دوزاری

واژه دوزاری در زبان فارسی به معنای یک سکه‌ی قدیمی است که در دوران قاجار و پهلوی در ایران متداول بود. همچنین، این کلمه به صورت مجازی نیز به کار می‌رود و به معنای کسی که با دقت و مهارت عمل می‌کند یا نبض‌نوازی می‌کند، استفاده می‌شود. عبارت دو زاری کسی یک اصطلاح رایج در زبان فارسی معاصر است که به افرادی اطلاق می‌شود که در درک و فهم یک موضوع یا مطلب تأخیر دارند. این اصطلاح به زمانی برمی‌گردد که در ایران از سکه‌های ۲ ریالی و مشابه آن برای برقراری تماس تلفنی استفاده می‌شد. در آن زمان، سکه‌های کج توسط دستگاه‌های تلفن عمومی پذیرفته نمی‌شدند و به همین دلیل، تماس برقرار نمی‌گردید. در گذشته، همه ما به یاد داریم که در خیابان‌ها، به ویژه دهه شصتی‌ها و کسانی که به قبل از آن برمی‌گردند، از باجه‌های تلفن سکه‌ای استفاده می‌کردیم. صف‌های طولانی این باجه‌ها به یادماندنی بود. به خاطر دارم که برای تماس تلفنی باید از سکه‌های ۵۰ ریالی، ۱۰ ریالی و ۲۰ ریالی استفاده می‌کردیم و بعدها سکه‌های ۵۰ و ۲۵ تومانی هم به بازار آمدند. اغلب اوقات، وقتی سکه را در دستگاه می‌انداختیم، تلفن کار نمی‌کرد و نمی‌توانستیم تماس برقرار کنیم. در این مواقع، فردی که پشت سر ما بود می‌گفت پولتو خورد. اما بیشتر اوقات، با انداختن سکه، بوق آزاد می‌زد و شماره را می‌گرفتیم. به محض اینکه طرف مقابل تلفن را برمی‌داشت، سکه در محفظه تلفن می‌افتاد و ارتباط برقرار می‌شد. در این لحظه، فردی که پشت سر ما بود به طور کنایه‌آمیز می‌گفت دوزاریت افتاد، که به معنای این بود که ارتباط برقرار کردی و به نوعی به این ضرب‌المثل تبدیل شد که یعنی فهمیدی یا متوجه شدی.