عدم استماع دادرسی به معنای عدم قابلیت بررسی یک ادعا یا دعوا در دادگاه است، این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که دعوا به دلایلی نمی‌تواند مورد رسیدگی قرار گیرد.
قرار عدم استماع دعوا
قرار عدم استماع دعوا یکی از تصمیمات نهایی و قاطع است که توسط دادگاه عمومی و حقوقی صادر می‌شود. این قرار بدون ورود به ماهیت دعوا و به دلیل وجود موانع در طرح دعوا یا ایراداتی در نحوه تقدیم دادخواست صادر می‌شود. در این حالت، قاضی دادگاه تشخیص می‌دهد که شرایط لازم برای شنیدن دعوا وجود ندارد.
آثار قرار عدم استماع
عدم رسیدگی: با صدور قرار عدم استماع، دادگاه به دادخواست رسیدگی نمی‌کند و پرونده از روند رسیدگی خارج می‌شود.
عدم استرداد هزینه دادرسی: هزینه دادرسی که هنگام تقدیم دادخواست پرداخت شده است، با صدور این قرار قابل استرداد نیست.
امکان تجدید نظر: اگر قرار عدم استماع در مواردی صادر شده باشد که اصل دعوا قابل اعتراض در دادگاه تجدید نظر باشد، می‌توان نسبت به این قرار نیز درخواست تجدید نظر داد.
عدم اعتبار امر مختومه: قرار عدم استماع به معنای این نیست که خواهان نمی‌تواند مجدداً دعوای خود را مطرح کند. پس از رفع موانع، امکان اقامه دعوا مجدد وجود دارد.
مهلت و نحوه اعتراض
مهلت اعتراض به قرار عدم استماع ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ رای بدوی است. شخص معترض باید مراتب اعتراض خود را در قالب یک دادخواست تجدیدنظر با ذکر شماره دادنامه و شماره پرونده به مرجع قضایی صالح ارسال کند.
