته، حال و آینده اشاره داشت.
هند: در هند، نیلوفر آبی یک گل مقدس است که در مراسمهای آیینی استفاده میشود و به یاد از دسترفتگان به رود گنگ سپرده میشود.
فرهنگ بودایی: در بودیسم، این گل نماد روشنایی و آگاهی است و بودا را معمولاً در میان گل نیلوفر به تصویر میکشند.
روشهای نگهداری و تکثیر
لوتوس نگهداری پیچیدهای ندارد و برای رشد به آب و محیط آرام نیاز دارد. تکثیر این گیاه میتواند از طریق ریزوم و بذر انجام شود. ریزومها معمولاً در بهار تقسیم میشوند و باید در زیر آب و در بستر برکهها کاشته شوند. نوع سفید این گیاه به نور خورشید نیاز دارد، در حالی که نوع زرد میتواند در سایه یا نور کامل نیز رشد کند.
زمان گلدهی
زمان گلدهی این گیاه از اواخر خرداد تا اواخر شهریور ماه است.